Theo AP và CNBC, Tổng thống Mỹ Donald Trump hôm 10-10 đã tuyên bố Mỹ sẽ áp thêm mức thuế 100% lên hàng nhập khẩu từ Trung Quốc, "cao hơn bất kỳ mức thuế nào mà họ hiện phải trả" và có thể bắt đầu từ ngày 1-11, thậm chí sớm hơn. Động thái này sẽ song hành với các biện pháp kiểm soát xuất khẩu đối với "bất kỳ và tất cả phần mềm quan trọng".
Thông báo của ông Donald Trump được đưa ra vài giờ sau khi ông đe dọa sẽ áp mức thuế bổ sung mạnh đối với hàng hóa từ Trung Quốc nhằm trả đũa các biện pháp kiểm soát mới mà Bắc Kinh áp dụng đối với hoạt động xuất khẩu đất hiếm. Khoảng 70% nguồn cung đất hiếm toàn cầu đến từ Trung Quốc và loại khoáng sản này rất thiết yếu đối với nhiều ngành công nghệ cao, bao gồm chế tạo ô tô, quốc phòng và chất bán dẫn.
"Là tổng thống Mỹ, tôi buộc phải có hành động đáp trả về mặt tài chính đối với động thái của họ" - ông Donald Trump nói, lưu ý thêm "còn có nhiều biện pháp đối phó khác đang được nghiêm túc cân nhắc". Trước đó, vào cùng ngày, nhà lãnh đạo Mỹ còn ám chỉ ông sẽ hủy cuộc gặp dự kiến với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình tại Hội nghị thượng đỉnh Diễn đàn Hợp tác kinh tế châu Á - Thái Bình Dương (APEC) sắp tới tại Hàn Quốc.
Khai thác đất hiếm tại Trung Quốc - Ảnh: TÂN HOA XÃ
Theo Công ty Wells Fargo Economics và các nhà phân tích tại Ngân hàng Dự trữ liên bang New York, mặc dù có nhiều mức thuế nhập khẩu khác nhau, từ 50% đối với thép và nhôm cho đến 7,5% đối với hàng tiêu dùng, song mức thuế quan thực tế đối với hàng hóa Trung Quốc vào Mỹ hiện đã là 40%. Trong khi đó, cổ phiếu của các công ty khai thác đất hiếm của Mỹ đã tăng mạnh trong ngày, như cổ phiếu của MP Materials tăng hơn 8%, USA Rare Earth tăng khoảng 5%, Energy Fuels tăng hơn 3% và NioCorp Developments tăng hơn 5%.
Cũng trong ngày 10-11, Trung Quốc tuyên bố bắt đầu từ ngày 14-10, nước này sẽ tính phí tàu thuyền của Mỹ khi cập cảng Trung Quốc. Đây là bước đi đáp trả mức phí cảng tương tự mà Mỹ tuyên bố sẽ áp lên tàu Trung Quốc, có hiệu lực vào cùng ngày 14-10. Theo đó, Trung Quốc sẽ thu phí 400 nhân dân tệ (56 USD) cho mỗi tấn ròng với tàu thuyền Mỹ, nhỉnh hơn so với mức 50 USD từ phía Mỹ. Ngoài ra, Bắc Kinh cũng lên kế hoạch tăng phí theo lộ trình đến ngày 27-4-2028.
Quyết định này được ban hành song song với một tuyên bố từ Bộ Giao thông Vận tải Trung Quốc, cáo buộc các khoản phí của Mỹ vi phạm các nguyên tắc thương mại quốc tế và gây thiệt hại nghiêm trọng cho thương mại hàng hải Trung Quốc - Mỹ.
Anh Thư