Cầu Long Biên hoàn thành năm 1902. (Ảnh ITN)
Ngày 16/9, tại Hà Nội, diễn ra hội thảo quốc tế “Nghiên cứu cải tạo và phát huy giá trị lịch sử văn hóa cầu Long Biên”, do UBND thành phố Hà Nội phối hợp Đại sứ quán Pháp tại Việt Nam tổ chức.
Sự kiện quy tụ nhiều chuyên gia trong và ngoài nước, nhằm tìm giải pháp bảo tồn cây cầu hơn 120 năm tuổi – một trong những biểu tượng của Thủ đô.
Cầu Long Biên, khánh thành năm 1902, từng là một trong những cây cầu thép dài nhất thế giới và là chứng nhân lịch sử qua hai cuộc kháng chiến.
Thế nhưng, sau hơn một thế kỷ, công trình đã xuống cấp nghiêm trọng. Các cấu kiện thép han gỉ, trụ cầu bị ảnh hưởng thủy văn sông Hồng, nhiều hạng mục chỉ được sửa chữa tạm thời để duy trì giao thông.
Quang cảnh hội thảo. (Ảnh BTC)
Trước tình hình đó, Chính phủ Pháp thông qua Quỹ FASEP đã tài trợ hơn 710.000 EURO cho dự án nghiên cứu toàn diện do Công ty Artelia thực hiện.
Nhóm chuyên gia đã khảo sát, lập mô hình 3D, phân tích tác động khí hậu – thủy văn, kiểm tra kết cấu và đề xuất các kịch bản bảo tồn.
Điểm nhấn quan trọng là việc phải xác định công năng tương lai của cầu: Hoặc cải tạo để tiếp tục sử dụng cho đường sắt, hoặc chuyển đổi thành không gian đi bộ, xe đạp, gắn với hoạt động văn hóa – du lịch.
Nhiều ý kiến cũng đề xuất khai thác hệ thống 131 vòm cầu đá kéo dài từ cầu Long Biên vào nội đô, biến nơi đây thành không gian sáng tạo, nghệ thuật, thương mại như mô hình ở châu Âu; đồng thời, cần gắn việc bảo tồn với chỉnh trang cảnh quan hai bờ sông Hồng, tạo động lực phát triển đô thị bền vững.
Thách thức lớn hiện nay là nguồn vốn đầu tư, cơ chế quản lý chồng chéo và việc cầu chưa được xếp hạng di sản chính thức. Các chuyên gia cho rằng, công nhận giá trị di sản sẽ là cơ sở pháp lý quan trọng để huy động nguồn lực và có giải pháp bảo tồn lâu dài.
Đại diện Đại sứ quán Pháp khẳng định sẽ tiếp tục đồng hành cùng Hà Nội trong việc tìm giải pháp tối ưu. Bởi hơn cả một công trình giao thông, cầu Long Biên là chứng nhân lịch sử, là ký ức văn hóa không thể thay thế của Thủ đô.
Trần Hòa