Tín chỉ carbon hôm nay (8.8): Châu Âu mở cửa nhập khẩu để đạt mục tiêu giảm khí thải

Tín chỉ carbon hôm nay (8.8): Châu Âu mở cửa nhập khẩu để đạt mục tiêu giảm khí thải
4 giờ trướcBài gốc
Tín chỉ carbon là con đường nhanh nhất để một tổ chức đạt mục tiêu về phát thải
Quyết định này có thể định hình tương lai khí hậu của lục địa già trong những thập niên tới. Việc duy trì mục tiêu giảm phát thải 90% vào năm 2040 thoạt nghe có vẻ như một chiến thắng cho môi trường, nhưng thực tế lại phức tạp hơn nhiều.
Quyết định gây tranh cãi
Quyết định cho phép các quốc gia sử dụng tín chỉ carbon để đạt được mục tiêu này đã gây ra làn sóng tranh cãi mạnh mẽ, đặc biệt từ tổ chức Transport & Environment (T&E) - những người ủng hộ hàng đầu cho giao thông và năng lượng sạch tại châu Âu.
Chuyển đổi xe xăng sang xe điện và 'mỏ vàng' tín chỉ carbon
Tín chỉ carbon hôm nay (6.8): Thế giới cần cải cách để tạo ra thị trường xanh và sạch
Việt Nam cần làm gì để tận dụng hết tiềm năng của thị trường carbon
Đây không chỉ là một cuộc tranh luận về con số mà còn là cuộc đấu tranh giữa lý tưởng môi trường và những ràng buộc kinh tế - chính trị trong thế giới thực. EU đang đứng trước một ngã ba đường: Có nên kiên định với những cam kết cứng rắn về khí hậu, hay chấp nhận những giải pháp linh hoạt nhưng có thể kém hiệu quả?
Một mặt, quyết định của Ủy ban châu Âu mang lại điều mà các ngành công nghiệp đã khao khát từ lâu là sự chắc chắn.
Các nhà sản xuất ô tô, hàng không, vận tải biển và các công ty sản xuất nhiên liệu giờ đây có thể nhìn thấy rõ ràng con đường phía trước. Mục tiêu 90% giảm phát thải vào năm 2040 không còn là một ý tưởng mơ hồ mà trở thành một thực tế cần phải đối mặt.
T&E đã ghi nhận tầm quan trọng của việc tạo ra sự chắc chắn này, đặc biệt đối với tương lai xanh của châu Âu. Khi các doanh nghiệp biết chính xác họ cần phải đạt được điều gì và khi nào, họ có thể đưa ra những quyết định đầu tư dài hạn một cách tự tin hơn. Điều này đặc biệt quan trọng trong bối cảnh các công nghệ xanh đòi hỏi những khoản đầu tư ban đầu khổng lồ.
Lo ngại các tác động tiêu cực
Tuy nhiên, vấn đề lại nằm ở "cửa sau" mà Ủy ban đã để ngỏ. Việc cho phép các quốc gia sử dụng tín chỉ carbon để đáp ứng mục tiêu đã tạo ra những lo ngại sâu sắc từ cộng đồng môi trường.
T&E cảnh báo rằng điều này không chỉ mâu thuẫn với những cam kết trước đây của Ủy ban mà còn tạo tiền lệ nguy hiểm - có thể cho phép các nghĩa vụ khí hậu khác bị "pha loãng" thông qua việc sử dụng bù trừ.
Những lo ngại này không phải là vô căn cứ. Một cuộc điều tra được thực hiện cách đây hai năm đã cho thấy hơn 90% các carbon bù trừ từ rừng nhiệt đới do nhà chứng nhận lớn nhất thế giới cấp là vô giá trị. Con số này không chỉ gây sốc mà còn đặt ra câu hỏi cơ bản về độ tin cậy của toàn bộ hệ thống tín chỉ carbon hiện tại.
T&E đã chỉ ra một nghịch lý quan trọng: Việc sử dụng bù trừ có thể làm giảm động lực đầu tư vào những giải pháp xanh đã được chứng minh và khả thi về mặt công nghệ.
Khi các doanh nghiệp có thể mua tín chỉ carbon để thoát khỏi trách nhiệm phát thải, tại sao họ lại phải đầu tư hàng tỷ euro vào việc điện khí hóa đội xe, phát triển nhiên liệu xanh, hay cải thiện hiệu suất năng lượng?
Đây không chỉ là vấn đề về hiệu quả mà còn về công bằng. Các công ty có nguồn lực tài chính mạnh có thể dễ dàng mua tín chỉ để "tẩy trắng" hồ sơ carbon của mình, trong khi các doanh nghiệp nhỏ hơn buộc phải thực hiện những thay đổi thực sự trong hoạt động sản xuất.
Tuy nhiên, T&E cũng nhấn mạnh một khía cạnh tích cực khác của mục tiêu 2040 là an ninh năng lượng. Một mục tiêu mạnh mẽ không chỉ tốt cho môi trường mà còn có thể tiết kiệm cho châu Âu hàng tỷ euro chi phí nhập khẩu nhiên liệu hóa thạch.
Theo tài liệu làm việc của chính Ủy ban về mục tiêu 2040, việc đạt được mục tiêu này có thể tiết kiệm từ 75 đến 100 tỉ USD mỗi năm cho việc nhập khẩu dầu mỏ. Con số này không chỉ ấn tượng về mặt tuyệt đối mà còn cho thấy lợi ích kinh tế dài hạn của việc chuyển đổi năng lượng. Khi châu Âu giảm phụ thuộc vào nhiên liệu hóa thạch nhập khẩu, lục địa này không chỉ trở nên xanh hơn mà còn an toàn hơn về mặt địa chính trị.
Áp lực giữa kỳ vọng và thực tế
Ngành giao thông châu Âu đang đứng trước một thử thách khổng lồ. Theo dự báo, lĩnh vực này sẽ chiếm tới 45% tổng lượng phát thải của EU vào năm 2030. Để đạt được mục tiêu giảm 90% phát thải, EU sẽ phải kiên định với những quyết định khó khăn.
Điều này có nghĩa là EU phải chống lại áp lực nhằm làm yếu đi mục tiêu xe phát thải bằng không vào năm 2035 và thuế carbon đối với nhiên liệu hóa thạch (ETS2). Đồng thời, khối này cũng phải đưa ra những biện pháp tham vọng để điện khí hóa đội xe doanh nghiệp, đánh thuế ngành hàng không, đặt mục tiêu CO2 cho xe tải và mục tiêu nhiên liệu xanh cho tàu thuyền và máy bay.
Federico Terreni, quản lý chính sách khí hậu tại T&E, đã diễn tả một cách súc tích những mâu thuẫn trong quyết định này: "Mục tiêu 90% sẽ cung cấp cho các nhà sản xuất ô tô, hàng không, vận tải biển và sản xuất nhiên liệu châu Âu sự chắc chắn rất cần thiết để đầu tư vào công nghệ xanh. Nhưng việc cho phép sử dụng bù trừ để đạt mục tiêu khí hậu là một sự trốn tránh và có nguy cơ biến Thỏa thuận Xanh châu Âu thành một con hổ giấy".
Lời cảnh báo của ông về việc "con hổ giấy" đặc biệt sâu sắc. Nó phản ánh mối lo ngại rằng những cam kết khí hậu tham vọng trên giấy tờ có thể trở nên vô nghĩa nếu có quá nhiều "lối thoát" và "giải pháp thay thế" không hiệu quả.
Bùi Tú
Nguồn Một Thế Giới : https://1thegioi.vn/tin-chi-carbon-hom-nay-8-8-chau-au-mo-cua-nhap-khau-de-dat-muc-tieu-giam-khi-thai-235927.html