Tổng kết 5 năm Dự án bảo tồn văn hóa dân tộc gắn với du lịch

2 giờ trướcBài gốc

Quang cảnh hội nghị

Tham dự hội nghị có đồng chí Trịnh Thị Thủy – Thứ trưởng Bộ VH-TT-DL, đồng chí Hồ Văn Mười –Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh Lâm Đồng; Võ Ngọc Hiệp – Phó Chủ tịch UBND tỉnh; Trịnh Ngọc Chung – Cục trưởng Cục Văn hóa các dân tộc Việt Nam cùng lãnh đạo, cán bộ các Sở VH-TT-DL đến từ các tỉnh, thành cả nước.

Đại biểu dự hội nghị

Tại đây, Bộ cũng đưa ra nhiều định hướng, đề xuất quan trọng cho giai đoạn tiếp theo 2026 – 2030, khẳng định vai trò thiết yếu của văn hóa trong chiến lược phát triển bền vững và nâng tầm du lịch quốc gia.

Phát biểu khai mạc, Thứ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Trịnh Thị Thủy khẳng định: Dự án 6 đã tạo ra nguồn lực quan trọng trong công tác bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa truyền thống, đồng thời từng bước biến văn hóa thành động lực kinh tế. Thay vì chỉ dừng lại ở gìn giữ, bảo tồn, văn hóa các dân tộc thiểu số giờ đây đang từng bước được chuyển hóa thành sản phẩm du lịch đặc sắc, giúp tạo sinh kế, tăng thu nhập và cải thiện chất lượng sống cho người dân.

Thứ trưởng Bộ VH-TT-DL Trịnh Thị Thủy phát biểu khai mạc

Đại biểu dự hội nghị

Với mục tiêu chung là “Khôi phục, bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa truyền thống, bồi dưỡng, đào tạo cán bộ làm công tác dân tộc, văn hóa, thể thao, du lịch; hỗ trợ cơ sở vật chất, trang thiết bị văn hóa cho vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi để nâng cao mức thụ hưởng về văn hóa cho đồng bào các dân tộc gắn với phát triển du lịch cộng đồng”, Dự án 6 có 19 nhiệm vụ thành phần, bao gồm nhiều lĩnh vực, chính sách hỗ trợ về phát triển văn hóa, thể thao và du lịch vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi.

Giám đốc Sở VH-TT-DL Lâm Đồng phát biểu tham luận, khẳng định Lâm Đồng là điểm sáng trong thực hiện dự án và đề xuất nhiều giải pháp thiết thực

Tham luận của các tỉnh, thành

Sau 5 năm triển khai (2021 – 2025), Dự án 6 đã đạt được một số kết quả nổi bật: Tổ chức bảo tồn 124 lễ hội truyền thống đặc sắc tại các địa phương, trong đó nhiều lễ hội đã được đưa vào danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia. Xây dựng 36 mô hình bảo tồn văn hóa dân tộc thiểu số, bao gồm các mô hình trải nghiệm, truyền dạy văn hóa phi vật thể, mô hình di sản kết nối với du lịch cộng đồng. Hỗ trợ thành lập và duy trì hoạt động cho 695 câu lạc bộ văn hóa dân gian và 5.760 đội văn nghệ truyền thống tại các thôn, bản vùng dân tộc thiểu số.

Cả nước đã tổ chức hơn 347 lớp tập huấn chuyên môn, truyền dạy văn hóa phi vật thể, kỹ năng phục vụ du lịch với hơn 16.350 lượt người tham dự, bao gồm nghệ nhân, cán bộ văn hóa, trưởng bản, người có uy tín và người dân địa phương. Hỗ trợ đầu tư xây dựng, cải tạo 3.220 nhà văn hóa – khu thể thao tại các thôn, bản, làng của đồng bào dân tộc thiểu số. Tổ chức 8 ngày hội, liên hoan văn hóa cấp khu vực và toàn quốc, khơi dậy niềm tự hào dân tộc và quảng bá bản sắc văn hóa đến du khách trong và ngoài nước. Hỗ trợ 69 điểm đến du lịch tiêu biểu và cải tạo 48 làng, bản văn hóa truyền thống tiêu biểu để phát triển thành sản phẩm du lịch văn hóa cộng đồng.

Tổng nguồn vốn ngân sách trung ương đầu tư cho Dự án 6 lên đến 3.160 tỷ đồng, bao gồm vốn đầu tư xây dựng: 1.806 tỷ đồng; vốn sự nghiệp: 1.354 tỷ đồng. Tuy vậy, tính đến cuối năm 2024, tỷ lệ giải ngân vẫn còn khiêm tốn – khoảng 60% đối với vốn đầu tư và 63% đối với vốn sự nghiệp.

Các đơn vị, đia phương chia sẻ nhiều kinh nghiệm, nêu nhiều mô hình hay, cách làm sáng tạo trong quá trình thực hiện dự án

Hội nghị cũng thẳng thắn chỉ ra những hạn chế còn tồn tại trong quá trình triển khai; một số chỉ tiêu quan trọng như tỷ lệ giải ngân, xây dựng mô hình điểm du lịch, phục dựng lễ hội hay câu lạc bộ sinh hoạt văn hóa dân gian tại vùng tái định cư chưa đạt được như kỳ vọng. Ngoài ra, việc xây dựng hệ thống cơ sở dữ liệu văn hóa cũng cần được đẩy mạnh. Tuy nhiên, chính những tồn tại này là cơ sở để các địa phương và bộ ngành liên quan điều chỉnh chiến lược phù hợp hơn trong giai đoạn tiếp theo.

Lâm Đồng – mảnh đất có thiên nhiên tươi đẹp, hội tụ 49 dân tộc anh em, đang sở hữu kho tàng di sản văn hóa phong phú. Với 144 di tích (trong đó có 3 di tích quốc gia đặc biệt) cùng nhiều di sản được UNESCO công nhận như Không gian văn hóa Cồng chiêng Tây Nguyên, Lâm Đồng hoàn toàn có tiềm năng trở thành trung tâm du lịch văn hóa – sinh thái tầm quốc gia.

Chủ tịch UBND tỉnh Lâm Đồng Hồ Văn Mười

Chủ tịch UBND tỉnh Hồ Văn Mười phát biểu chào mừng hội nghị

Tỉnh Lâm Đồng kỳ vọng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch tiếp tục hỗ trợ, đồng hành để biến kho tàng di sản văn hóa thành các sản phẩm du lịch độc đáo, tạo động lực phát triển kinh tế ban đêm, các lễ hội quy mô lớn, gắn kết cộng đồng và thu hút du khách trong và ngoài nước.

Sau 5 năm thực hiện, Dự án 6 không chỉ là việc bảo tồn đơn thuần, mà còn là hiện thực hóa việc phát triển văn hóa đi đôi với phát triển kinh tế. Di sản không nằm yên trong sách vở hay bảo tàng, mà còn được “sống” cùng cộng đồng – nơi chúng được sản sinh.

Bằng cách gắn kết bảo tồn văn hóa với phát triển du lịch, Dự án 6 đã và đang mở ra một hướng đi đúng: phát triển kinh tế từ văn hóa, và ngược lại – để văn hóa tiếp tục nuôi dưỡng hồn cốt dân tộc, làm nền tảng, tạo sức mạnh nội sinh để phát triển kinh tế.

Cục trưởng Cục Văn hóa các dân tộc Việt Nam Trịnh Ngọc Chung khẳng định

Đồng chí Trịnh Ngọc Chung khẳng định ý nghĩa to lớn của dự án

Trong giai đoạn 2026 – 2030, Dự án 6 sẽ được tái cơ cấu lại thành 14 nhiệm vụ cụ thể, chia thành hai nhóm chính; gồm nhóm 4 hoạt động đầu tư xây dựng: Bảo tồn làng, bản văn hóa truyền thống; Tu bổ di tích quốc gia đặc biệt của các dân tộc thiểu số; Xây dựng, cải tạo thiết chế văn hóa, thể thao thôn, bản; Hình thành điểm đến du lịch văn hóa tiêu biểu tại các vùng dân tộc thiểu số.

Nhiều lễ hội truyền thống được phục dựng, bảo tồn ở Lâm Đồng từ nguồn vốn của dự án

Nhóm 10 hoạt động hỗ trợ: Tổ chức ngày hội, liên hoan nghệ thuật truyền thống; Phát huy lễ hội truyền thống gắn với phát triển du lịch biển, núi; Truyền dạy văn hóa phi vật thể, bảo tồn tiếng nói – chữ viết dân tộc; Xây dựng mô hình bảo tồn gắn với sản phẩm du lịch; Thiết lập hệ thống dữ liệu văn hóa truyền thống của 54 dân tộc; Đẩy mạnh truyền thông, quảng bá văn hóa – du lịch dân tộc.

Nhiều phong tục tập quán tốt đẹp của đồng bào các dân tộc thiểu số được bảo tồn

Mục tiêu của giai đoạn mới là chuyển hóa mạnh mẽ hơn nữa các giá trị di sản văn hóa truyền thống thành các sản phẩm du lịch đặc trưng, có giá trị kinh tế cao, mang bản sắc riêng từng vùng miền. Đây sẽ là chìa khóa mở ra hướng đi bền vững cho du lịch cộng đồng tại các vùng sâu, vùng xa, đồng thời gìn giữ những giá trị cốt lõi của văn hóa dân tộc cho thế hệ mai sau.

Quỳnh Uyển

Nguồn Lâm Đồng : https://baolamdong.vn/tong-ket-5-nam-du-an-bao-ton-van-hoa-dan-toc-gan-voi-du-lich-394385.html