Tổng thống Mỹ Donald Trump và cộng sự càng gia tăng hoạt động ngoại giao liên quan đến việc ông Trump thực hiện một cam kết tranh cử trọng tâm là chấm dứt cuộc chiến tranh ở Ukraine giữa Nga và Ukraine thì biểu lộ bối rối và quan ngại sâu sắc ở Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky càng bộc lộ rõ.
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky ý thức được cuộc gặp ông Trump sắp tới ở Mỹ, nếu được tiến hành, sẽ quyết định số phận của chính mình và tương lai của Ukraine, bởi ông Trump không cùng quan điểm với người tiền nhiệm về việc Mỹ trợ giúp Ukraine, quan hệ với Nga và cách thức kết thúc cuộc chiến tranh giữa Nga và Ukraine.
Không có sự hậu thuẫn của Mỹ, Ukraine không thể thắng được Nga. Ông Zelensky đã đưa ra nhiều điều kiện tiên quyết cho hòa bình với Nga nhưng dần phải buông bỏ không ít vì Nga không chấp nhận, vì Ukraine và đồng minh không đủ khả năng trên thực tế để ép buộc Nga phải chấp nhận cũng như vì có sự thay đổi tổng thống ở Mỹ với việc ông Donald Trump trở lại cầm quyền.
Từ việc không sẵn sàng hòa đàm trực tiếp với Tổng thống Nga Vladimir Putin, ông Zelensky đã phải chuyển sang chấp nhận ngồi vào bàn đàm phán trực tiếp với ông Putin. Từ việc kiên quyết đòi cho Ukraine gia nhập EU và NATO, ông xuống thang chỉ yêu cầu có được cam kết đảm bảo an ninh từ EU, NATO và đặc biệt từ Mỹ. Trong thời gian chờ đi Mỹ gặp ông Trump, ông Zelensky đặt điều kiện là chỉ hòa đàm với ông Putin khi có cả Mỹ và EU cùng dự, ràng buộc Mỹ và EU vào trách nhiệm đảm bảo an ninh cho Ukraine ở thời sau khi kết thúc chiến tranh.
Có thể thấy, ông Zelensky đưa ra những điều kiện trên để mặc cả với ông Trump thực chất nhằm cứu vãn những gì còn có thể trước khả năng ông Trump và ông Putin "đi đêm" với nhau về chấm dứt cuộc chiến tranh ở Ukraine. Cuộc "mặc cả" không hứa hẹn thành công nhiều đối với ông Zelensky vì ông và Ukraine ở thế yếu. Ông Trump cần kết quả bằng mọi giá và vì như vậy, sẽ tìm cách thỏa hiệp với ông Putin trong khi sẵn sàng bất chấp ông Zelensky. Ông Trump cần giải pháp trước mắt nên rất có thể sẽ chỉ tập trung vào thỏa hiệp với ông Putin để kết thúc cuộc chiến và để mặc EU giải quyết việc đảm bảo an ninh cho Ukraine. Ông Trump sẽ không vì Ukraine hay ông Zelensky mà làm căng với ông Putin để không đạt được thỏa thuận nào với ông Putin.
Yếu thế và lệ thuộc Mỹ sẽ đẩy Ukraine vào tình thế phải chấp nhận nhượng bộ đau đớn và thậm chí không loại trừ khả năng Mỹ ép buộc ông Zelensky phải ra đi, vì phía Nga vẫn loại bỏ mọi khả năng hòa đàm có sự tham gia của ông Zelensky. Do đó, ông Trump chỉ sẽ tiếp ông Zelensky ở Mỹ sau khi đã bàn với ông Putin về giải pháp khung cho cuộc chiến ở Ukraine chứ không để cho ông Zelensky "mặc cả" xong.
Dịch Dung