Người Mỹ bỏ qua hàng hiệu, chọn các sản phẩm nhãn hiệu riêng, hàng bản sao chất lượng cao để tiết kiệm ngân sách. Ảnh minh họa: Xaume Olleros/Bloomberg.
Adrianna Rinaldi (34 tuổi, New York, Mỹ) có đủ quần legging chất lượng cao để mặc cả tuần mà không cần giặt và không tốn kém. Thay vì bỏ tới 118 USD cho một chiếc legging hiệu Lululemon, cô chọn CRZ Yoga, bản "dupe" (hàng sao chép) gần như hoàn hảo, mà chỉ bằng 1/3 giá.
“Chất lượng y như nhau. Có vẻ giờ mọi người dễ chấp nhận việc không mua hàng hiệu hơn”, cô nói.
Từ các thương hiệu “bắt chước” đến hàng tạp hóa nhãn hiệu riêng (private label), tức sản phẩm do đơn vị khác sản xuất nhưng mang thương hiệu riêng của doanh nghiệp bán ra, nhiều lựa chọn tiết kiệm cho các mặt hàng thiết yếu hàng ngày và sản phẩm cao cấp đang lên ngôi. Chúng không còn là hàng nhái kém như trước, mà tiệm cận hàng gốc.
Dữ liệu chi tiêu và báo cáo tài chính cho thấy người Mỹ ưu tiên giá trị thay vì trung thành với thương hiệu. Nhiều người có sức ảnh hưởng (influencer) cũng hưởng ứng xu hướng này, theo The Washington Post.
“Việc mua các sản phẩm 'dupe' khiến người mua có cảm giác như vừa lách luật hay 'cao tay' hơn các cửa hàng chính hãng, nhất là trong thời điểm kinh tế bấp bênh”, Lauren Beitelspacher, giáo sư ngành marketing từ Đại học Babson College (bang Massachusetts, Mỹ), nhận định.
Giá thực phẩm cao, nợ cá nhân tăng và lo ngại thuế nhập khẩu khiến các nhà bán lẻ đẩy mạnh nhãn riêng. Susan Morris, CEO chuỗi bán lẻ lớn Albertsons, cho biết họ “tập trung mạnh” vào mảng này để đáp ứng nhu cầu giá rẻ hơn. Ngay cả khách hàng thu nhập khá cũng chuyển sang mua ở Walmart, Dollar General, Dollar Tree - các chuỗi bán lẻ giá rẻ vốn phục vụ thu nhập thấp và trung bình - cho thấy mức độ thận trọng tăng lên.
“Mọi người không còn quá bận tâm đến thương hiệu. Thứ họ cần là sản phẩm hợp gu và vừa túi tiền”, Jenna Drenten, giáo sư ngành marketing chuyên về văn hóa tiêu dùng kỹ thuật số tại Đại học Loyola Chicago (Mỹ), chia sẻ.
Các nhãn hàng riêng bùng nổ
Theo chuyên gia Sally Lyons Wyatt đến từ công ty nghiên cứu thị trường Circana (Mỹ), xu hướng này thể hiện rõ nhất qua các kệ hàng tạp hóa. Từ năm 2022, khi giá cả bắt đầu leo thang, các chuỗi siêu thị và cửa hàng giá rẻ đã đẩy mạnh phát triển các nhãn hàng riêng nhằm tăng lợi nhuận, do các sản phẩm này thường mang lại biên lãi cao hơn so với thương hiệu lớn.
Năm 2024, doanh số nhãn riêng thực phẩm và hàng tạp hóa không thực phẩm đạt 270,6 tỷ USD, tăng 4% so với 2023 và chiếm khoảng 1/5 tổng doanh số. Trong khi đó, Hàng thương hiệu chỉ tăng 1%.
Từ thực phẩm, mỹ phẩm tới thuốc không kê đơn, các sản phẩm "dupe" hay đến từ nhãn hàng riêng (private label) ngày càng được người Mỹ đón nhận. Đồ họa: Washington Post.
Các tập đoàn sản xuất thực phẩm lớn như Del Monte và General Mills thừa nhận nhãn riêng là đối thủ lớn. Khảo sát của công ty nghiên cứu thị trường toàn cầu Ipsos 2024 cho thấy 1/3 người mua hầu hết hoặc toàn bộ hàng tạp hóa là nhãn hiệu riêng, trong khi chỉ 24% nói vậy với hàng thương hiệu lớn, 41% còn lại mua kết hợp cả hai.
Chẳng hạn, Stephanie Olson (31 tuổi) bắt đầu mua sắm dựa vào khuyến mãi, phiếu giảm giá sau khi mất việc làm trong đại dịch. Nhân viên tuyển dụng nhân sự hiện sống ở Cincinnati (Mỹ) nhận thấy nhãn riêng của chuỗi siêu thị Kroger hấp dẫn nhờ ưu đãi sâu.
Trong vài năm qua, các nhà bán lẻ tại xứ cờ hoa không chỉ ra mắt dòng mới mà còn nâng chất lượng và mẫu mã. Target đầu tư vào dòng hữu cơ Good and Gather, đồ ăn vặt Favorite Day; Albertsons có Overjoyed với bao bì màu sắc và chữ vui nhộn. Walmart thành công với Bettergoods hướng tới sản phẩm hữu cơ, lành mạnh; Amazon ra mắt Amazon Saver giá rẻ.
Costco với nhãn hàng riêng Kirkland Signature từ lâu thống trị mảng này, doanh thu 56 tỷ USD năm 2024, chiếm 23% tổng doanh thu - vượt cả Best Buy, Coca-Cola, Dollar General.
Thực tế, người tiêu dùng cũng không nhận ra sự khác nhau của sản phẩm thuộc các nhãn hàng riêng và các thương hiệu lớn của Mỹ.
Jack Salzman (29 tuổi), trợ lý sản xuất phim ở Chicago (bang Illinos), cho biết anh sẵn sàng đi bộ xa hơn để mua sắm tại Aldi vì "có thể mua đủ đồ cho cả tuần với chưa đến 100 USD". Anh cũng không thấy sự khác biệt giữa các nhãn hàng riêng của siêu thị và của quốc gia.
Xu hướng này lan sang cả thuốc không kê đơn. Sydney Patterson (30 tuổi), chuyên gia tư vấn gây quỹ tại (Dallas, bang Texas), cũng chuyển sang dùng thuốc không kê đơn thuộc một nhãn hàng riêng của Target, rẻ hơn 5 USD so với các hãng thuốc lớn như Tylenol hay Advil. Cô cho rằng đây là cách tiết kiệm hợp lý khi chi phí sinh hoạt ngày càng tăng.
Mua bản "dupe" để tiết kiệm
Trong thời trang và làm đẹp, thương hiệu cao cấp vẫn có sức hút, nhưng người tiêu dùng cởi mở hơn với lựa chọn giá rẻ. Influencer là chất xúc tác khi công khai khen ngợi hàng dupe, giúp người theo dõi tự tin mua và khoe.
Theo giáo sư Drenten từ Đại học Loyola Chicago (Mỹ), trong thời trang và làm đẹp, thương hiệu cao cấp vẫn có sức hút nhưng người tiêu dùng đang cởi mở hơn với lựa chọn giá rẻ. Influencer là chất xúc tác khi công khai khen ngợi hàng dupe, giúp người theo dõi tự tin mua và khoe.
Các thương hiệu như Quince, E.L.F. Beauty, Few Moda, Dossier phát triển nhờ sao chép trực tiếp sản phẩm đắt. Dossier nổi tiếng trên TikTok với nước hoa “lấy cảm hứng” từ các hãng thiết kế, mở cửa hàng đầu tiên ở New York, bán bản Ambery Saffron giá 49 USD thay vì 335 USD của Baccarat Rouge 540.
Một sản phẩm túi da thủ công Italy của Quince và Bottega Veneta có vẻ ngoài khá giống nhau. Chiếc túi bên trái (Quince) có giá 129 USD, bên phải (Bottega Veneta) có giá 4.400 USD. Ảnh: THEMOMEDIT.
Theo công ty NielsenIQ (Mỹ), doanh số nước hoa dupe tăng 103% giữa tháng 6 so với cùng kỳ năm trước, mỹ phẩm "hàng sao chép" tăng gần 10%, còn sản phẩm chăm sóc da dupe tăng khoảng 27%.
Dữ liệu từ nền tảng phân tích số Adobe Analytics cho thấy người tiêu dùng đang ngày càng ưu tiên hàng giá rẻ. Từ tháng 6/2024 đến tháng 6/2025, tỷ trọng hàng rẻ nhất trong ngành thời trang tăng 9%, hàng đắt nhất giảm 5,7%.
Một ví dụ điển hình là thương hiệu Mỹ Quince. Sản phẩm thương hiệu này được sản xuất và bán trực tiếp từ nhà máy, không qua trung gian. Quince công khai “mượn ý tưởng” chiếc túi của Bottega với giá 5.000 USD, với cùng chất liệu và tay nghề, nhưng giá chỉ 130 USD.
Few Moda, nền tảng thời trang thành viên tại Mỹ, khẳng định dùng chung nhà sản xuất với các thương hiệu như Staud, Theory, Ted Baker và bỏ qua khâu trung gian. Amazon cũng là nơi nhiều nhà bán hàng sao chép xu hướng, giống cách CRZ Yoga làm.
Rinaldi, hiện làm trong ngành công nghệ quảng cáo ở New York, cho biết cô và bạn bè thường chia sẻ và khoe các món tìm được.
"Tôi vừa khen bộ đồ của bạn bè, và 50% trong số đó là mua từ Amazon. Giờ chuyện này đã thành điều bình thường", cô chia sẻ.
Tâm Đan