Hàng Việt không cạnh tranh trực tiếp với hàng Mỹ
Ngày 4/3, Bộ Công Thương tổ chức Hội nghị giao ban xúc tiến thương mại với hệ thống Thương vụ Việt Nam ở nước ngoài tháng 2.
Tại hội nghị ông Đỗ Ngọc Hưng - Trưởng Thương vụ Việt Nam tại Mỹ - chia sẻ về những thay đổi chính sách thương mại của Mỹ và khuyến nghị đối với doanh nghiệp Việt Nam. Ông Hưng cho biết, chỉ sau bốn tuần nhậm chức, Tổng thống Mỹ Donald Trump duy trì động lực mạnh mẽ để thúc đẩy chính sách thương mại, nhằm thực hiện lời hứa trong chiến dịch tranh cử, với những tác động đến thuế, đầu tư và quyết sách tác động đến chuỗi cung ứng toàn cầu.
Theo ông Hưng, năm 2024, tổng kim ngạch thương mại hai chiều giữa Mỹ và Việt Nam đạt 149,7 tỷ USD, tăng 20,4% so với năm 2023. Thâm hụt thương mại hàng hóa của Mỹ với Việt Nam đạt 123,4 tỷ USD, chỉ sau Trung Quốc và Mexico. Tuy nhiên, ông Hưng đánh giá, sự khác biệt về trình độ phát triển cũng như cơ cấu ngoại thương giữa Việt Nam và Mỹ mang tính bổ trợ, chứ không phải là yếu tố cạnh tranh trực tiếp.
“Hàng hóa Việt Nam không cạnh tranh trực tiếp với hàng hóa của Mỹ, trong khi giúp người tiêu dùng có thể tiếp cận với hàng hóa chất lượng và giá cả hợp lý, góp phần giảm lạm phát trong nước”, ông Hưng nói.
Trong tháng 1, tổng kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam sang Mỹ đạt khoảng 10 tỷ USD, tăng 4,6% so với cùng kỳ năm 2024. Trong khi đó, nhập khẩu từ Mỹ vào Việt Nam đạt khoảng 1,5 tỷ USD, giảm 6.6% so với cùng kỳ năm trước.
“Những biến động này phản ánh sự gia tăng trong nhu cầu đối với hàng hóa Việt Nam tại thị trường Mỹ, trong khi nhập khẩu từ Mỹ có xu hướng giảm nhẹ" - ông Hưng nhận định.
Bộ Công Thương họp giao ban xúc tiến thương mại với hệ thống Thương vụ Việt Nam ở nước ngoài. Ảnh: BCT.
Trước các chính sách áp thuế với hàng hóa nhập khẩu của Mỹ, ông Hưng khuyến nghị doanh nghiệp cần bám sát diễn biến thương mại để có sự điều chỉnh kịp thời. Doanh nghiệp cần xem xét kỹ lưỡng kế hoạch sản xuất, kinh doanh do các quốc gia bị áp thuế có thể tăng cường các biện pháp bảo hộ thương mại, gây áp lực cạnh tranh lớn hơn cho thị trường Việt Nam.
Doanh nghiệp Việt thế nào?
Ông Nông Đức Lai - Tham tán thương mại Việt Nam tại Trung Quốc - cho hay, hiện Trung Quốc và Mỹ đều là đối tác thương mại lớn, là thị trường xuất khẩu hàng hóa lớn, quan trọng nhất của Việt Nam, do đó cạnh tranh Mỹ - Trung cùng các chính sách thương mại giữa hai nước đều tác động đến thương mại nói riêng, kinh tế Việt Nam nói chung cả tích cực và tiêu cực.
Về mặt tích cực, theo ông Lai, Việt Nam sẽ đón nhận làn sóng đầu tư từ sự dịch chuyển chuỗi cung ứng, bởi các doanh nghiệp Trung Quốc và quốc tế đã tìm cách đa dạng hóa sản xuất để tránh thuế quan từ Mỹ, dẫn đến việc mở rộng đầu tư vào các quốc gia như Việt Nam. Điều này gián tiếp thúc đẩy Việt Nam trở thành điểm đến hấp dẫn nhờ chi phí lao động cạnh tranh và vị trí địa lý thuận lợi.
Tuy nhiên, ở góc độ tiêu cực điều này cũng khiến Việt Nam đối mặt với nguy cơ bị Mỹ điều tra chống bán phá giá nhiều hơn. Cùng đó, việc hàng hóa Trung Quốc bị hạn chế sang Mỹ và các nước Liên minh châu Âu (EU) sẽ phải tìm thị trường thay thế, trong đó có thể có Việt Nam, tạo ra sức ép cạnh tranh gay gắt hơn với hàng hóa nội địa.
Với thị trường EU, ông Trần Ngọc Quân - Tham tán thương mại Việt Nam tại Bỉ và EU - cho biết, EU đã bắt đầu nhiệm kỳ mới giai đoạn 2024 - 2029 với nhiều điều chỉnh chính sách quan trọng. Theo đó, chương trình thỏa thuận xanh châu Âu với rất nhiều yêu cầu cao về môi trường và phát triển bền vững đã dần chuyển sang những chương trình được đánh giá là thay đổi về quan niệm điều hành.
Vị này cho rằng, doanh nghiệp Việt Nam cần đẩy mạnh các hoạt động xúc tiến thương mại, tìm kiếm bạn hàng để tận dụng lợi thế này, chiếm lĩnh thị trường trước khi nhiều hiệp định thương mại tự do sẽ được EU kết thúc đàm phán dự kiến trong năm nay và năm sau.
Dương Hưng