Thương mại biên giới Việt Nam - Campuchia hướng tới mục tiêu 20 tỷ USD vào năm 2030

3 giờ trướcBài gốc

Cán bộ Đồn Biên phòng cửa khẩu quốc tế Hà Tiên, BĐBP tỉnh An Giang cùng với cán bộ Hải quan kiểm tra phương tiện thông quan qua cửa khẩu. Ảnh: Minh Nhòa

Trong những năm gần đây, sự gắn kết chính trị - ngoại giao giữa hai nước Việt Nam - Campuchia liên tục được củng cố thông qua các chuyến thăm cấp cao: Năm 2024, Thủ tướng Campuchia Hun Manet thăm chính thức Việt Nam. Đến tháng 9/2025, Chủ tịch Đảng Nhân dân Campuchia, Chủ tịch Thượng viện Campuchia Hun Sen thăm Việt Nam và dự Lễ kỷ niệm 80 năm Cách mạng tháng Tám thành công và Quốc khánh 2/9. Song hành với đối ngoại chính trị, các cơ chế hợp tác song phương được duy trì đều đặn, từ Ủy ban liên Chính phủ Việt Nam - Campuchia đến các hội nghị thương mại biên giới cấp bộ và cấp địa phương. Những kết nối này đã tạo nền tảng chính trị ổn định, khuyến khích doanh nghiệp hai nước mở rộng hợp tác đầu tư và thương mại.

Kim ngạch thương mại song phương liên tục tăng trưởng

Theo Thương vụ Việt Nam tại Campuchia, đóng góp của thương mại biên giới nói chung là rất quan trọng đối với quan hệ thương mại song phương. Hoạt động xuất, nhập khẩu tiểu ngạch là một kênh quan trọng giúp cho giao thương thông thoáng, đặc biệt là đối với các doanh nghiệp vừa và nhỏ, cư dân biên giới.

Trong suốt những năm qua, hai nước luôn tạo thuận lợi cho giao thương biên mậu. Chính phủ, các bộ, ngành và địa phương các tỉnh biên giới của Việt Nam luôn quan tâm tạo điều kiện tối đa cho trao đổi hàng hóa giữa doanh nghiệp và cư dân hai bên. Các doanh nghiệp hai bên gắn kết thường xuyên vì lợi ích chung của hai phía. Về khuôn khổ pháp lý ưu đãi, hai nước có Hiệp định mua bán, trao đổi hàng hóa và dịch vụ thương mại khu vực biên giới Việt Nam - Campuchia (ngày 26/11/2001); Hiệp định mậu dịch biên giới (tháng 11/2022); Thỏa thuận thúc đẩy thương mại song phương (với 8 lần rà soát, đàm phán và ký kết gia hạn)...

Theo bản thỏa thuận gần nhất, Việt Nam dành cho Campuchia 28 dòng thuế về 0%. Ở chiều ngược lại, phía Campuchia dành cho phía Việt Nam hưởng thuế suất ưu đãi 0% đối với 26 mặt hàng khi nhập khẩu vào thị trường Campuchia. Cũng theo thỏa thuận này, phía Việt Nam ưu đãi hạn ngạch 300.000 tấn gạo mỗi năm cho các doanh nghiệp xuất khẩu gạo Campuchia, tạo điều kiện về đầu ra ổn định cho mặt hàng gạo xuất khẩu của Campuchia. Cùng với đó là hạn ngạch 3.000 tấn lá thuốc lá để các thương nhân Campuchia xuất khẩu mặt hàng này sang Việt Nam, góp phần tăng cường quan hệ thương mại nông sản giữa hai nước tăng trưởng ổn định trong những năm qua.

Các con số thống kê trong hơn một thập kỷ qua cho thấy, thương mại giữa Việt Nam và Campuchia đã tăng trưởng ngoạn mục. Theo Thương vụ Việt Nam tại Campuchia, kim ngạch song phương giữa hai nước từ mức vài trăm triệu USD năm 2004, đến năm 2010 đã đạt 1,8 tỷ USD; năm 2015 đạt gần 3,5 tỷ USD và đến năm 2021 cán mốc 10 tỷ USD - gấp hơn 30 lần sau hai thập kỷ. Các mặt hàng xuất, nhập khẩu giữa hai nước có tính chất bổ sung cho nhau. Việt Nam xuất khẩu các mặt hàng chế biến, chế tạo sang Campuchia, trong khi Campuchia là nguồn cung của nhiều loại nguyên liệu phục vụ cho sản xuất công nghiệp trong nước của Việt Nam.

Theo Bộ Công thương, năm 2024, kim ngạch thương mại hai chiều giữa hai nước đạt 10,1 tỷ USD, tăng 17,5% so với năm 2023. Trong đó, xuất khẩu của Việt Nam sang Campuchia đạt 3,3 tỷ USD (chủ yếu là điện, xăng dầu, dệt may, sắt thép), còn nhập khẩu đạt 3,9 tỷ USD (nông sản, hạt điều, gỗ, cao su). 6 tháng đầu năm 2025, tổng kim ngạch thương mại giữa hai nước đạt 6,8 tỷ USD; riêng thương mại qua cửa khẩu đất liền chiếm hơn 70% tổng kim ngạch song phương.

Cán cân thương mại Việt Nam - Campuchia đang dần cân bằng. Từ chỗ Việt Nam xuất siêu lớn, những năm gần đây, Campuchia đã tăng mạnh xuất khẩu sang Việt Nam, đặc biệt là nông sản và nguyên liệu thô. Điều này phản ánh mối quan hệ kinh tế hai nước đang chuyển từ “hỗ trợ đơn phương” sang “cùng phát triển bình đẳng, đôi bên cùng có lợi”.

Cán bộ Đồn Biên phòng cửa khẩu quốc tế Mộc Bài, BĐBP tỉnh Tây Ninh phối hợp với lực lượng chức năng kiểm tra hàng hóa thông quan qua cửa khẩu quốc tế Mộc Bài. Ảnh: Lê Khoa

Triển vọng và định hướng hợp tác hướng tới năm 2030

Theo Vụ Phát triển thị trường nước ngoài (Bộ Công thương), hợp tác kinh tế Việt Nam - Campuchia đang duy trì đà tăng trưởng ấn tượng, trở thành một trong những trụ cột hợp tác giữa hai nước. Hiện nay, Việt Nam là đối tác thương mại lớn thứ 3 của Campuchia (sau Trung Quốc và Mỹ), đồng thời là đối tác lớn nhất trong ASEAN; ngược lại, Campuchia đứng thứ 4 trong số các đối tác thương mại ASEAN của Việt Nam. Giai đoạn 2014-2024, kim ngạch thương mại hai chiều tăng hơn 3 lần, đạt tốc độ bình quân 12%/năm. Dự báo, nếu duy trì đà này và triển khai hiệu quả các chính sách thuận lợi hóa thương mại biên giới, kim ngạch song phương có thể đạt 20 tỷ USD vào năm 2030 – mục tiêu mà cả hai Chính phủ đã cùng xác lập.

Lãnh đạo cấp cao hai nước đã xác định hợp tác kinh tế - thương mại là trọng tâm hợp tác giữa hai nước từ nay đến năm 2030. Hai nước đang triển khai các dự án kết nối kinh tế, giao thông như Dự án đường cao tốc thành phố Hồ Chí Minh - Phnom Penh, tăng cường mở các đường bay thẳng kết nối các điểm du lịch, kết nối du lịch biển... Đây là những điều kiện hết sức thuận lợi để kim ngạch thương mại song phương giữa hai nước đạt những cột mốc mới, như mục tiêu Chính phủ hai nước đã đề ra.

Trong bối cảnh quan hệ hợp tác và phát triển kinh tế, thương mại giữa Việt Nam và Campuchia đang mở rộng về quy mô và cải thiện chất lượng, để đẩy mạnh xuất khẩu của Việt Nam sang Campuchia, các chuyên gia cho rằng, cần tạo môi trường kinh doanh thuận lợi và ổn định để hỗ trợ doanh nghiệp tham gia xuất khẩu. Bên cạnh đó, thúc đẩy đầu tư vào nghiên cứu và phát triển để nâng cao chất lượng sản phẩm và sức cạnh tranh của hàng hóa Việt Nam; đẩy mạnh ký kết và tích cực triển khai các thỏa thuận, trong đó có thỏa thuận thương mại với Campuchia.

Trước mắt cũng như lâu dài, để đạt mục tiêu 20 tỷ USD vào năm 2030, cần tập trung phát triển hạ tầng thương mại biên giới đồng bộ - xây dựng các khu kinh tế cửa khẩu hiện đại, trung tâm logistics, kho hàng, chợ biên giới kiểu mẫu gắn với hành lang giao thông xuyên biên giới. Cùng với đó, cần đẩy mạnh chuyển đổi số và hải quan thông minh, giảm thời gian thông quan, nâng cao tính minh bạch trong quản lý thương mại biên giới. Thúc đẩy hợp tác doanh nghiệp - doanh nghiệp (B2B) thông qua các hội chợ, diễn đàn thương mại, kết nối chuỗi cung ứng nông sản, năng lượng, vật liệu xây dựng và hàng tiêu dùng.

Mới đây, Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Thủ tướng Chính phủ Bùi Thanh Sơn ký Quyết định số 2164/QĐ-TTg ban hành Kế hoạch thực hiện bản Thỏa thuận thúc đẩy thương mại song phương giữa Chính phủ nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam và Chính phủ Vương quốc Campuchia giai đoạn 2025-2026. Điều này một lần nữa thể hiện quyết tâm của Việt Nam trong việc hiện thực hóa mục tiêu kim ngạch 20 tỷ USD trong thời gian tới.

Bích Nguyên

Nguồn Biên Phòng : https://bienphong.com.vn/thuong-mai-bien-gioi-viet-nam-campuchia-huong-toi-muc-tieu-20-ty-usd-vao-nam-2030-post496966.html