Toàn cảnh vụ rò rỉ nghiêm trọng xảy ra ở trạm ISS

3 giờ trướcBài gốc

ISS phải duy trì áp suất và chứa đầy khí thở để tiếp nhận nhiều đoàn phi hành gia lên đây nghiên cứu. Rò rỉ trong đường hầm kết nối module Zvezda của Nga với cảng đón tàu vũ trụ chở vật tư được phát hiện vào năm 2019. Đến năm nay tốc độ rò rỉ lên đến mức cao nhất.

NASA lo ngại nguy cơ xảy ra sự cố thảm khốc đe dọa đến sự an toàn của phi hành gia. Còn Roscosmos không tin sự cố thảm khốc có thể xảy ra, mặc dù đã chỉ đạo phi hành gia nước mình xác định và xử lý chỗ rò rỉ.

Cũng theo Chủ tịch Ủy ban Cố vấn ISS Bob Cabana, phía Nga tin rằng các sứ mệnh tiếp theo vẫn an toàn nhưng phía Mỹ nhận định trái ngược. Hai bên đều không thể chứng minh quan điểm của mình.

Hiện tại, Mỹ chuẩn bị thành lập nhóm chuyên gia riêng, Nga chưa cử chuyên gia tham gia. Trong lúc chờ đợi đạt đồng thuận phi hành gia được khuyến nghị thực hiện biện pháp phòng ngừa rủi ro như bịt kín đường hầm bị rò rỉ trừ phi phải dùng để chuyển vật tư từ tàu vũ trụ đến cảng. Khi phải mở đường hầm thì cửa sập ngăn cách các module cần đóng lại.

Theo dự đoán của phi hành gia NASA Michael Barratt, có thể thời gian tới sẽ xuât hiện thêm nhiều điểm xuống cấp trên ISS

Xác định và xử lý rò rỉ

Nhiều năm qua NASA và Roscosmos đều biết module Zvezda đang dần bị rò rỉ. Vết nứt nghi ngờ được xác định rất nhỏ, không thể nhìn thấy bằng mắt thường, xung quanh còn đầy khung đỡ cùng đường ống nên rất khó đưa công cụ chẩn đoán vào.

Nỗ lực giảm rò rỉ đã được thực hiện, tuy nhiên, NASA cho biết mức rò rỉ vẫn dao động từ 2 đến 2.5 pound khí mỗi ngày. ISS đặt mục tiêu duy trì áp suất ở mức 14,7 pound/inch2 – mô phỏng áp suất khí quyển ngay mực nước biển ở Trái đất.

Hai nhóm kỹ thuật Nga - Mỹ không cùng quan điểm về nguyên nhân chính xác gây ra vấn đề này. Các chuyên gia Nga tin rằng các hệ thống cơ học (như hệ thống lưu trữ năng lượng) gây áp lực lên tường ISS thời gian dài dẫn đến làm nứt. Các chuyên gia Mỹ lại nghĩ mọi chuyện phức tạp hơn, liên quan đến một số yếu tố như ứng suất cơ học, môi trường ngoài không gian hoặc vấn đề tiềm ẩn phát sinh từ quá trình sản xuất vật liệu đóng module.

NASA và Roscosmos nhất trí nếu rò rỉ lên đến mức “không thể duy trì” thì phải đóng vĩnh viễn phân đoạn có vấn đề. Nhưng hai cơ quan lại không thống nhất được bao nhiều là mức “không thể duy trì”.

Biện pháp phòng ngừa rủi ro

Trong lúc chờ đợi đạt đồng thuận, phi hành gia đành từ thực hiện một số biện pháp phòng ngừa rủi ro. Ngoài việc bịt kín đường hầm bị rò rỉ thì NASA còn lắp thêm “ghế pallet” ở khoang chứa hàng trên tàu vũ trụ SpaceX Crew Dragon, nhằm phục vụ việc sơ tán lúc khẩn cấp (tình huống tàu vũ trụ Soyuz MS-26 đậu bên phía module Zvezda không thể tiếp cận).

ISS dần xuống cấp

Phía Mỹ lo ngại dù ISS vẫn hoạt động khi bịt kín đường hầm bị rò rỉ, hoạt động vận chuyển vật tư sẽ chịu ảnh hưởng lớn do chỉ còn 1 cổng. Lượng nhiên liệu đẩy cần dùng để duy trì độ cao cùng hướng di chuyển của trạm cũng nhiều hơn.

ISS định kỳ cần tàu vũ trụ gắn vào giúp tăng lực đẩy giữ vững quỹ đạo, ngăn không cho lực hấp dẫn của Trái đất kéo nó rơi xuống. Thông thường nhiệm vụ này do tàu vũ trụ phía Nga thực hiện.

Rò rỉ trở nên nghiêm trọng hơn vào thời điểm NASA hy vọng sẽ cùng các đối tác Nga, Canada, châu Âu, Nhật Bản duy trì hoạt động của ISS ít nhất đến năm 2030, trạm vũ trụ thay thế đi vào hoạt động.

Tuy nhiên, phi hành gia NASA Michael Barratt lo ngại: “ISS không còn mới nữa. Chúng tôi dự đoán sắp tới sẽ xuất hiện nhiều điểm xuống cấp nữa”.

Cẩm Bình

Nguồn Một Thế Giới : https://1thegioi.vn/toan-canh-vu-ro-ri-nghiem-trong-xay-ra-o-tram-iss-226149.html