Thông tin liên quan đến cá rô phi: Sai sự thật

4 giờ trướcBài gốc

Theo đánh giá của Bộ Nông nghiệp và Môi trường (NN&MT), cá rô phi là ngành hàng mang tính toàn cầu, sản phẩm xuất khẩu có giá trị, không phải là mặt hàng “độc hại” như thông tin lan truyền trên một số tạp chí và mạng xã hội trong thời gian gần đây. Những thông tin không có cơ sở về cá rô phi không chỉ ảnh hưởng đến người nuôi cá, mà còn gây ra hệ lụy đối với ngành hàng thủy sản cả nước nói chung và Quảng Ngãi nói riêng.

Ngành hàng triệu đô

Theo Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản Việt Nam (VASEP), sản lượng cá rô phi toàn cầu đạt 7 triệu tấn trong năm 2024, dự kiến tăng lên 7,3 triệu tấn vào năm 2025. Nhu cầu tiêu thụ cá rô phi toàn cầu tăng 13%/năm, và có khả năng đạt 20 tỷ USD vào năm 2030.

Tại Việt Nam, thống kê của Cục Thủy sản và Kiểm ngư (Bộ NN&MT), năm 2024, cả nước có 43 nghìn héc ta nuôi cá rô phi, sản lượng ước 316 nghìn tấn, kim ngạch xuất khẩu đạt 41 triệu USD, tăng 138% so với năm 2023. Quý I/2025, xuất khẩu cá rô phi đạt gần 14 triệu USD, tăng 131% so với cùng kỳ năm trước. Thị trường xuất khẩu cá rô phi chính là Hoa Kỳ (chiếm 46% tỷ trọng), tiếp đến là Nga, Bỉ, Nhật Bản, Trung Đông...

Ngư dân và ngành hàng cá ngừ cũng từng lao đao, thiệt hại vì những thông tin không chuẩn xác.

Từ vụ việc thông tin liên quan đến cá rô phi cho thấy, trách nhiệm của người làm báo không chỉ xác minh và kiểm chứng thông tin đảm bảo độ tin cậy, mà còn phải phân tích và xử lý thông tin một cách khách quan, khoa học. Với những vấn đề liên quan đến chất lượng, an toàn vệ sinh thực phẩm, có thể gây ảnh hưởng đến cộng đồng, xã hội và ngành hàng nào đó thì càng phải thận trọng. Trường hợp cần thiết phải lấy ý kiến của chuyên gia, cung cấp cơ sở khoa học rõ ràng, giúp công chúng có cái nhìn toàn diện đối với từng thông tin, sự việc”.

Phó Giám đốc Sở VH-TT&DL HUỲNH THỊ THU THỦY

Tại Quảng Ngãi, diện tích nuôi và sản lượng cá rô phi tăng qua từng năm, từ 540ha (sản lượng gần 4.400 tấn) vào năm 2021 lên 720ha (sản lượng 6.250 tấn) vào cuối năm 2024. Ngoài nuôi trong ao, ruộng, đầm, Sở NN&MT tham mưu UBND tỉnh cấp phép cho 29 tổ chức, cá nhân nuôi trồng thủy sản, trong đó nuôi cá rô phi tại 25 hồ chứa nước, đập dâng.

Chi Cục trưởng Chi cục Thủy sản - Biển đảo tỉnh Võ Văn Hải cho biết, lợi thế của nuôi cá rô phi là chi phí thấp, sản lượng cao, đầu ra ổn định nên đây là sinh kế của hàng nghìn hộ gia đình. Ngoài ra, nhiều doanh nghiệp và hợp tác xã cũng đầu tư nuôi trồng thủy sản nước ngọt, chủ yếu là cá rô phi, cá điêu hồng... theo hướng bán thâm canh và thâm canh, sử dụng lồng bè HDPE để nuôi cá trên sông, hồ chứa thủy điện, thủy lợi. Sản lượng và chất lượng cá được nâng lên, đáp ứng nhu cầu thị trường trong và ngoài tỉnh.

Cảnh giác với tin đồn thất thiệt

Phó Giám đốc Sở NN&MT Nguyễn Đức Bình cho rằng, báo chí là kênh thông tin quan trọng, góp phần lan tỏa các mô hình làm nông nghiệp hiệu quả, cũng như quảng bá các thương hiệu, sản phẩm sáng tạo của nông dân và doanh nghiệp ra thị trường. Đây cũng là “cầu nối” chuyển tải những thành tựu khoa học mới trong nông nghiệp để nông dân học hỏi, ứng dụng vào thực tế. Báo chí cũng là kênh phản biện chính sách hiệu quả để bảo vệ quyền lợi của nông dân, của doanh nghiệp, ngành nông nghiệp...

Bên cạnh đó thì cũng có những bài báo với thông tin chưa được kiểm chứng, thiếu cơ sở khoa học khiến người tiêu dùng hoang mang, ảnh hưởng đến thị trường tiêu dùng. Đơn cử như thông tin liên quan đến cá ngừ, cá hồi hay bưởi từng khiến ngư dân, người trồng bưởi... lan truyền trên mạng xã hội vừa qua, khiến ngư dân, người trồng bưởi và cả ngành hàng xuất khẩu thủy sản lao đao.

Cá rô phi là sản phẩm xuất khẩu có giá trị.

Cá rô phi là tên gọi phổ biến của một nhóm cá nước ngọt thuộc họ Cichlidae, có thể sống được ở nhiều môi trường khác nhau như sông, suối, ao, hồ và cả môi trường nước lợ. Nhờ khả năng thích ứng môi trường và giá trị kinh tế cao, cá rô phi được nuôi rộng rãi trên khắp thế giới. Cá rô phi có thịt thơm ngon. Theo chuyên gia, thịt cá rô phi cung cấp nhiều protein, vitamin và khoáng chất thiết yếu cho sức khỏe như canxi, phốt pho, selen và omega-3...

“Thông tin cá rô phi có độc là sai sự thật. Vì vậy, người dân không nên nghe theo những thông tin thất thiệt, thiếu căn cứ khoa học, gây ảnh hưởng đến người nuôi trồng thủy sản tại Việt Nam. Cá rô phi là một trong những đối tượng thủy sản nuôi đang đứng trước cơ hội vươn mình bứt phá trên thị trường thế giới. Ngành NN&MT tỉnh mong muốn truyền thông nói chung, cơ quan báo chí chính thống nói riêng cần dẫn dắt, định hướng dư luận xã hội qua những thông tin chính xác và trách nhiệm. Qua đó, góp phần lan tỏa các mô hình, chuỗi liên kết quản lý hiệu quả môi trường chăn nuôi, áp dụng khoa học kỹ thuật, công nghệ cao, nhằm nâng cao hiệu quả và chất lượng sản phẩm”, ông Nguyễn Đức Bình đề nghị.

Bài, ảnh: MỸ HOA

Thông tin chính xác và có trách nhiệm

Tôi vừa nghe chuyện đồn thổi về cá rô phi có độc. Rõ ràng, thông tin này rất có hại cho những hộ dân và doanh nghiệp nuôi trồng, chế biến cá rô phi phục vụ thị trường trong nước và xuất khẩu. Các nhà quản lý ngành nông nghiệp và môi trường, Hội Thủy sản Việt Nam cho rằng, thông tin về cá rô phi có độc là sai sự thật. Đúng là thông tin rất vớ vẩn, nhưng lại rất có hại. Cứ nghĩ mà xem, nghe thông tin này, không chỉ người nuôi cá rô phi lo lắng, mà người ăn cá rô phi cũng hoang mang, chẳng biết thực hư thế nào.

Những thông tin kiểu như thế này thường lan truyền nhanh chóng trên mạng xã hội, và mức độ ảnh hưởng thì chắc nhiều người đã rõ, rất nghiêm trọng. Người viết trên mạng xã hội, dù không phải là nhà báo, nhưng nếu thông tin mình đưa ra gây bất lợi cho cộng đồng, thì phải chịu trách nhiệm, không thể dễ dàng coi đây là chuyện “viết cho vui”, thậm chí viết để được nhiều bình luận, nhiều hưởng ứng từ người đọc, người nghe.

Không có chuyện Nhà nước cấm sử dụng mạng xã hội, nhưng bản thân những người tham gia mạng xã hội phải tự nhận trách nhiệm của mình, mỗi thông tin mình đưa ra phải xác thực, và mang tính xây dựng. Không thể cứ viết lung tung, nói cho vui, nói hay viết xong rồi bỏ, thể hiện sự vô trách nhiệm.

Từ câu chuyện “vớ vẩn” về ăn cá rô phi bị ngộ độc, chúng ta có thể nhìn ra nhiều chuyện khác có thể xảy ra nếu bản thân người đưa tin thiếu trách nhiệm, không quan tâm tới những thiệt hại mà cộng đồng phải gánh chịu.

Chúng ta đang sống trong một xã hội có mục tiêu tiến tới văn minh, mà xã hội văn minh thì không bao giờ chấp nhận những thông tin sai lệch và gây hại như thế cho cả xã hội.

May mà chuyện này được phát hiện sớm, và báo chí chính thống đã kịp thời lên tiếng, những người có trách nhiệm trong xã hội cũng mạnh mẽ phê phán, nếu không, chắc còn gây ra nhiều phiền phức và bất lợi cho cộng đồng. Dư luận cũng nên lên tiếng mạnh mẽ trước câu chuyện này, cũng vì lợi ích của nhân dân, và để thông tin ở Việt Nam ngày càng vì người dân, vì một xã hội tốt đẹp mà chúng ta đang phấn đấu đạt tới.

THANH THẢO

Nguồn Quảng Ngãi : https://baoquangngai.vn/thong-tin-lien-quan-den-ca-ro-phi-sai-su-that-59869.htm