Tổ chức hệ thống Tòa án 3 cấp, chuyển các TAND sơ thẩm chuyên biệt thành các Tòa chuyên trách

7 giờ trướcBài gốc

Dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung các quy định về tổ chức hệ thống Tòa án theo hướng không tổ chức TAND cấp cao, TAND cấp huyện; thành lập TAND khu vực; chuyển các TAND sơ thẩm chuyên biệt thành các Tòa chuyên trách trong TAND khu vực. Theo đó, mô hình tổ chức hệ thống Tòa án gồm: TAND tối cao; TAND tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương; TAND khu vực (sửa đổi Điều 4 Luật Tổ chức TAND năm 2024 (gọi chung là Luật hiện hành).

Trên cơ sở mô hình tổ chức hệ thống Tòa án 3 cấp, dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung nhiệm vụ, quyền hạn phúc thẩm các vụ án hình sự mà bản án, quyết định chưa có hiệu lực pháp luật của TAND tỉnh bị kháng cáo, kháng nghị (sửa đổi Điều 46 Luật hiện hành).

Quang cảnh phiên họp.

Bổ sung quy định trong cơ cấu tổ chức của TAND tối cao có các Tòa Phúc thẩm TAND tối cao và giao Ủy ban Thường vụ Quốc hội quy định phạm vi thẩm quyền theo lãnh thổ của các Tòa phúc thẩm TAND tối cao theo đề nghị của Chánh án TAND tối cao (sửa đổi Điều 47 Luật hiện hành).

Tăng số lượng Thẩm phán TAND tối cao từ 13 đến 17 người lên thành từ 23 đến 27 người để đảm bảo đủ nguồn nhân lực giải quyết kịp thời, chất lượng đối với khối lượng công việc giám đốc thẩm, tái thẩm tăng thêm từ TAND cấp cao chuyển về để đáp ứng chỉ tiêu, yêu cầu của Quốc hội (sửa đổi Điều 48 Luật hiện hành).

Các đại biểu dự phiên họp.

Theo thống kê, trung bình mỗi năm, TAND tối cao giải quyết 2.800 đơn (vụ)/3.400 đơn đề nghị giám đốc thẩm, tái thẩm thuộc thẩm quyền; giải quyết, xét xử theo thủ tục giám đốc thẩm, tái thẩm khoảng 200 vụ/năm. 3 TAND cấp cao giải quyết 6.500 đơn (vụ)/7.900 đơn đề nghị giám đốc thẩm, tái thẩm thuộc thẩm quyền; giải quyết, xét xử theo thủ tục giám đốc thẩm, tái thẩm khoảng 800 vụ.

Như vậy, sau khi tiếp nhận một phần nhiệm vụ giám đốc thẩm, tái thẩm của các TAND cấp cao, dự báo TAND tối cao sẽ phải giải quyết khoảng 11.000 đơn đề nghị giám đốc thẩm, tái thẩm/năm; xét xử theo thủ tục giám đốc thẩm, tái thẩm khoảng 1.000 vụ/năm. Với khối lượng công việc như vậy, đòi hỏi phải tăng số lượng Thẩm phán TAND tối cao mới đáp ứng được yêu cầu của công việc.

Bên cạnh đó, cơ cấu lại các TAND huyện, quận, thị xã, thành phố thuộc tỉnh, thành phố thuộc thành phố trực thuộc Trung ương thành TAND khu vực. Sửa đổi, bổ sung quy định về cơ cấu tổ chức của TAND khu vực theo hướng bổ sung quy định tại một số TAND khu vực thành lập Tòa Phá sản, Tòa Sở hữu trí tuệ, phạm vi thẩm quyền theo lãnh thổ của các Tòa chuyên trách này do Ủy ban Thường vụ Quốc hội quy định.

Các đại biểu dự phiên họp.

Thảo luận, các đại biểu tán thành dự thảo luật quy định hệ thống tổ chức TAND gồm TAND tối cao, TAND cấp tỉnh, TAND khu vực (Các Tòa án quân sự được giữ nguyên theo Luật hiện hành). Kết thúc hoạt động của TAND cấp cao và TAND cấp huyện.

Về thẩm quyền thành lập, giải thể, quy định phạm vi thẩm quyền theo lãnh thổ của TAND khu vực, đa số ý kiến tán thành quy định của dự thảo luật và nhận thấy, TAND là cơ quan xét xử, thực hiện quyền tư pháp, có vị trí, vai trò quan trọng trong bộ máy nhà nước. Đây cũng là nội dung cơ bản kế thừa quy định của Luật hiện hành.

Một số ý kiến đề nghị, giao thẩm quyền này cho Chánh án TAND tối cao để phù hợp chủ trương đẩy mạnh phân cấp, phân quyền và bảo đảm linh hoạt, phù hợp yêu cầu thực tiễn; đồng thời cũng đồng bộ với thẩm quyền của Chánh án TAND tối cao thực hiện phân bổ biên chế của TAND. Vấn đề này cần xem xét, quyết định đồng bộ với thẩm quyền thành lập Viện kiểm sát nhân dân khu vực theo dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Tổ chức Viện KSND.

Nhật Minh

Nguồn CAND : https://cand.com.vn/thoi-su/to-chuc-he-thong-toa-an-3-cap-chuyen-cac-tand-so-tham-chuyen-biet-thanh-cac-toa-chuyen-trach-i766501/