Đó là thông tin được đại diện Bộ Công an nêu tại “Cyber Day 2025”, tiên phong hưởng ứng chiến dịch “Không một mình – Cùng nhau an toàn trực tuyến", chương trình do Cục An ninh mạng & Phòng chống tội phạm sử dụng công nghệ cao (A05) - Bộ Công an vừa tổ chức tại Trường Liên cấp Song ngữ Quốc tế Wellspring (Hà Nội).
Trung tá Nguyễn Tiến Cường, Trưởng phòng 3, Cục An ninh mạng và phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao (A05), Bộ Công An chia sẻ, trẻ em và thanh thiếu niên là những nhóm dễ bị tội phạm mạng nhắm tới. Nguyên nhân là do, các em nhỏ tuổi, chưa được trang bị đủ các kỹ năng tự bảo vệ mình và dễ bị thao túng.
Trung tá Nguyễn Tiến Cường, Trưởng phòng 3, Cục An ninh mạng và phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao (A05), Bộ Công An chia sẻ thông tin.
Theo thống kê, chỉ trong 6 tháng đầu năm 2025, đã có hàng chục vụ trẻ em, thanh thiếu niên bị lừa đảo, xâm hại hoặc dụ dỗ qua môi trường mạng, mà “bắt cóc trực tuyến” là thủ đoạn nguy hiểm mới. Làm thế nào để đảm bảo an toàn trực tuyến cho học sinh là vấn đề đặt ra và cần phải có hành động ngay.
Ông cường chia sẻ thực tế, khi lên mạng xã hội, chúng ta thường có thao tác “vuốt” sẵn sàng đón nhận thông tin hiển thị trên màn hình mà không chủ đích được đằng sau đó có những nội dung gì. Điều này tiềm ẩn nhiều mối nguy, làm sao để học sinh biết được nội dung nào thú vị, nội dung nào không tốt. Kẻ xấu có thể tiếp cận học sinh và tìm cách thao túng, kiểm soát cảm xúc, hành vi lâu dài bằng cách xây dựng những câu chuyện rất thuyết phục khiến các em tin và nghe theo.
Hay một thủ đoạn của bọn tội phạm là thường giả danh cơ quan chức năng nói học sinh đang bị nghi ngờ hoặc vi phạm pháp luật để các em sợ hãi. Từ đó, đe dọa và bắt các em phải tuân thủ các yêu cầu của mình. Ngoài ra, chúng sử dụng biện pháp nắm bắt tâm lý của học sinh, thanh thiếu niên thường thích tình cảm, tiền bạc, sự nổi tiếng để đưa ra những lời đề nghị hấp dẫn liên quan.
Ông Cường cảnh báo, khi sử dụng mạng, học sinh thấy có đối tượng tiếp cận và có những dấu hiệu kể trên có nghĩa là các em đang gặp nguy hiểm. Khó khăn nhất là sự đồng hành của cha mẹ ra sao cho đúng. Chúng ta đang ở thế tiến thoái lưỡng nan, không cho con em mình tiếp cận mạng thì không được nhưng cho tiếp cận thì không biết phải đồng hành ra sao…
Không thả con "lang thang" trên mạng
Đại tá Nguyễn Hồng Quân - Giám đốc Trung tâm huấn luyện - Cục An ninh mạng (Bộ Công An) chia sẻ kết quả của một khảo sát từ năm 2022 cho thấy, trung bình trẻ em Việt Nam được dùng điện thoại từ năm 9 tuổi, sớm hơn 4 năm so với mức trung bình của thế giới.
Việc trẻ tiếp xúc sớm với Internet cũng mang tới nhiều nguy cơ hơn. Thực tế, đã có những vụ bắt nạt dẫn đến tự tử và bắt nạt trên môi trường mạng. Ông ví dụ, có trường hợp bé gái mới chỉ 12-13 tuổi làm quen với nhau qua mạng xã hội. Sau đó, bạn trai rủ đi chơi, gia đình không thể liên lạc được với con, cũng không biết con đã đi đâu. Khi có sự hỗ trợ, gia đình tìm được con đang ngồi tâm sự ở chỗ vắng vẻ lúc 3 giờ sáng. Trường hợp này, may mắn chưa có hành vi vi phạm pháp luật xảy ra nhưng cũng tiềm ẩn nhiều nguy cơ.
“Do đó, phụ huynh cần giám sát và không giao hoàn toàn thiết bị cho con. Khi lên mạng, trẻ được tiếp cận với nhiều luồng thông tin thú vị nhưng cũng có nhiều tình huống mà chính người lớn cũng cảm thấy bối rối, bị lừa”, ông nói.
Chuyên gia cảnh báo, phụ huynh không "thả" con lang thang một mình trên mạng.
Ông hướng dẫn, trẻ nhỏ tuổi càng cần được giám sát kỹ càng, thậm chí có mặt cha mẹ mới được sử dụng để kiểm soát nội dung. Khi trẻ lớn hơn, có đủ nhận thức mới được tự do sử dụng mạng.
Các chuyên gia cũng cảnh báo về những tình huống lừa đảo nguy hiểm như, dụ dỗ trẻ quay cảnh nhạy cảm của cơ thể. Sau khi có được hình ảnh đó, bọn chúng không chỉ sử dụng để đe dọa trẻ “bắt cóc chính mình”, cắt kết nối với gia đình để tống tiền.
Về giải pháp phòng ngừa, Đại tá Nguyễn Hồng Quân khuyên phụ huynh cần đồng hành, làm bạn đồng thời trang bị kỹ năng số cho để các ứng phó với môi trường mạng.
Với học sinh, sinh viên, các em cần tạo thói quen trực tuyến lành mạnh, không chia sẻ thông tin cá nhân quá mức. Đặc biệt, các em cần cẩn trọng với bạn bè ảo, các đối tượng tiếp cận làm quen. Khi nghi ngờ hay phát hiện mình bị rơi vào tình huống nguy hiểm, các em không nên chịu đựng một mình mà nên chia sẻ cùng gia đình hoặc liên hệ đến cơ quan chức năng để được hỗ trợ.
Chiến dịch “Không một mình” với mục đích truyền tải thông điệp mạnh mẽ về sự đồng hành, sẻ chia và bảo vệ trẻ em – thanh thiếu niên trước các nguy cơ dụ dỗ, thao túng, lừa đảo và “bắt cóc online”.
Hà Linh