Bộ trưởng Bộ Công an, Đại tướng Lương Tam Quang trình bày báo cáo.
Tiếp tục Kỳ họp thứ tám, sáng 26/11 Quốc hội nghe Bộ trưởng Bộ Công an, Đại tướng Lương Tam Quang thừa ủy quyền của Thủ tướng trình bày báo cáo công tác phòng, chống tội phạm và vi phạm pháp luật năm 2024.
Theo Bộ trưởng, tình hình tội phạm về trật tự xã hội tiếp tục diễn biến phức tạp, số vụ phạm tội tăng 12,53%. Tỷ lệ điều tra, khám phá các vụ phạm tội về trật tự xã hội, đạt 83,48% (cao hơn 8,48% so với chỉ tiêu Quốc hội giao); trong đó án rất nghiêm trọng đạt 95,15%, án đặc biệt nghiêm trọng đạt 97,08%.
Tội phạm về tham nhũng, kinh tế, buôn lậu tiếp tục diễn biến phức tạp trên nhiều lĩnh vực ở hầu hết các địa phương. Số vụ phạm tội về tham nhũng và chức vụ được phát hiện, điều tra, xử lý nhiều hơn 20,55%, số vụ phạm tội về trật tự quản lý kinh tế ít hơn 2,4%, số vụ buôn lậu nhiều hơn 8,25%.
Tội phạm sử dụng công nghệ cao tiếp tục gia tăng với nhiều phương thức, thủ đoạn phạm tội mới. Lực lượng chức năng đã ngăn chặn truy cập trên 23.500 trang mạng, tài khoản mạng xã hội có hành vi vi phạm pháp luật; khởi tố 1.521 vụ, 658 đối tượng phạm tội- Bộ trưởng cho hay.
Tại báo cáo đầy đủ, Chính phủ đánh giá, tình trạng các nhóm thanh, thiếu niên tụ tập, sử dụng hung khí, vũ khí “nóng” giải quyết mâu thuẫn, gây rối trật tự công cộng, người dưới 18 tuổi gây án nghiêm trọng, đặc biệt nghiêm trọng diễn biến phức tạp .
Tội phạm cướp ngân hàng, cướp cửa hàng vàng tăng 15,27%, tái diễn tình trạng các đối tượng không quen biết nhau từ trước, do nợ nần không có khả năng trả nợ nên tham gia các hội, nhóm trên mạng xã hội để bàn bạc, thống nhất kế hoạch đi cướp tài sản - báo cáo nêu rõ.
Khẳng định công tác phòng, chống tội phạm, vi phạm pháp luật tiếp tục được tập trung cao độ, Bộ trưởng cũng nhìn nhận một số hạn chế. Như tình hình tội phạm và vi phạm pháp luật vẫn còn diễn biến phức tạp. Công tác phòng ngừa tội phạm chưa mang lại hiệu quả cao. Tỷ lệ giải quyết tin báo, tố giác tội phạm, kiến nghị khởi tố chưa đạt chỉ tiêu Quốc hội đề ra. Vi phạm trong hoạt động điều tra, xử lý tội phạm, công tác tạm giữ, tạm giam tuy giảm nhưng còn một số vi phạm phải xử lý hình sự. Trật tự an toàn xã hội còn phức tạp, số vụ tai nạn giao thông, cháy, nổ tăng, xảy ra một số vụ làm nhiều người chết, bị thương... Vi phạm hành chính còn diễn ra trên nhiều lĩnh vực.
Trình bày báo cáo thẩm tra tóm tắt, Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp Lê Thị Nga nêu rõ, năm 2024, Chính phủ có nhiều nỗ lực và đề ra nhiều giải pháp đấu tranh có hiệu quả đối với tội phạm và vi phạm pháp luật. Lực lượng Công an đã triển khai nhiều biện pháp để xử lý nhanh chóng những điểm nóng, nhóm tội phạm có tổ chức; phát hiện và xử lý nghiêm minh nhiều vụ án tham nhũng, kinh tế nghiêm trọng, phức tạp. Công tác bảo đảm an ninh chính trị nội bộ, chống khủng bố được triển khai đồng bộ, toàn diện.
Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp Lê Thị Nga trình bày báo cáo thẩm tra.
Việc tăng cường Công an xã chính quy và lực lượng tham gia bảo vệ an ninh, trật tự ở cơ sở góp phần giáo dục, quản lý chặt chẽ hơn nhóm đối tượng có nguy cơ phạm tội cao, đối tượng có liên quan đến ma túy; chủ động phát hiện, giải quyết sớm các mâu thuẫn trong nội bộ Nhân dân ngay từ đầu và tại cơ sở. Việc xây dựng Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư bước đầu góp phần đổi mới công tác quản lý Nhà nước về an ninh trật tự, hỗ trợ nhiệm vụ đấu tranh phòng, chống tội phạm, bảo đảm trật tự an toàn xã hội - cơ quan thẩm tra đánh giá.
Tuy nhiên, báo cáo thẩm tra nêu rõ, tội phạm và vi phạm pháp luật về trật tự xã hội vẫn tăng cả về số vụ và số người bị thương. Một số loại tội phạm tăng mạnh, như: tội phạm có tổ chức tăng 46,08%, lừa đảo, chiếm đoạt tài sản tăng 83,36%, tham ô tài sản tăng 45,61%, đánh bạc trên mạng Internet tăng 105,22%. Xảy ra một số vụ giết người với tính chất man rợ, liều lĩnh, gây tâm lý phẫn nộ, lo lắng, bất an trong Nhân dân.
Ủy ban Tư pháp đánh giá, công tác quản lý nhà nước trên một số lĩnh vực còn bất cập. Cụ thể, một số quy định của pháp luật hiện hành trong lĩnh vực kinh tế, tài chính, doanh nghiệp còn chưa cụ thể, chặt chẽ dẫn đến việc đơn vị, người có chức vụ, quyền hạn đã lợi dụng, “móc nối, hướng dẫn” doanh nghiệp thực hiện “lách luật” hoặc bỏ qua sai phạm của doanh nghiệp.
Công tác quản lý nhà nước về công nghệ thông tin còn nhiều sơ hở, bất cập. Tình trạng các nhóm thanh, thiếu niên tụ tập thông qua mạng xã hội, sử dụng hung khí, vũ khí nóng giải quyết mâu thuẫn, gây rối trật tự công cộng diễn biến phức tạp, tội phạm và vi phạm pháp luật do người chưa thành niên thực hiện tiếp tục có chiều hướng gia tăng.
Số vụ xâm hại trẻ em tiếp tục gia tăng và diễn biến phức tạp, công tác quản lý nhà nước trong phát hành trái phiếu, cổ phiếu doanh nghiệp còn nhiều bất cập. Nhiều vụ vi phạm đấu thầu, đấu giá, đền bù giải phóng mặt bằng trong hoạt động đầu tư, xây dựng, khai thác tài nguyên, đất đai… Tai nạn giao thông mặc dù giảm về số người chết nhưng tăng về số vụ tai nạn, số người bị thương và số trường hợp vi phạm bị xử lý, đã xảy ra một số vụ tai nạn giao thông đường bộ đặc biệt nghiêm trọng. Số vụ cháy, số thiệt hại về cháy tiếp tục gia tăng, một số vụ gây hậu quả đặc biệt nghiêm trọng, theo đánh giá của cơ quan thẩm tra.
Nguyễn Lê