'Tiếp sức' để đồng bào dân tộc thiểu số vươn lên

một ngày trướcBài gốc

Những tín hiệu vui cho vùng đồng bào dân tộc thiểu số

Sau 5 năm triển khai, Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế-xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số (DTTS) và miền núi giai đoạn 2021-2030 đã kết thúc giai đoạn 1 (2021-2025) với nhiều kết quả tích cực. Diện mạo thôn, bản cải thiện rõ nét. Nhiều mô hình du lịch cộng đồng gắn với bảo tồn giá trị văn hóa truyền thống hình thành, góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống.

Trong đó, hợp tác xã (HTX) đóng vai trò then chốt trong phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS theo chương trình mục tiêu quốc gia, chủ yếu bằng cách tổ chức sản xuất, liên kết tiêu thụ sản phẩm (OCOP, dược liệu), ứng dụng khoa học công nghệ, nâng cao thu nhập, tạo việc làm, xóa đói giảm nghèo, bảo tồn văn hóa, và thực hiện dân chủ cơ sở, từ đó thúc đẩy chuyển dịch cơ cấu kinh tế, xây dựng nông thôn mới bền vững tại vùng DTTS và miền núi.

Nhiều HTX đã liên kết với các tập đoàn kinh tế như Lavifood, TH True milk, Tín Thành, Đồng Giao ứng trước vật tư, nguyên liệu cho sản xuất, cung ứng giống cây trồng, vật nuôi để tạo vùng nguyên liệu tập trung cung ứng cho các nhà máy, cơ sở sản xuất; ứng dụng công nghệ mới vào sản xuất, xử lý môi trường; tiêu thụ sản phẩm, tạo vốn cho phát triển sản xuất, kinh doanh, góp phần thúc đẩy phát triển sản xuất nông nghiệp vùng DTTS & miền núi.

Điển hình như các HTX tại tỉnh Sơn La, Bắc Ninh đã liên kết với các doanh nghiệp tạo thành chuỗi cung ứng các loại quả an toàn theo tiêu chuẩn VietGAP. Một số sản phẩm đủ tiêu chuẩn xuất khẩu như xoài tượng da xanh của HTX nông nghiệp an toàn Chiềng Hặc, tỉnh Sơn La sản xuất theo tiêu chuẩn an toàn, đảm bảo tiêu chuẩn xuất khẩu chính ngạch sang thị trường Trung Quốc, Úc.

Tại tỉnh Tuyên Quang, nơi sinh sống của 22 dân tộc anh em, trong đó đồng bào dân tộc thiểu số chiếm hơn một nửa dân số, với nhiều dân tộc như Tày, Dao, Sán Chay, Mông, Nùng, Sán Dìu. Việc triển khai Chương trình đã đẩy nhanh tốc độ phát triển kinh tế xã hội vùng đồng bào DTTS, góp phần nâng cao thu nhập, cải thiện đời sống và giữ gìn văn hóa truyền thống.

Giai đoạn 2021-2025, tỉnh được giao nguồn vốn thực hiện Chương trình là trên 2.203 tỷ đồng. Từ nguồn vốn được giao, tỉnh hỗ trợ đầu tư xây dựng 570 công trình hạ tầng phục vụ cho sản xuất, trao đổi hàng hóa, sinh hoạt của đồng bào DTTS. Cũng từ nguồn vốn Chương trình, tỉnh đã hỗ trợ nhà ở cho 1.276 hộ; hỗ trợ chuyển đổi nghề cho 1.978 hộ; hỗ trợ nước sinh hoạt phân tán cho 3.517 hộ; hỗ trợ khoán bảo vệ rừng đối với rừng đặc dụng, rừng phòng hộ; hỗ trợ 13 dự án phát triển sản xuất theo chuỗi giá trị; 4 dự án phát triển sản xuất cho cộng đồng… 100% các xã vùng đồng bào DTTS có đường ô tô đến trung tâm xã; tỷ lệ hộ dân được sử dụng điện lưới quốc gia và nguồn điện khác đạt 99,9%.

Kết quả, tính đến cuối năm 2024, tỷ lệ hộ nghèo và cận nghèo DTTS của tỉnh là 24,08% giảm 7,63% so với năm 2023, trong đó: tỷ lệ hộ nghèo DTTS là 16,04% giảm 5,99% so với năm 2023; tỷ lệ hộ cận nghèo là 8,04% giảm 1,64% so với năm 2023. Từ năm 2023 đến hết năm 2024, có 6.576 hộ DTTS thoát nghèo.

Đó chỉ là một vài ví dụ về vai trò của hợp tác xã đối với việc phát triển kinh tế - xã hội vùng dân tộc thiểu số, vùng núi. Trong một số lĩnh vực, HTX còn tạo thêm nhiều ngành nghề phát triển kinh doanh tổng hợp nhằm giải quyết nhu cầu, lợi ích chính đáng của thành viên và người lao động như đóng bảo hiểm xã hội, thực hiện tốt công tác an toàn vệ sinh lao động... trên tinh thần hợp tác, tương thân, tương ái, đoàn kết, hỗ trợ giúp đỡ lẫn nhau, nâng cao đời sống vật chất và tinh thần cho người dân vùng DTTS & miền núi.

Để tiếp tục phát triển mạnh mẽ hơn nữa kinh tế tập thể, hợp tác xã ở Việt Nam trong giai đoạn tới

Khu vực kinh tế tập thể, hợp tác xã đã từng bước thoát khỏi tình trạng yếu kém kéo dài, có bước phát triển tích cực cả về số lượng và chất lượng; xuất hiện nhiều loại hình hợp tác xã, mô hình kinh tế tập thể có hiệu quả. Mô hình hợp tác được xây dựng và phát triển nhằm phát huy tri thức, kinh nghiệm và nguồn lực của các thành viên để trở thành sức mạnh cộng đồng, thích ứng với điều kiện cạnh tranh thị trường, khắc phục được những hạn chế sản xuất cá thể, nông hộ nhỏ lẻ của người dân.

Phát huy những thành tựu đã đạt được trong thực hiện Chương trình trong thời gian qua, cùng với sức mạnh tổng hợp sau khi sáp nhập và việc vận hành mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, đang mang đến những cơ hội, triển vọng mới cho vùng đồng bào dân tộc thiểu số, miền núi. Đặc biệt, việc vận hành mô hình chính quyền địa phương 2 cấp sẽ ngày càng tạo ra sự đồng thuận sâu rộng giữa chính quyền và người dân trong phát triển kinh tế - xã hội nói chung.

Bối cảnh mới đang tạo nhiều cơ hội, đồng thời đặt ra không ít thách thức trên đường phát triển đối với khu vực kinh tế tập thể, hợp tác xã. Hơn bao giờ hết, thực tiễn đòi hỏi khu vực kinh tế tập thể, hợp tác xã phải tự thay đổi cách thức hoạt động để phù hợp với yêu cầu và tận dụng được những cơ hội phát triển trong tất cả các lĩnh vực của nền kinh tế.

Hội nhập kinh tế quốc tế là cơ hội, đồng thời cũng là thách thức, buộc khu vực kinh tế tập thể, hợp tác xã phải năng động, sáng tạo, nắm bắt thông tin, tiếp cận khoa học, công nghệ tiên tiến để áp dụng vào sản xuất, phù hợp với thực tế Việt Nam. Do đó, không ngừng đẩy mạnh các hình thức hợp tác quốc tế trong phát triển kinh tế tập thể, hợp tác xã, để học tập kinh nghiệm quản lý, mô hình phát triển hợp tác xã bền vững của các nước. Chủ động tiếp thu kinh nghiệm tốt của các nước, vùng lãnh thổ có phong trào hợp tác xã mạnh. Trong đó, chú ý tập trung tiếp thu các hỗ trợ kỹ thuật phát triển trong việc thành lập và nâng cao năng lực hợp tác xã, thành lập và nâng cao năng lực cơ cấu trợ giúp tổ chức kinh tế tập thể.

Hoàng Hoa

Nguồn Kinh tế Môi trường : https://kinhtemoitruong.vn/tiep-suc-de-dong-bao-dan-toc-thieu-so-vuon-len-104408.html