Thủ tướng: Xây dựng pháp luật phải giải quyết được những bài toán thực tiễn rất cụ thể

5 giờ trướcBài gốc

Thủ tướng Phạm Minh Chính phát biểu tại tổ về dự thảo Văn kiện trình Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIV của Đảng - Ảnh: VGP/Nhật Bắc

Phát biểu tại tổ, Thủ tướng Phạm Minh Chính nêu rõ, các dự thảo Văn kiện được xây dựng trên cơ sở kết tinh trí tuệ của các cấp ủy Đảng, các nhà khoa học, các nhà hoạt động thực tiễn; đang được lấy ý kiến của nhân dân và đại biểu Quốc hội, trên tinh thần tập trung dân chủ và phát huy trí tuệ của toàn dân tộc.

Khẳng định Tổng Bí thư Tô Lâm đã làm rõ những điểm rất quan trọng, Thủ tướng trao đổi thêm một số vấn đề trong dự thảo Văn kiện mà các đại biểu Quốc hội tại tổ tập trung thảo luận.

Làm giàu nội hàm và nâng cao chất lượng đột phá chiến lược về hạ tầng

Trước hết, về vấn đề đại đoàn kết toàn dân tộc, Thủ tướng khẳng định đây là một điểm tựa rất quan trọng của dân tộc ta, bởi như Chủ tịch Hồ Chí Minh đã khẳng định: "Đoàn kết, đoàn kết, đại đoàn kết/Thành công, thành công, đại thành công".

Theo Thủ tướng, đoàn kết gồm đoàn kết toàn dân tộc, đoàn kết toàn Đảng, đoàn kết trong nhân dân, đoàn kết trong xã hội, đoàn kết trong nước, đoàn kết quốc tế; trong mỗi giai đoạn cách mạng thì vấn đề đại đoàn kết lại có những đặc trưng khác nhau, nhưng tựu trung lại luôn phục vụ cho lợi ích của quốc gia, của dân tộc, của đất nước, của nhân dân và góp phần vì hòa bình, ổn định, hợp tác, phát triển.

Thủ tướng cho biết tại các diễn đàn quốc tế, các đại biểu cũng rất ủng hộ, chia sẻ tinh thần đoàn kết, quan điểm của Việt Nam về đề cao chủ nghĩa đa phương, tăng cường hợp tác quốc tế. "Có đoàn kết thì mới có sức mạnh, có hợp tác thì mới có lợi ích, có đối thoại thì mới củng cố được niềm tin. Như vậy là đoàn kết thì có sức mạnh, đoàn kết thì mang lại lợi ích, đoàn kết thì các bên thấu hiểu nhau hơn", Thủ tướng nói.

Thủ tướng trao đổi thêm một số vấn đề trong dự thảo Văn kiện mà các đại biểu Quốc hội tại tổ tập trung thảo luận - Ảnh: VGP/Nhật Bắc

Vấn đề thứ hai được Thủ tướng đề cập là phát triển hạ tầng - một trong ba đột phá chiến lược được xác định từ nhiệm kỳ Đại hội XI của Đảng và đến nay vẫn còn nguyên giá trị. Vấn đề đặt ra là cần làm giàu hơn nội hàm và nâng tầm, nâng cao chất lượng, hiệu quả của đột phá chiến lược này.

Cho biết trong nhiệm kỳ này, chúng ta đã tăng chi 55% từ ngân sách nhà nước cho đầu tư phát triển, đẩy mạnh tăng thu, tiết kiệm chi để tăng đầu tư cho con người, cho hạ tầng, cho thể chế, song Thủ tướng nhấn mạnh điều rất quan trọng là các địa phương, các bộ, các ngành phải chủ động hơn nữa trong xây dựng thể chế, bởi thể chế là nguồn lực, là động lực, là sức cạnh tranh của nền kinh tế, của đất nước, của quốc gia.

Theo Thủ tướng, điểm nổi bật trong thực hiện đột phá hạ tầng nhiệm kỳ này là đẩy mạnh phân cấp, phân quyền cho địa phương và thực tế cho thấy các địa phương được giao dự án đã tiến bộ rất nhanh, thậm chí có những dự án mà phần giao địa phương còn làm nhanh hơn phần giao cho Bộ Giao thông vận tải (nay là Bộ Xây dựng) triển khai.

Do đó, thời gian tới, cần tiếp tục phát huy tinh thần Trung ương và địa phương cùng làm, đặc biệt là các địa phương phải giải phóng mặt bằng; huy động nguồn vốn Trung ương, vốn địa phương, vốn nhà nước, vốn tư nhân, vốn hợp tác công tư, "Đảng lãnh đạo, nhà nước kiến tạo, doanh nghiệp tiên phong, công tư đồng hành, đất nước hùng cường, nhân dân mới hạnh phúc". Thủ tướng lưu ý, phân cấp phân quyền phải đi đôi với phân bổ nguồn lực, tăng cường giám sát kiểm tra, nâng cao năng lực thực thi của cấp dưới.

Nêu một số định hướng trong phát triển hạ tầng giao thông thời gian tới, Thủ tướng khẳng định cần tiếp tục phát triển toàn diện các phương thức giao thông gồm đường bộ, đường sắt, đường không, đường biển, đường sông. Trong đó, triển khai dự án đường sắt tốc độ cao trục Bắc – Nam, các tuyến đường sắt kết nối với Trung Quốc đi cùng chuyển giao công nghệ. Trong lĩnh vực hàng không cần tạo cơ chế đẩy mạnh hợp tác công tư, huy động nguồn lực, tạo điều kiện cho tư nhân tham gia xây dựng sân bay, hình thành các hãng hàng không cạnh tranh và phát triển. Quy hoạch, xây dựng các cảng thủy nội địa để phát huy được tiềm năng khác biệt, cơ hội nổi trội, lợi thế cạnh tranh về sông nước của ĐBSCL…

Thủ tướng khẳng định, chúng ta phải tăng trưởng 2 con số trong những năm tới thì mới đảm bảo đạt được hai mục tiêu chiến lược 100 năm đã đề ra - Ảnh: VGP/Nhật Bắc

Vấn đề thứ ba được Thủ tướng đề cập là xây dựng pháp luật. Nêu rõ pháp luật là vừa là động lực, vừa là nguồn lực và sức cạnh tranh của nền kinh tế, Thủ tướng cho rằng chúng ta phải chuyển đổi trạng thái trong công tác xây dựng pháp luật, tinh thần là không chỉ phục vụ quản lý mà còn kiến tạo phát triển, bỏ tư duy "không quản được thì cấm".

Việc xây dựng pháp luật phải xuất phát từ thực tiễn, bám sát thực tiễn, tôn trọng thực tiễn và lấy thực tiễn làm thước đo; đổi mới, đột phá, cạnh tranh được với thế giới; đồng thời phải sát với tình hình, bảo đảm hiệu quả, hướng tới mục tiêu đã xác định, giải quyết được những bài toán rất cụ thể mà thực tiễn đặt ra.

Thủ tướng lấy ví dụ, trong công tác tái định cư, phải bảo đảm nơi ở mới tốt hơn hoặc bằng nơi ở cũ, người dân phải an cư, lạc nghiệp thì người dân mới đi nhanh; nhưng xây dựng nhà cửa thì không thể "ngày một ngày hai", như vậy phải có cơ chế tạo quỹ nhà, đồng thời bảo đảm hài hòa lợi ích giữa Nhà nước, người dân và doanh nghiệp.

Đề cập một ví dụ khác là câu chuyện chỉ định thầu hay đấu thầu cho các dự án, Thủ tướng cho rằng cần mạnh dạn áp dụng hình thức chỉ định thầu, miễn là bảo đảm vô tư, trong sáng, bảo đảm kịp thời, hiệu quả và người ra quyết định phải chịu trách nhiệm với quyết định của mình. Như vậy, xây dựng pháp luật vừa phải bám sát thực tiễn, vừa phải có hiệu quả, phát huy được tính chủ động, tích cực, dám chịu trách nhiệm của người thực thi.

Thủ tướng: Xây dựng pháp luật phải giải quyết được những bài toán thực tiễn rất cụ thể - Ảnh: VGP/Nhật Bắc

Bảo vệ môi trường là nhiệm vụ trung tâm và văn hóa thực sự là một trụ cột

Vấn đề thứ tư, Thủ tướng cho rằng văn hóa cần được khai thác nhiều hơn phục vụ phát triển, văn hóa phải được đặt đúng vị trí, thực sự là một trụ cột. Bởi văn hóa là sức mạnh nội sinh; văn hóa soi đường cho quốc dân đi; truyền thống văn hóa - lịch sử cũng là một trong những thành tố cốt lõi cấu thành nên nền tảng tư tưởng, đường lối của chúng ta, cùng với chủ nghĩa Marx – Lenin, tư tưởng Hồ Chí Minh, được vận dụng sáng tạo, phù hợp với thực tiễn.

Về an sinh xã hội, Thủ tướng nêu rõ yêu cầu vừa phát triển nhanh vừa phải phát triển bền vững, bao trùm, không hy sinh công bằng, tiến bộ xã hội, không hy sinh an sinh xã hội, không hy sinh môi trường để chạy theo tăng trưởng đơn thuần.

"Chúng ta đã thực sự không để ai bị bỏ lại phía sau", Thủ tướng nhấn mạnh và cho biết riêng trong nhiệm kỳ này, chúng ta đã dành ngân sách cho an sinh xã hội khoảng 1,1 triệu tỷ đồng, chiếm 17% GDP; hoàn thành sớm các mục tiêu thiên niên kỷ; xóa nhà tạm, nhà dột, nhà nát trước 5 năm 4 tháng; đẩy mạnh phát triển nhà ở xã hội…

Nêu thực tế trong triển khai chương trình mục tiêu quốc gia "sửa một ngôi nhà 30 triệu đồng cũng phải từ Trung ương quyết thì làm sao mà không tắc", Thủ tướng cho biết định hướng quan trọng sắp tới là đề xuất cấp có thẩm quyền tích hợp 3 chương trình mục tiêu quốc gia và phân cấp, trao quyền cho địa phương chủ động thực hiện.

Về chính quyền địa phương hai cấp vận hành từ 1/7, Thủ tướng nêu rõ đây là một thành tựu sau quá trình "sắp xếp lại giang sơn" và chúng ta đã chuyển trạng thái rất nhanh dựa vào chuyển đổi số để chuyển từ quản lý sang kiến tạo phát triển và phục vụ nhân dân.

Với phương châm "không nóng vội, không cầu toàn và không bỏ lỡ cơ hội", Thủ tướng nêu một số công việc cần tiếp tục triển khai, một số vấn đề cần tiếp tục giải quyết liên quan hoàn thiện chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của các cơ quan, xây dựng bộ máy phù hợp, xây dựng vị trí việc làm, từ đó bố trí cán bộ và xây dựng chính sách cho đội ngũ cán bộ. Cùng với đó, phải tiếp tục đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ cơ sở hiện còn chưa đồng đều kiến thức, trình độ về quản lý, pháp luật, chuyên môn, chuyển đổi số.

Về môi trường và biến đổi khí hậu, Thủ tướng chỉ rõ đây là vấn đề chung, không riêng của quốc gia nào, nhưng đang có những diễn biến rất cực đoan. Cùng với tăng cường đoàn kết quốc tế, đề cao chủ nghĩa đa phương, chúng ta phải hoàn thiện hệ thống pháp lý về bảo vệ môi trường, huy động nguồn lực, đẩy mạnh hợp tác công tư, ứng dụng công nghệ, đào tạo con người và nâng cao năng lực quản trị.

Thủ tướng cho biết trong dự thảo Văn kiện lần này, lĩnh vực ứng phó biến đổi khí hậu và bảo vệ môi trường được đưa vào thành nhiệm vụ trung tâm (cùng với phát triển kinh tế - xã hội), đồng thời tất cả đều phải dựa vào khoa học công nghệ tiên tiến thì mới tiết kiệm và sử dụng hiệu quả nguồn lực.

Về giáo dục và đào tạo, Thủ tướng nêu rõ đây là quốc sách hàng đầu và chúng ta đã đạt được những thành tựu lớn trong điều kiện một nước đang phát triển, trải qua nhiều năm chiến tranh, bao vây, cấm vận. Tuy nhiên, Thủ tướng cho rằng nếu giáo dục phổ thông đạt thành tựu tương đối tốt thì chúng ta cần cố gắng, nỗ lực hơn nữa trong phát triển giáo dục đại học.

Cho biết vừa qua Bộ Chính trị đã ban hành Nghị quyết 71 về giáo dục và đào tạo, Thủ tướng nhấn mạnh cần nâng cao hơn nữa nhận thức về vai trò, vị trí, tầm quan trọng của giáo dục – đào tạo, tăng cường đầu tư cho con người với quan điểm đầu tư cho con người là quyết định, con người tốt thì đường lối, chính sách, thể chế, pháp luật, chính sách, tổ chức thực hiện đều tốt.

Đồng thời, giáo dục phải hội nhập, xác định tiếng Anh là ngôn ngữ thứ hai; nâng tầm đào tạo các môn khoa học cơ bản; đào tạo "đức trí thể mĩ" để phát triển toàn diện con người; phát triển các cơ sở giáo dục vừa có đại trà, vừa có mũi nhọn, vừa có phổ biến nhưng vừa có đặc thù…

Vấn đề cuối cùng được Thủ tướng đề cập là yêu cầu tăng trưởng nhanh nhưng phải bền vững, ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát được lạm phát, thúc đẩy được tăng trưởng, đảm bảo các cân đối lớn của nền kinh tế; làm mới các động lực tăng trưởng truyền thống (đầu tư, xuất khẩu và tiêu dùng) và thúc đẩy các động lực tăng trưởng mới (khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số, kinh tế tuần hoàn, kinh tế xanh, kinh tế tri thức).

Nhấn mạnh chỉ tiêu tăng trưởng GDP rất quan trọng, tác động tới tăng quy mô nền kinh tế, cải thiện năng suất lao động, tăng thu nhập bình quân đầu người, cải thiện đời sống người dân…, Thủ tướng khẳng định, chúng ta phải tăng trưởng 2 con số trong những năm tới thì mới đảm bảo đạt được hai mục tiêu chiến lược 100 năm đã đề ra; đây là mục tiêu rất khó nhưng chúng ta không thể không làm và có dư địa để làm, đòi hỏi cả hệ thống chính trị, toàn Đảng, toàn dân phải vào cuộc thì mới làm được.

Hà Văn

Nguồn Chính Phủ : https://baochinhphu.vn/thu-tuong-xay-dung-phap-luat-phai-giai-quyet-duoc-nhung-bai-toan-thuc-tien-rat-cu-the-1022511041930187.htm