Thẩm phán tòa án tại Seattle John Coughenour hôm 23-1 ban hành lệnh cấm tạm thời theo yêu cầu của 4 bang do Đảng Dân chủ dẫn đầu -gồm Washington, Arizona, Illinois và Oregon - ngăn chính quyền thực thi sắc lệnh này. Thẩm phán Coughenour gọi đây là sắc lệnh vi hiến.
Tổng thống Mỹ Donald Trump đã ký ban hành nhiều sắc lệnh kể từ khi chính thức tiếp quản Nhà Trắng hôm 21-1. Ảnh: THE WASHINGTON POST
Trước đó, ông Trump đã ký sắc lệnh nói trên hôm 20-1, ngày đầu tiên ông trở lại Nhà Trắng. Lệnh hành pháp của ông Trump chỉ đạo các cơ quan Mỹ từ chối công nhận quyền công dân của trẻ em sinh ra tại Mỹ nếu cả mẹ và cha của chúng đều không phải là công dân Mỹ hoặc thường trú nhân hợp pháp.
Cụ thể, theo sắc lệnh của ông Trump, bất kỳ trẻ em nào sinh ra tại Mỹ sau ngày 19-2 có mẹ và cha không phải là công dân Mỹ hoặc thường trú nhân hợp pháp sẽ bị trục xuất và không được nhận số an sinh xã hội, nhiều chế độ phúc lợi của chính phủ và khả năng làm việc hợp pháp khi chúng lớn lên.
Thẩm phán John Coughenour, người được cố Tổng thống Ronald Reagan bổ nhiệm, đã gây ra thất bại pháp lý đầu tiên đối với các chính sách cứng rắn về nhập cư, vốn là trọng tâm trong nhiệm kỳ tổng thống thứ hai của ông Trump. Phản ứng về phán quyết của Thẩm phán John Coughenour, ông Trump nói rằng chính quyền ông sẽ kháng cáo.
Các bang lập luận rằng sắc lệnh của ông Trump đã vi phạm quyền được ghi nhận trong điều khoản về quyền công dân của Tu chính án thứ 14 của Hiến pháp Mỹ, quy định rằng bất kỳ ai sinh ra ở Mỹ đều là công dân.
Phán quyết của Thẩm phán Coughenour ngăn chặn chính sách của ông Trump được thực thi trên toàn quốc trong 14 ngày trong khi thẩm phán xem xét liệu có nên ban hành lệnh cấm có hiệu lực lâu dài hay không. Ông sẽ nghe các lập luận về việc có nên làm như vậy hay không vào ngày 6-2 tới.
Tuy nhiên, Bộ Tư pháp có kế hoạch nộp hồ sơ vào tuần tới để thúc giục thẩm phán không ban hành lệnh cấm lâu dài hơn. Một phát ngôn viên của Bộ Tư pháp cho biết họ có kế hoạch tiếp tục bảo vệ mạnh mẽ sắc lệnh của ông Trump.
Xuân Mai