Thủy điện xả nước bất ngờ gây thiệt hại ở hạ lưu
Theo phản ánh từ các nhà thầu thi công tại dự án Kè khắc phục sạt lở bờ sông Chu, sông Cầu, vừa qua Thủy điện Thác Giềng 1, phường Xuất Hóa, TP Bắc Kạn nhiều lần xả nước đột ngột không báo trước, làm nước dâng gây ảnh hưởng và thiệt hại các công trình đang thi công.
Nước ngập vào các công trình đang thi công tại dự án Kè khắc phục sạt lở bờ sông Chu, sông Cầu đoạn qua thị trấn Đồng Tâm, huyện Chợ Mới ngày 5/11. (Ảnh đơn vị cung cấp)
Một cán bộ Ban QLDA công trình NN&PTNT tỉnh Bắc Kạn (chủ đầu tư) cho biết, Dự án Kè khắc phục sạt lở bờ sông Chu, sông Cầu đoạn qua thị trấn Đồng Tâm khai thi công từ ngày 15/9, đến nay khối lượng thi công ước đạt hơn 10%.
Dự án kè này có tổng chiều dài 1.912m bên bờ tả sông Cầu, tổng mức đầu tư 63,3 tỷ đồng (nguồn dự phòng ngân sách Trung ương năm 2023 là 60 tỷ đồng, nguồn ngân sách tỉnh 3,3 tỷ đồng), theo yêu cầu dự án phải hoàn thành trong năm 2024.
Tuy nhiên, ngày 5/11, dự án trên gặp sự cố khi thủy điện Thác Giềng 1 (của Công ty Cổ phần Sông Đà Bắc Kạn, phường Xuất Hóa, TP Bắc Kạn) bất ngờ xả nước gây ngập úng, cuốn trôi nhiều máy móc, hạng mục đang thi công dang dở.
Theo ghi nhận của PV Báo Giao thông ngày 14/11, cơ bản nước đã rút và công nhân đang thi công các hạng mục.
Một cán bộ tư vấn giám sát tại công trường cho biết: Vào khoảng 3h20 sáng 5/11 thì nước chảy về đến công trình.
Do không được thông báo trước nên nhiều máy móc đang thi công không kịp di chuyển lên vị trí cao bị ngập nước và hư hỏng nặng. Nhiều hố móng, đê quây đã đào bị ngập nước, xói mòn. Nhiều trang thiết bị đã bị nước cuốn trôi. Thiệt hại ước tính khoảng 122 triệu đồng.
Anh Tùng - công nhân đang thi công ở dự án cho biết: Sự việc xảy ra vào ban đêm nên không ai biết, chỉ đến khi nước ngập hết thì mới phát hiện ra.
Sau nhiều ngày hút nước đến nay công trình đã thi công lại, nhưng khó để kịp tiến độ cuối năm.
Công nhân và máy móc đang thi công tại dự án.
Công nhân và máy móc được huy động, khẩn trương để đẩy nhanh tiến độ.
Đã xảy ra sự việc tương tự
Theo ghi nhận của Báo Giao thông, tính đến ngày 14/11, nước đã rút hoàn toàn trên toàn bộ khu vực bị ngập úng. Các tổ đội bắt đầu quay trở lại làm việc.
Trên công trường, các công nhân và máy móc được huy động, khẩn trương để bù khoảng thời gian bị chậm do sự cố.
Cũng theo đại diện chủ đầu tư dự án, trước đó, vào khoảng 8h ngày 19/10, Thủy điện Thác Giềng 1 cũng xả nước mà không báo trước làm mực nước sông Cầu, sông Chu phía hạ lưu dâng cao gần 3m so với mực nước bình thường.
Khi đó, nước cũng tràn qua đê quây làm ảnh hưởng đến tiến độ và chất lượng thi công các công trình phía hạ lưu.
Ngày 19/10, thủy điện Thác Giềng 1 cũng xả nước làm mực nước sông Cầu, sông Chu khiến công tác thi công gặp nhiều khó khăn.
Để bảo đảm tiến độ và chất lượng thi công công trình, Ban QLDA công trình NN&PTNT tỉnh Bắc Kạn đã làm việc và đề nghị Công ty Cổ phần Sông Đà Bắc Kạn (là đơn vị quản lý Nhà máy Thủy điện Thác Giềng 1) xả nước phát điện vào các khung giờ cố định trong ngày và cung cấp lịch xả cho Ban.
Tuy nhiên, sau đó phía Công ty Cổ phần Sông Đà Bắc Kạn nhiều cho lần xả nước không theo khung giờ đã cung cấp, dẫn đến thiệt hại kể trên.
Sau đó, để tránh lặp lại những sự việc đáng tiếc như ngày 19/10 và 5/11, Ban QLDA công trình NN&PTNT tỉnh Bắc Kạn đã gửi văn bản cầu cứu gửi UBND tỉnh Bắc Kạn và các bên liên quan.
Nước tràn qua đê quây làm ảnh hưởng đến tiến độ và chất lượng thi công các công trình phía hạ lưu.
Ông Đinh Huy Hoàng, Giám đốc Ban QLDA công trình NN&PTNT tỉnh Bắc Kạn cho biết: Ngay sau khi xảy ra sự cố, đơn vị đã gửi công văn đến Sở Công thương, đồng thời Sở Công thương đã có báo cáo lên UBND tỉnh để chỉ đạo Công ty Cổ phần Sông Đà Bắc Kạn phối hợp với các nhà thầu bồi thường thiệt hại. Thế nhưng, đến ngày 14/11, phía thủy điện vẫn chưa phối hợp.
Nhiều khu vực tại hạ lưu bị ảnh hưởng do việc nước lên cao bất thường trong quá trình thi công dự án.
Nguyên nhân việc thủy điện Thác Giềng 1 xả nước
Về việc này, ông Đinh Lâm Sáng - Phó giám đốc Sở Công Thương tỉnh Bắc Kạn cho biết: Sở đã nhận được báo cáo của Công ty Cổ phần Sông Đà Bắc Kạn về sự việc thủy điện Thác Giềng 1 xả nước gây thiệt hại cho các công trình đang thi công dưới hạ du.
Đơn vị thi công đang gấp rút thực hiện dự án để hoàn thành tiến độ trong năm 2024.
Theo đó, Nhà máy Thủy điện Thác Giềng 1 báo cáo nguyên nhân của sự việc là do sau bão số 3, lượng lớn đất đá trên mái taluy QL3B sạt trượt xuống đường vận hành và cửa nhận nước, làm vùi lấp cửa lấy nước, dẫn đến tình trạng nhà máy không thể phát điện được từ ngày 8/9.
Để nhà máy hoạt động trở lại, đơn vị đã nạo vét lượng đất đá vùi lấp cửa lấy nước từ ngày 19/10 - 2/11.
Trong thời gian trên, hồ không tích nước, mở cửa xả đáy cho dòng chảy tự nhiên. Đến 20h ngày 2/11 thì thủy điện cho tích nước hồ trở lại và đến 21h ngày 4/11 thì đơn vị thực hiện phát điện.
Tuy nhiên, lúc này cánh cửa nhận nước bị sự cố không nâng lên được và mực nước hồ dâng cao nên phải mở cửa xả đập theo quy trình vận hành với lưu lượng duy trì dòng chảy tương đương với lưu lượng nước phát điện ở mực nước công suất 5,5MW (lưu lượng 55 - 60m3/s).
Nguyên nhân là nhà máy thủy điện Thác Giềng 1 gặp sự cố.
Đến 9h ngày 5/11, công ty đã xử lý xong sự cố cánh cửa nhận nước và đóng lại cửa xả đập.
Do xử lý sự cố trên, đơn vị duy trì dòng chảy với lưu lượng tương đương lưu lượng phát điện nên theo quy trình thì chỉ phải bật còi hú theo đúng quy trình vận hành hồ chứa.
Để làm rõ về vấn đề đơn vị chưa phối hợp với các nhà thầu để bồi thường thiệt hại, phóng viên Báo Giao thông đã nhiều lần liên hệ với lãnh đạo Công ty Cổ phần Sông Đà Bắc Kạn nhưng không được.
Nhị Tiến