Phòng Cảnh sát hình sự Công an tỉnh Quảng Nam tống đạt các quyết định khởi tố bị can và bắt tạm giam Tô Thị Ty Na về hành vi giết người
Khi lòng tham "giết chết" tình mẫu tử
Ngày 5/4/2025, Công an tỉnh Quảng Nam đã khởi tố, bắt khẩn cấp đối tượng Tô Thị Ty Na (44 tuổi, trú tại thị trấn Hà Lam, huyện Thăng Bình, tỉnh Quảng Nam) để điều tra hành vi giết người.
Trước đó, thực hiện chỉ đạo của lãnh đạo Bộ Công an về nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác quản lý, giải quyết các vụ án tạm đình chỉ, Giám đốc Công an tỉnh Quảng Nam đã chỉ đạo Cơ quan cảnh sát điều tra kiểm tra, rà soát các vụ việc liên quan.
Qua đó, Cơ quan cảnh sát điều tra xác minh, giải quyết vụ việc chết người xảy ra ngày 2/1/2023 và làm rõ nghi phạm giết người Tô Thị Ty Na. Kết quả điều tra xác định, khoảng 22h05 ngày 2/1/2023, tại nhà Na, cháu N.V.H. (sinh năm 2017) là con ruột của bà Na chết ở nhà vệ sinh.
Căn cứ vào tài liệu, chứng cứ thu thập được, cơ quan công an xác định Na là nghi phạm có hành vi giết cháu H., mục đích nhằm trục lợi bảo hiểm.
Dư luận càng sốc hơn khi biết đây không phải lần đầu một đứa con của Na tử vong. Năm 2021, một người con khác của Na cũng qua đời với lý do "rơi vào thùng nước". Công an tỉnh Quảng Nam đang tiếp tục điều tra mở rộng vụ án này.
Trao đổi với phóng viên Báo PNVN, Thượng tá Trịnh Kim Vân, nguyên điều tra viên cao cấp, Phòng Cảnh sát Hình sự Công an TP Hà Nội, cho biết, gần 40 năm trong nghề điều tra, ông từng thụ lý, giải quyết hàng nghìn vụ án có tính chất đặc biệt nguy hiểm.
Thượng tá Trịnh Kim Vân, nguyên điều tra viên cao cấp, Phòng Cảnh sát Hình sự Công an TP Hà Nội. Ảnh: CAND
Trước đây, tại Hà Nội cũng như một số tỉnh cũng có những vụ án mà đối tượng lợi dụng sơ hở của bộ phận bảo hiểm thanh toán tiền cho khách hàng mua bảo hiểm bằng các thủ đoạn như: Tự gây ra thương tích hoặc làm giả hồ sơ bệnh án để trục lợi bảo hiểm.
Nhưng ở vụ án này, đối tượng Na đã thực hiện hành vi mà ít ai ngờ tới - sát hại con đẻ của mình để trục lợi bảo hiểm. "Khi một người mẹ không còn nhìn con là đứa trẻ mình đã dứt ruột sinh ra mà là một công cụ để lấy tiền thì đây không còn là tội phạm do bộc phát mà là kết quả của quá trình có toan tính", ông Vân nhận định.
Theo Thượng tá Trịnh Kim Vân, trong một số vụ án hình sự, phản ứng cảm xúc của thân nhân có thể là manh mối đầu tiên. Hiếm có người mất con mà không sốc, không rối loạn. Trong vụ án này, người mẹ có thể có những biểu hiện sai lệch, điều đó khiến tổ điều tra đặt dấu hỏi.
Từ những nghi vấn ban đầu, công an bắt đầu rà soát các mối quan hệ, tài chính, lịch sử giao dịch, khi phát hiện hợp đồng bảo hiểm của cháu bé mà người thụ hưởng là mẹ. Chi tiết này trở thành then chốt, mở đường điều tra.
Trong vụ án này có thể dấu vết không nằm ở hiện trường mà trong tâm lý thủ phạm và chuỗi hành động bất hợp lý. Trục lợi bảo hiểm là vấn đề nghiêm trọng, cần sự nỗ lực của cơ quan chức năng và các doanh nghiệp bảo hiểm để ngăn chặn hành vi trục lợi, bảo vệ quyền lợi của tất cả người tham gia bảo hiểm chân chính.
Ngành bảo hiểm cần rà soát lại quy trình đánh giá rủi ro
Tiến sĩ Đào Trung Hiếu, chuyên gia tội phạm học, cho rằng, vụ án này là một hồi chuông cảnh báo về sự tha hóa đạo đức trong các mối quan hệ gia đình. Nếu như tội ác thông thường khiến con người kinh sợ vì mức độ bạo lực thì vụ án này lại khiến người ta lạnh người vì sự máu lạnh, bình thản trong cách nó được sắp đặt.
Không có sự manh động, không một dấu hiệu bộc phát, chỉ là những thao tác có vẻ hợp lý như mua bảo hiểm, chờ đáo hạn, "ra tay", rồi điền vào mẫu đơn yêu cầu chi trả... Mọi thứ được vận hành như một kế hoạch tài chính và thứ bị tính toán ở đây không phải là lãi suất, mà là sinh mệnh của một đứa trẻ vô tội.
Chuyên gia tội phạm học Đào Trung Hiếu
Ở góc độ tội phạm học, đây không chỉ là một vụ án giết người mà là một bi kịch đạo lý. Người mẹ trong vụ việc đã không còn là chủ thể của yêu thương, mà trở thành kẻ lạnh lùng lên phương án sát hại chính con đẻ mình.
"Thứ khiến ta rùng mình không phải là hung khí, mà là cái cách tội ác được che giấu bằng danh xưng "mẹ", chuyên gia tội phạm học Đào Trung Hiếu chia sẻ.
Theo ông Hiếu, những bản hợp đồng bảo hiểm nhân thọ đáng lẽ ra phải là "tấm chắn" yêu thương thì trong một số vụ việc, hợp đồng bảo hiểm lại trở thành động cơ, thậm chí là công cụ cho hành vi sát nhân.
Ngành bảo hiểm cần rà soát lại toàn bộ quy trình đánh giá rủi ro, bổ sung những tiêu chí đạo lý trong việc xét duyệt hợp đồng nhân thọ. Bên cạnh đó, doanh nghiệp trong lĩnh vực bảo hiểm cần tăng cường đào tạo cho đội ngũ tư vấn, không chỉ biết chốt đơn, mà còn phải có khả năng đánh giá các dấu hiệu bất thường về mặt xã hội học, tâm lý học.
Quan trọng hơn là cần xây dựng mạng lưới hỗ trợ cộng đồng, kết nối với những trường hợp đang gặp khủng hoảng để họ không trượt dài trong "bóng tối".
"Phía sau hành vi phạm tội là một vùng tối tâm lý đáng để xã hội nhìn lại. Đặc biệt là với những trường hợp sống trong bế tắc, thiếu kết nối xã hội, họ có thể trượt dốc rất nhanh cho đến khi bi kịch xảy ra", ông Hiếu nhận định.
Theo ông Hiếu, với tính chất đặc biệt nghiêm trọng của tội giết người có động cơ đê hèn, hình phạt cao nhất hoàn toàn có thể được áp dụng trong vụ án nêu trên. Nhưng bản án của tòa án không thể kết thúc được một bi kịch đạo đức.
Nếu không hoàn thiện cơ chế giám sát trong lĩnh vực bảo hiểm nhân thọ, nhằm phòng ngừa hành vi trục lợi tinh vi, có tổ chức thì rất có thể sẽ có những vụ việc đau lòng khác.
Văn Long