Thủ tướng Ấn Độ thăm Brazil: Gắn kết từ giá trị chung đến tầm nhìn toàn cầu

3 giờ trướcBài gốc

Tổng thống Brazil Luiz Inacio Lula da Silva chào đón Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi tại thành phố Rio de Janeiro ngày 6/7. (Nguồn: DD News)

Trong khuôn khổ chuyến thăm đầu tiên của một Thủ tướng Ấn Độ tới Brazil trong 57 năm qua, ông Narendra Modi dự kiến sẽ có cuộc hội đàm song phương với Tổng thống nước chủ nhà Luiz Inácio Lula da Silva. Theo Bộ Ngoại giao Ấn Độ, hai nhà lãnh đạo sẽ thảo luận về việc mở rộng quan hệ đối tác chiến lược trong các lĩnh vực cùng quan tâm, bao gồm thương mại, quốc phòng, năng lượng, không gian, công nghệ, nông nghiệp và y tế.

Tại buổi họp báo ngày 6/7, Đại sứ Ấn Độ tại Brazil Dinesh Bhatia cho biết, hai bên dự kiến sẽ ký kết 4 văn kiện hợp tác/biên bản ghi nhớ trong các lĩnh vực năng lượng tái tạo, chống khủng bố, nghiên cứu nông nghiệp, trao đổi và bảo vệ thông tin mật.

Quan hệ đối tác dựa trên giá trị chung

Nhà thám hiểm người Bồ Đào Nha Pedro Alvares Cabral (1467-1520) đã đổ bộ lên bờ biển phía Đông của Brazil vào năm 1500, hai năm sau khi Vasco de Gama (1460-1524) trở thành người châu Âu đầu tiên đến Ấn Độ qua đường Đại Tây Dương. Chuyến thăm của ông Cabral đánh dấu sự khởi đầu của hơn ba thế kỷ cai trị thuộc địa ở Brazil, còn chế độ cai trị của Bồ Đào Nha ở vùng biển Goa kéo dài hơn 450 năm, trước khi sáp nhập vào Ấn Độ năm 1961.

Theo dòng lịch sử, giao lưu văn hóa giữa Ấn Độ với Brazil bắt đầu từ thời kỳ thuộc địa của Bồ Đào Nha. Các giống bò Ấn Độ như Gir và Kankrej được đưa vào Brazil từ đầu thế kỷ XX, góp phần lớn cho ngành công nghiệp sữa của nước này. Bên cạnh đó, sức hút của các bộ phim truyền hình Brazil như Caminho das Índias (tạm dịch: Con đường Ấn Độ) cũng giúp tăng cường hình ảnh đất nước sông Hằng trong văn hóa đại chúng Brazil.

Hai nước thiết lập quan hệ ngoại giao chính thức vào năm 1948, chỉ một năm sau khi Ấn Độ giành được độc lập. Cũng trong năm đó, hai bên mở Đại sứ quán tại thủ đô của nhau. Đại sứ quán Ấn Độ được chuyển từ Rio de Janeiro đến Brasília vào năm 1971. Quan hệ song phương được nâng cấp lên đối tác chiến lược từ năm 2006.

Ấn Độ và Brazil duy trì mối quan hệ đa dạng, xây dựng trên nền tảng tầm nhìn chung về một trật tự thế giới công bằng, các giá trị dân chủ và cam kết thúc đẩy tăng trưởng kinh tế gắn liền với công bằng xã hội. Hai nước phối hợp chặt chẽ tại các diễn đàn toàn cầu và đa phương như BRICS, G20, IBSA (diễn đàn hợp tác ba bên gồm Ấn Độ, Brazil và Nam Phi), G4 (nhóm gồm Ấn Độ, Brazil, Đức và Nhật Bản), Liên minh Năng lượng mặt trời quốc tế và Liên minh Nhiên liệu sinh học toàn cầu.

Bộ phim truyền hình Caminho das Índias, phát sóng tại Brazil vào năm 2009, được xem như một cầu nối văn hóa góp phần tăng cường sự hiểu biết và thiện cảm của công chúng Brazil đối với đất nước Ấn Độ. (Nguồn: IMDB)

Đối tác thương mại lớn nhất của Ấn Độ ở Mỹ Latinh

Quan hệ thương mại giữa Ấn Độ và Brazil tiếp tục duy trì vững chắc. Trong năm 2024-2025, kim ngạch thương mại song phương đạt 12,2 tỷ USD, trong đó xuất khẩu của Ấn Độ đạt 6,77 tỷ USD và nhập khẩu từ Brazil là 5,43 tỷ USD. Các mặt hàng xuất khẩu chính của quốc gia Nam Á gồm sản phẩm dầu mỏ, hóa chất nông nghiệp, dược phẩm và máy móc kỹ thuật. Ngược lại, Brazil xuất khẩu sang Ấn Độ chủ yếu dầu thô, dầu đậu nành, vàng, đường thô và bông.

Tổng vốn đầu tư của Ấn Độ vào Brazil ước đạt hơn 6 tỷ USD, trong khi đầu tư của quốc gia Mỹ Latinh vào Ấn Độ khoảng 1 tỷ USD. Một số doanh nghiệp lớn của Ấn Độ đang hoạt động tại Brazil gồm Tata Motors, Mahindra Tractors, Infosys, Wipro và Sun Pharma. Về phía Brazil, các công ty như Vale, Stefanini và WEG cũng hiện diện tại thị trường tỷ dân.

Ngày nay, có khoảng 4.000 người Ấn Độ sinh sống tại Brazil. Hầu hết các công ty công nghệ thông tin và dược phẩm lớn của Ấn Độ đều có văn phòng tại São Paulo.

Trao đổi cấp cao và giao lưu nghị viện

Các chuyến thăm cấp cao trong những năm gần đây đã góp phần thúc đẩy mạnh mẽ quan hệ giữa hai quốc gia sáng lập BRICS. Tổng thống Jair Bolsonaro thăm chính thức Ấn Độ vào tháng 1/2020 và là khách mời danh dự tại lễ diễu binh kỷ niệm Ngày Cộng hòa. Trong chuyến thăm, hai bên đã thông qua Kế hoạch hành động nhằm củng cố quan hệ đối tác chiến lược và ký 15 văn kiện hợp tác trên nhiều lĩnh vực.

Giao lưu nghị viện cũng ngày càng phát triển. Tháng trước, Chủ tịch Hạ viện Ấn Độ Om Birla đã dẫn đầu đoàn đại biểu tham dự Diễn đàn Nghị viện BRICS tại Brasília và có các cuộc gặp với lãnh đạo nghị viện Brazil. Trước đó, Phó Chủ tịch Thượng viện Ấn Độ Harivansh tham dự Hội nghị Chủ tịch Quốc hội G20 vào tháng 11/2024.

Mới đây, đoàn nghị sĩ đa đảng do ông Shashi Tharoor dẫn đầu đã tới Brasília thảo luận về vấn đề khủng bố xuyên biên giới sau vụ tấn công tại Pahalgam. Đoàn đã gặp Phó Tổng thống Geraldo Alckmin và một số quan chức cấp cao của Brazil.

Ấn Độ và Brazil tiến hành Đối thoại chính trị-quân sự 2+2 lần đầu tiên vào ngày 14/3/2024 tại thủ đô New Delhi. (Nguồn: Bộ Ngoại giao Ấn Độ)

Là đối tác chiến lược, Ấn Độ và Brazil duy trì một số cơ chế phối hợp nổi bật như cuộc họp Ủy ban chung cấp Bộ trưởng Ngoại giao và Đối thoại chiến lược giữa các Cố vấn an ninh quốc gia. Hai bên khởi xướng Đối thoại chính trị-quân sự 2+2 và có cuộc họp đầu tiên vào năm 2024.

Không ngừng mở rộng hợp tác mới

Ấn Độ và Brazil tăng cường hợp tác công nghệ vũ trụ thông qua các thỏa thuận về sử dụng không gian vũ trụ vì mục đích hòa bình và chia sẻ dữ liệu theo dõi vệ tinh. Năm 2021, Ấn Độ đã phóng thành công vệ tinh Amazonia-1 nặng 637 kg của Brazil.

Trong lĩnh vực dầu khí, Brazil là điểm đến đầu tư thượng nguồn lớn nhất của Ấn Độ tại châu Mỹ, với tổng vốn đầu tư từ các doanh nghiệp nhà nước Ấn Độ vượt 3,5 tỷ USD. Hai nước cũng là đồng sáng lập Liên minh Nhiên liệu sinh học toàn cầu, trình làng tại Hội nghị G20 năm 2023 tại New Delhi.

Hợp tác trong lĩnh vực y tế và y học cổ truyền cũng là điểm nhấn trong quan hệ song phương. Các phương pháp như Ayurveda và Yoga của Ấn Độ đã được đưa vào chính sách quốc gia về y học bổ sung và thay thế của Brazil. Hai bên nhất trí thúc đẩy hợp tác trong các lĩnh vực nghiên cứu, chuyển giao công nghệ và giám sát y tế.

***

Chuyến thăm kéo dài hai ngày của Thủ tướng Narendra Modi tới hai thành phố của Brazil đánh dấu một cột mốc mới trong quan hệ song phương. Thông qua chuyến thăm, nhà lãnh đạo Ấn Độ đã tái khẳng định cam kết của New Delhi trong việc gia tăng hàm lượng chiến lược với đối tác quan trọng tại Mỹ Latinh. Những bước tiến này không chỉ củng cố nền tảng hợp tác song phương, mà còn góp phần làm sâu sắc thêm sự gắn kết giữa hai nền dân chủ đang phát triển, cùng chia sẻ các giá trị chung về phát triển bền vững, bình đẳng và hợp tác Nam-Nam.

Phát biểu tại Hội nghị thượng đỉnh BRICS lần thứ 17 tại Rio de Janeiro ngày 6/7, Thủ tướng Narendra Modi lêu gọi xây dựng một trật tự thế giới đa cực, toàn diện hơn, bắt đầu từ việc cải tổ sâu rộng các tổ chức toàn cầu, bao gồm thay đổi cơ cấu quản trị, quyền biểu quyết và vai trò lãnh đạo, đồng thời ưu tiên các vấn đề của các nước đang phát triển. Theo nhà lãnh đạo Ấn Độ, các nước Nam bán cầu, tương đương 2/3 nhân loại, chưa được đại diện đầy đủ trong các thể chế toàn cầu được thành lập từ thế kỷ XX trong khi “nếu không có Nam bán cầu, các thể chế này giống như một chiếc điện thoại di động có thẻ SIM nhưng không có mạng”.

Hồng Phúc

Nguồn TG&VN : https://baoquocte.vn/thu-tuong-an-do-tham-brazil-gan-ket-tu-gia-tri-chung-den-tam-nhin-toan-cau-320231.html