Toàn cảnh trận lũ phía Bắc: Nước đã về sông nhưng cuộc sống thì...

6 giờ trướcBài gốc

Sáng 3-10, khi những tia nắng mỏng còn rải rác trên vùng đồng bằng Bắc Bộ, điện thoại của bà Tạ Thị Thập (xã Điềm Thụy, Thái Nguyên) reo lên thông báo: “Áp thấp nhiệt đới ngoài Biển Đông đang mạnh lên”.

Chiều cùng ngày, bão Matmo vào khu vực Bắc Biển Đông, mạnh cấp 10, giật cấp 13. Khi đổ bộ vào đất liền Trung Quốc, bão suy yếu nhưng hoàn lưu trải rộng, bao trùm khắp miền Bắc.

Bà Lan ngồi im, nhìn ra sân, các lớp mây đen lớn dần. “Lần này chỉ mong nước không về lâu”, bà lẩm bẩm. Nhưng thiên tai chưa bao giờ chiều lòng người và rồi những trận mưa trút xối xả xuống miền Bắc, biến phố thị và làng quê thành biển nước.

“Người giàu cũng khóc”

Hà Nội là nơi đầu tiên hứng chịu trận mưa lớn, khắp các ngã đường đã biến thành sông. Tại khu đô thị Geleximco (phường An Khánh) và dọc sông Hồng cảnh ngập lụt còn nghiêm trọng hơn. Nước dâng cao đến gần 1m, có đoạn hơn 2m, điện nước đều bị ngắt khiến sinh hoạt người dân đảo lộn.

Người dân Hà Nội vật lộn với lũ. Ảnh: VIẾT LONG - PHI HÙNG

Chị Nguyễn Thị Cúc, cư dân khu khu đô thị Geleximco, lo lắng: “Năm nay ngập bốn lần rồi, lần nào cũng nặng. Mỗi lần ngập kéo dài ít nhất hai ngày, có khi cả tuần. Mưa vừa dứt, chưa kịp khô thì lại ngập tiếp, mọi sinh hoạt buôn bán làm ăn đình trệ, đi lại khó khăn. Khổ lắm!”.

Việt Nam kêu gọi quốc tế hỗ trợ khắc phục hậu quả thiên tai

Chiều 9-10, Bộ Nông nghiệp và Môi trường tổ chức cuộc họp khẩn về mưa bão năm 2025 với hơn 30 tổ chức quốc tế và đại sứ quán. Thứ trưởng Nguyễn Hoàng Hiệp cho biết từ đầu năm, cả nước đã xảy ra 20 loại hình thiên tai, gồm 11 cơn bão, 4 áp thấp nhiệt đới, làm 238 người chết, gần 400 người bị thương; hàng trăm nghìn ngôi nhà, hecta hoa màu, công trình công cộng bị hư hại.

Thiệt hại kinh tế làm giảm khoảng 0,2% GDP. Riêng vùng đô thị như Hà Nội, Thái Nguyên, thiệt hại có thể tăng thêm hàng nghìn tỉ đồng.

Theo lãnh đạo bộ, quy luật mưa bão năm nay thay đổi rõ rệt: các cơn bão di chuyển nhanh, ảnh hưởng trên diện rộng. Bắc Bộ và Bắc Trung Bộ trải qua những trận lũ lịch sử, trong đó lũ sông Cầu tại Gia Bảy (Thái Nguyên) vượt đỉnh năm ngoái hơn 1 m.

Bộ Nông nghiệp và Môi trường đề nghị cộng đồng quốc tế hỗ trợ khẩn cấp vật dụng thiết yếu, nước sạch, lương thực và giúp người dân sớm khôi phục nhà cửa, sản xuất.

Tưởng cơ cực của dân Thủ đô là điển hình cho khó khăn của đợt thiên tai này mang đến nhưng tất cả chỉ mới bắt đầu, tối 7-10, trên các trang mạng xã hội tràn ngập cảnh người dân Thái Nguyên chạy lũ, cả thành phố ngập chìm trong biển nước.

Nhiều gia đình kể lại, chỉ trong vòng gần một tiếng, nước dâng vùn vụt, cuốn phăng tất cả dưới tầng một, từ món đồ lớn như nồi cơm điện, xe đạp, cho đến những thứ lớn hơn như tủ lạnh, bàn ghế, ô tô...

Anh Trần Văn Hùng, ngụ ở phường Phan Đình Phùng, Thái Nguyên nhìn chằm chằm vào ô tô dính đầy bùn đất rồi lắc đầu. Anh nói cách đây hai tháng vay ngân hàng để mua chiếc ô tô về chạy taxi kiếm đồng ra đồng vào, mới đi được vài cuốc thì xe ngập hỏng hóc hết, tiền vay ngân hàng hơn 600 triệu chưa trả được đồng nào.

“Thế này khó khăn cứ chồng chất, không biết vực dậy có được không”- anh Hùng lo lắng.

Phóng tầm mắt phía mặt đường, hàng chục chiếc xe bạc tỉ vẫn chưa “ngoi” đầu lên khỏi mặt nước: “Các xe này giờ bán cũng không có khách mua, mà giữ thì phải mất vài trăm triệu để sửa”- anh Hùng chua xót.

Theo bà Trần Thị Nga, nước lên cao vượt mọi dự đoán của người dân, khiến 3 chiếc ô tô không kịp thoát ra ngoài mà chấp nhận bị nước nhấn chìm. “Chưa bao giờ nước cao thế này, năm ngoái bão Yagi cũng chỉ mấp mé nửa bánh xe” – bà nói, mắt vẫn chưa hết bàng hoàng.

Nhiều người dân ở phường Phan Đình Phùng thiệt hại hàng tỉ đồng sau trận lũ vừa qua. Ảnh: VIẾT LONG - THANH TÚ

Nhìn ba chiếc xe ô tô và nhiều vật dụng dính đầy bùn đất, bà Nga nói làm kinh doanh nên gần đây cũng tích góp được tiền mua xe, sắm nội thất: “Nhìn mấy tỉ bạc ngâm trong nước, bao năm chắt chiu mà giờ trắng tay, xót lắm”, bà nghẹn ngào.

Còn với chị Tạ Thị Thập ở xóm Sỏi, xã Điềm Thụy – nỗi đau không chỉ là mất mát vật chất. Đêm chạy lũ qua đi, chị trở về thấy nhà cửa tan hoang, vết nước loang cao quá đầu người. Trong căn nhà ẩm ướt, bàn ghế đổ ngổn ngang, quần áo ướt sũng vắt tạm lên ghế nhựa.

Chị nhìn trân trân nơi từng là tổ ấm của ba mẹ con sau biến cố mất chồng. Giờ chỉ còn lại vệt bùn dày và bát hương và di ảnh chồng trôi nổi đâu đó. “Giấy tờ ướt hết, bàn thờ cũng bị nước cuốn”, chị nói, chỉ lên vạch nâu còn in rõ trên tường.

Cái nghèo cứ bủa vây lấy nhà chị Tạ Thị Thập. Ảnh: THANH TÚ - VIẾT LONG

Đàn gà chục con không còn con nào sống sót. “Không hiểu trôi đi đâu hết, thế là mất Tết rồi”, chị buông tiếng thở dài. Chị bảo chỉ mong nước rút sớm để cứu mấy gốc ổi trong vườn đang vào mùa để vớt vát lại chút tiền, còn chuối, lúa thì bỏ...

Biết bao giờ mới dựng lại được cơ nghiệp

Khi nước bắt đầu rút, căn nhà của anh Nguyễn Viết Tuấn (Thái Nguyên) hiện ra như sau một trận bom: tường sập, nền bong tróc, đồ đạc ngổn ngang.

Anh lặng lẽ nhặt từng mảnh kính vỡ, giọng trầm xuống: “Nghe loa báo đã kê đồ lên cao, nhưng nước lên nhanh quá, chỉ kịp ôm con chạy. Tất cả mất sạch”.

Người dân chồng chất khó khăn khi cơn lũ rút. Ảnh: VIẾT LONG - THANH TÚ

Anh chỉ vào bức tường còn in vệt bùn dày ngang ngực người lớn: “Mọi năm nước chỉ ngập chừng một mét, năm nay lên hơn bốn mét. Khi lũ ập đến, cả nhà hơn chục người chạy lên đê, còn tôi chèo thuyền quay lại thì tường nhà đổ ầm, nước cuốn phăng”.

Giờ đây, trên mái nhà vẫn còn vài chiếc ghế nhựa và thùng xốp đựng quần áo – tất cả những gì họ giữ lại được.

“Nhà có sáu đứa con, giờ tường đổ, giường tủ trôi hết, chẳng biết đêm nay ngủ đâu. Tiền công làm thuê mỗi ngày chỉ đủ nuôi con, lấy đâu ra dựng lại nhà” – anh nói, mắt nhìn xa xăm.

Khi cơn lũ trên sông Cầu giảm cũng là lúc nước trên sông Thương đoạn qua địa phận Bắc Ninh lên cao, nhiều nơi mất điện chỉ có ánh sáng của đèn pin, nhiều người dân khu vực phường Đa Mai (Bắc Ninh), sát đê sông Thương, hối hả di chuyển tài sản và người thân ra khỏi vùng ngập sâu.

Người dân trèo lên mái và nóc nhà để tránh lũ ở Thái Nguyên. Ảnh: THANH TÚ - VIẾT LONG - D.LUYÊN

Ông Nguyễn Văn Trung (phường Đa Mai) – người đã sống hơn 70 năm bên bờ sông – nói chưa bao giờ thấy lũ lên nhanh đến vậy. “Nước từ thượng nguồn đổ về chỉ 20 phút đã lên 1 mét, ngập cả đầu người. Tôi vơ tạm vài bộ quần áo, chiếc đèn pin rồi cùng con chèo thuyền chạy lũ trong đêm. Ngoảnh lại, cả làng chìm trong biển nước”, ông kể.

Khi nước rút, ông cùng con trở về, thấy mọi thứ chỉ còn bùn đất và xác đồ điện tử. “Công tích góp bao năm giờ thành đống sắt vụn, không biết bao giờ sắm lại được”, ông thở dài.

Nhiều ngôi nhà ở Bắc Ninh bị ngập nặng sau lũ. Ảnh: TRÀ THÁI - NAM GIANG

Ở Bắc Ninh, anh Thanh – công nhân khu công nghiệp – thuê trọ sát nội thành. Đêm lũ, nước dâng, điện cúp, cả phòng chỉ còn cách kê vội đồ đạc lên ván gỗ. Hai ngày sau, anh trở lại, căn phòng chỉ còn là đống ngổn ngang – “tay trắng lại hóa trắng tay”.

Tường nhà người dân đổ sập sau cơn lũ. Ảnh: VIẾT LONG - THANH TÚ

Ba ngày giữa vùng lũ, khi rời đi chúng tôi thấy dòng sông đã thôi cuộn chảy, nước trở lại hiền hòa. Chỉ có cuộc sống của người dân là chưa biết bao giờ mới trở lại như trước cơn giận dữ của thiên nhiên.

Ánh mắt của Thủ tướng

Trước đợt mưa lũ vừa qua, Thủ tướng đã trực tiếp thị sát, thăm hỏi người dân và động viên lực lượng chống lũ tại Thái Nguyên.

Tối 9-10, Thủ tướng đến kiểm tra công tác ứng phó tại các xã Trung Giã, Đa Phúc (Hà Nội) – nơi ngập sâu do nước sông dâng cao.

Thủ tướng chỉ đạo ngăn nước tràn qua để nhằm đảm bảo tài sản, tính mạng cho người dân. Ảnh: VGP

Ông nhấn mạnh: “Sự việc đã xảy ra thì phải có phương án ngay, không được lúng túng. Nếu lúng túng là dân nguy hiểm. Chúng ta đang ở Thủ đô, để dân tử vong là có lỗi với nhân dân, vì vậy phải hành động nhanh, làm ngay”.

Theo Văn phòng Chính phủ, Thủ tướng đã có mặt tại hiện trường chỉ ba phút sau khi nhận thông tin từ Bí thư Thành ủy Hà Nội Bùi Thị Minh Hoài.

Các con số hiện ra như hơi thở của thiên tai

Toàn miền Bắc ghi nhận hơn 230.000 ngôi nhà ngập, thiệt hại ước 5.450 tỉ đồng, 18 người chết và mất tích.

Thái Nguyên chịu thiệt hại nặng nhất, khoảng 2.400 tỉ đồng, hơn 200.000 căn nhà bị ngập/hư hỏng.

Cao Bằng thiệt hại khoảng 2.000 tỉ đồng, hơn 7.000 căn nhà ngập.

Lạng Sơn thiệt hại 1.050 tỉ đồng, 3.000 nhà ngập.

Bắc Ninh ngập 11.061 nhà, gặp 40 sự cố đê điều.

Hà Nội: ngập cục bộ 3.444 nhà, nhiều tuyến phố tê liệt.

Đằng sau con số ấy là mái nhà xiêu đổ, ruộng vườn cuốn trôi, xe máy trôi theo dòng nước, cả gia đình thức trắng để bảo vệ tài sản.

VIẾT LONG - THANH TÚ

Nguồn PLO : https://plo.vn/toan-canh-tran-lu-phia-bac-nuoc-da-ve-song-nhung-cuoc-song-thi-post875170.html