Tính đến hết tháng 7/2025, tiền gửi dân cư vượt 7,7 triệu tỷ đồng dù lãi suất thấp. Ảnh: Phạm Hùng
Theo số liệu của Ngân hàng Nhà nước (NHNN), tính đến hết tháng 7/2025, tiền gửi dân cư đạt 7,748 triệu tỷ đồng, tăng gần 9,7% so với đầu năm - mức tăng cao nhất trong 5 năm qua.
Trong khi đó, tiền gửi của các tổ chức kinh tế đạt 7,976 triệu tỷ đồng, giảm hơn 127.000 tỷ đồng so với tháng trước, tương đương mức giảm 1,6%. Từ đầu năm, nhóm tổ chức kinh tế ghi nhận tăng trưởng âm trong 5 tháng liên tiếp và gần như đứng im từ tháng 5. Tuy nhiên, nếu so với đầu năm, lượng tiền gửi của nhóm này vẫn tăng hơn 4%, trong khi cùng kỳ năm ngoái giảm hơn 1%.
Tổng cộng tiền gửi của dân cư và tổ chức kinh tế tại các tổ chức tín dụng đạt 15,725 triệu tỷ đồng, giảm 0,44% so với tháng 6 (tương đương 73.000 tỷ đồng). Riêng trong tháng 7, tiền gửi dân cư vẫn duy trì đà tăng đều, tăng thêm hơn 54.000 tỷ đồng.
Theo Ngân hàng Nhà nước (NHNN), tăng trưởng huy động vốn của hệ thống hiện vẫn thấp hơn tăng trưởng tín dụng, dù thanh khoản dồi dào và lãi suất ổn định. Trong 7 tháng đầu năm, huy động vốn tăng gần 7,5%, trong khi dư nợ cho vay tăng trên 10%. Tính đến ngày 29/9/2025, dư nợ tín dụng toàn hệ thống đạt 17,71 triệu tỷ đồng, tăng 13,4% so với cuối năm 2024 - mức cao nhất kể từ năm 2020.
Thống đốc NHNN cho biết, chính sách tiền tệ đang chịu nhiều áp lực, đặc biệt từ lãi suất và tỷ giá. Ba nguyên nhân chính được nêu gồm: lãi suất cho vay đã giảm sâu trong thời gian qua; mặt bằng lãi suất thế giới có xu hướng hạ nhưng Fed vẫn duy trì ở mức cao; nhu cầu tín dụng tăng nhanh, trong khi huy động vốn chịu cạnh tranh từ các kênh đầu tư khác như chứng khoán, vàng và bất động sản.
NHNN khẳng định sẽ điều hành linh hoạt, chủ động, phối hợp đồng bộ với chính sách tài khóa để kiểm soát lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô và hỗ trợ tăng trưởng. Cơ quan này đã 4 lần giảm lãi suất trong năm 2023 và giữ ổn định các mức lãi suất điều hành từ năm 2024 đến nay, đồng thời chỉ đạo các tổ chức tín dụng tiếp tục hạ lãi suất cho vay, tiết giảm chi phí và công khai lãi suất nhằm tạo thuận lợi cho người dân, DN.
Nhìn ở góc độ chuyên gia, tiền gửi tiết kiệm tăng mạnh dù lãi suất thấp phần nào phản ánh tâm lý thận trọng, phòng thủ tài chính nhằm đảm bảo an toàn tài chính trước mọi biến động của người dân.
Với bối cảnh tỷ giá ở mức cao và lạm phát còn nhiều áp lực, việc duy trì lãi suất ở mức thấp đang ngày càng trở nên thách thức. NHNN duy trì nới lỏng tiền tệ hỗ trợ thị trường nhưng cũng đang đánh giá những rủi ro tiềm ẩn để điều hành linh hoạt hiệu quả. Các chuyên gia nhấn mạnh về duy trì quan điểm lãi suất huy động đi ngang trong ngắn hạn và có thể tăng lại vào cuối năm, trong khi, lãi suất cho vay vẫn duy trì ở mức thấp ít nhất cho tới hết năm nay.
Dù dòng tiền vẫn đổ vào ngân hàng, điều đó không có nghĩa là dòng vốn đầu tư đang “đóng băng”. Trái lại, đây được xem là trạng thái phòng thủ của dòng tiền, thể hiện sự chờ đợi thời cơ. Khi các lĩnh vực như bất động sản, chứng khoán hay sản xuất, kinh doanh phát đi tín hiệu phục hồi rõ nét, dòng vốn có thể nhanh chóng chuyển hướng.
Chuyên gia đưa ra khuyến cáo, khi thị trường vẫn còn nhiều yếu tố khó đoán, nhà đầu tư có xu hướng cân nhắc kỹ lưỡng hơn giữa các lựa chọn như nắm giữ tiền mặt, đầu tư vào bất động sản, chuyển sang vàng hoặc nắm giữ cổ phiếu chia cổ tức bằng tiền mặt đều đặn.
Dòng tiền chảy mạnh vào hệ thống ngân hàng trong thời gian qua phản ánh tâm lý thận trọng của người dân trong bối cảnh kinh tế còn nhiều biến động. Dù xu hướng đa dạng hóa kênh đầu tư tiếp tục được duy trì, nhưng tiền gửi ngân hàng vẫn là lựa chọn phổ biến nhờ tính an toàn cao, thanh khoản tốt và ít rủi ro. Khi các kênh đầu tư khác như chứng khoán, bất động sản còn nhiều yếu tố khó đoán định thì gửi tiết kiệm vẫn là nơi trú ẩn quen thuộc của dòng tiền nhàn rỗi.
Chuyên gia kinh tế Cấn Văn Lực
Ngô Sơn