Tín hiệu 'buồn' cho Ukraine sau Hội nghị thượng đỉnh NATO 2025

7 giờ trướcBài gốc

Ukraine không còn là tâm điểm

Tại The Hague, tâm điểm chú ý dường như không nằm ở những bản tuyên bố chung hay lộ trình gia nhập NATO của Ukraine, mà là ở Tổng thống Mỹ Donald Trump. Ông chủ Nhà Trắng tiếp tục kêu gọi các thành viên liên minh giảm sự phụ thuộc vào Washington, đồng thời thể hiện mối quan hệ tốt với Tổng thống Nga Vladimir Putin. Điều này khiến không ít đồng minh phương Tây lo ngại về tương lai của NATO trong bối cảnh cuộc xung đột tại Ukraine vẫn đang tiếp diễn.

Tuyên bố chung kết thúc hội nghị không đề cập đến viễn cảnh Ukraine gia nhập NATO – một vấn đề từng được tranh luận sôi nổi trong các kỳ họp trước. Cuộc gặp giữa ông Zelensky và ông Trump cũng không mang lại bất kỳ cam kết cụ thể nào về một lộ trình hòa bình. Ông Trump chỉ nhắc tới khả năng Mỹ "có thể" viện trợ thêm hệ thống phòng không Patriot cho Ukraine.

Tổng thống Ukraine Zelensky (trái) gặp Tổng thống Mỹ Trump (phải) tại Hội nghị thượng đỉnh NATO. Ảnh: Reuters

"Châu Âu, đặc biệt là Anh, vẫn cam kết ủng hộ Ukraine. Điều đó không bất ngờ. Nhưng rõ ràng có một nỗ lực nhằm đẩy các vấn đề gây tranh cãi ra khỏi bàn thảo luận. Ukraine không còn là chủ đề trung tâm như trước", Ông Michael John Williams, cựu cố vấn NATO, hiện là giáo sư quan hệ quốc tế tại Đại học Syracuse nhận định.

Trong suốt hai ngày diễn ra hội nghị, phần lớn các lãnh đạo có vẻ đều đang tìm cách xoa dịu ông Trump. Tổng thống Zelensky thậm chí đã phá lệ, tạm từ bỏ bộ quân phục thường thấy và xuất hiện trong bộ vest đen trang trọng khi gặp người đồng cấp Mỹ. Động thái này được cho là nhằm làm dịu những chỉ trích từ ông Trump và các đồng minh về hình ảnh “thiếu nghiêm túc” của ông Zelensky trước ống kính truyền thông.

Hai nhà lãnh đạo đã có cuộc gặp kéo dài 50 phút, đánh dấu lần trao đổi trực tiếp thứ hai kể từ cuộc đối thoại căng thẳng tại Nhà Trắng hồi cuối tháng 2/2025, nơi ông Trump từng công khai chỉ trích Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky.

Lần này, ông Zelensky mô tả cuộc gặp là “có ý nghĩa”, đồng thời bày tỏ lòng biết ơn đối với Washington. Về phần mình, Tổng thống Trump nhận xét người đồng cấp Ukraine “không thể tử tế hơn”, song cũng không né tránh khi khẳng định: hai bên “không hề bàn đến một thỏa thuận ngừng bắn”.

Trong khi đó, các bản tin từ chiến trường Ukraine cũng nhuốm màu ảm đạm không kém. Chiến dịch tấn công mùa hè của Nga đang dần tạo ra những bước tiến đáng kể trên thực địa. Các đơn vị Moscow đã bắt đầu thâm nhập vào tỉnh Dnipropetrovsk – điều chưa từng xảy ra trong suốt ba năm qua.

Tuần trước, tại hội nghị thượng đỉnh G7 ở Canada, lời kêu gọi viện trợ của Ukraine tiếp tục bị lu mờ bởi khủng hoảng Trung Đông. ÔngTrump bất ngờ rời hội nghị sớm để giải quyết xung đột Israel–Iran và hủy cuộc gặp với ông Zelensky. Nhà lãnh đạo Mỹ cũng từ chối ký vào tuyên bố chung ủng hộ Ukraine.

Việc Mỹ bất ngờ can thiệp quân sự vào cuộc chiến Israel–Iran bằng loạt tấn công nhắm vào ba cơ sở hạt nhân của Iran cuối tuần đã khiến nhiều quan chức Kiev thêm lo ngại: Washington dường như đang quay lưng với cuộc chiến ở Ukraine.

Kể từ khi ông Trump nhậm chức, Mỹ - quốc gia từng là nhà tài trợ quân sự lớn nhất cho Kiev, vẫn chưa công bố thêm bất kỳ gói viện trợ mới nào. Các khoản viện trợ được phê duyệt dưới thời cựu Tổng thống Joe Biden dự kiến sẽ cạn kiệt vào mùa hè này. Các đồng minh châu Âu cam kết sẽ tăng cường dòng chảy viện trợ tới Kiev, trong khi, Ukraine đang đẩy mạnh sản xuất vũ khí, đặc biệt là máy bay không người lái. Tuy nhiên, giới chuyên gia quân sự cảnh báo rằng, những nỗ lực đó là chưa đủ để bù đắp khoảng trống mà Mỹ để lại.

Hy vọng của Ukraine

Trong nhiều tháng qua, Ukraine vẫn giữ hy vọng rằng Tổng thống Donald Trump có thể buộc Moscow phải nhượng bộ, kết thúc cuộc chiến đã kéo dài hơn 3 năm qua với Nga. Nhưng sau những tín hiệu mập mờ và các cuộc đối thoại ngắt quãng, tiến trình hòa bình đã rơi vào ngõ cụt.

Ngày 28/5, ông Trump từng tuyên bố sẽ “cho ông Putin thêm hai tuần” để chứng minh thiện chí kết thúc xung đột. Kỳ hạn ấy đã trôi qua, mà không có gì thay đổi.

So với hội nghị NATO tổ chức tại Washington năm ngoái, sự tương phản là quá rõ ràng. Khi đó, Mỹ cùng các đồng minh nhất trí rằng Ukraine nên có một “lộ trình không thể đảo ngược” để gia nhập NATO. Năm nay, không có sự đảm bảo nào được lặp lại, có lẽ vì sự phản đối của ông Trump.

Tại cuộc họp báo, Tổng Thư ký NATO Mark Rutte vẫn giữ nguyên lập trường cố hữu của khối này: “Chúng tôi sẽ tiếp tục hỗ trợ Ukraine trên con đường không thể đảo ngược để trở thành thành viên NATO.” Tuy nhiên, tuyên bố chung của hội nghị chỉ dừng lại ở việc tái khẳng định “cam kết lâu dài của liên minh đối với an ninh của Ukraine, như một phần trong an ninh tập thể” – một cách nói dè dặt hơn nhiều so với kỳ vọng từ Kiev.

Hội nghị năm nay kết thúc với một cam kết khác: đa số các nước NATO sẽ tăng chi tiêu quân sự lên 5% GDP trong vòng một thập kỷ tới. Nhưng với nhà lãnh đạo Zelensky, đây chưa hẳn là tin mừng, bởi việc NATO đổi giọng về vấn đề Ukraine phản ánh một thực tế rằng sự kiên nhẫn của phương Tây với cuộc chiến kéo dài ở quốc gia Đông Âu này đang dần cạn kiệt.

Diệp Thảo/VOV.VN (tổng hợp) Theo The New York Times, MSNBC

Nguồn VOV : https://vov.vn/the-gioi/quan-sat/tin-hieu-buon-cho-ukraine-sau-hoi-nghi-thuong-dinh-nato-2025-post1210429.vov