Tổng thư ký Guterres: LHQ chưa bao giờ quan trọng hơn thế... chúng ta không bao giờ được phép từ bỏ

7 giờ trướcBài gốc

Tổng thư ký Guterres: LHQ chưa bao giờ quan trọng hơn thế... chúng ta không bao giờ được phép từ bỏ. (Nguồn: UN)

Năm nay, khi LHQ kỷ niệm 80 năm thành lập, Tổng thư ký Guterres đã nhắc lại bối cảnh ra đời của tổ chức sau Thế chiến II, khi các quốc gia sáng lập coi đây là “một chiến lược thực tiễn cho sự sinh tồn của nhân loại”. Ông nói: “80 năm sau, chúng ta lại đối diện câu hỏi mà các nhà sáng lập từng đặt ra – nhưng cấp bách hơn, đan xen hơn và khắc nghiệt hơn".

Mô tả bức tranh toàn cầu ngập tràn bạo lực, nạn đói và thảm họa khí hậu, Tổng thư ký cho rằng, thế giới đã bước vào "kỷ nguyên của những rối loạn liều lĩnh và nỗi thống khổ dai dẳng”, đồng thời cảnh báo “các trụ cột của hòa bình và tiến bộ đang lung lay dưới sức nặng của sự trừng phạt, bất bình đẳng và thờ ơ”.

Ông dẫn chứng bằng các cuộc xung đột, nạn đói bị vũ khí hóa, thông tin sai lệch làm tê liệt sự thật, khói lửa bốc lên từ các thành phố bị tàn phá, sự phẫn nộ xé rách kết cấu xã hội và biển cả nuốt chửng những bờ biển. Mỗi hiện tượng, theo ông, đều là lời cảnh báo và cũng là câu hỏi về sự lựa chọn của chính phủ các nước.

LHQ vẫn cần thiết

Trong bối cảnh đó, Tổng thư ký Guterres nhấn mạnh, LHQ vẫn là tổ chức không thể thay thế: “Ở trạng thái tốt nhất, LHQ không chỉ là nơi gặp gỡ, mà còn là kim chỉ nam đạo đức, là lực lượng vì hòa bình… là người bảo vệ luật pháp quốc tế và phao cứu sinh cho những người đang trong khủng hoảng".

Lưu ý thế giới đa cực ngày nay có thể mang lại sự năng động mới, nhưng nếu thiếu hợp tác, nguy cơ bất ổn sẽ gia tăng, ông cảnh báo: “Đa cực mà không có thể chế đa phương hiệu quả sẽ dẫn tới hỗn loạn – như châu Âu đã từng trải qua, dẫn đến Thế chiến I".

Theo người đứng đầu LHQ, hợp tác quốc tế không phải là ngây thơ mà là tất yếu, bởi "không một quốc gia nào có thể tự mình chặn đứng đại dịch. Không một đạo quân nào có thể ngăn nhiệt độ toàn cầu tăng. Không một thuật toán nào có thể khôi phục niềm tin khi nó đã mất”.

Và trong "khoảng khắc khủng hoảng" hiện nay, "Liên hợp quốc chưa bao giờ quan trọng hơn thế".

Năm lựa chọn cấp bách

Tổng thư ký LHQ cho rằng, khi nhìn toàn cảnh thế giới hiện nay, những lựa chọn mà các nhà lãnh đạo trên toàn cầu phải đối mặt "không phải là một phần của cuộc tranh luận về ý thức hệ mà là vấn đề sống còn của hàng triệu người".

Trong bài phát biểu của mình, ông Guterres đưa ra 5 lựa chọn mang tính quyết định cho các chính phủ. Thứ nhất, lựa chọn hòa bình thay cho chiến tranh. Ông nhấn mạnh, tất cả các cuộc xung đột, từ Sudan đến Ukraine và Gaza, cho thấy cái giá của việc phớt lờ luật pháp quốc tế. Nhà lãnh đạo kêu gọi ngừng bắn, truy cứu trách nhiệm và thúc đẩy ngoại giao, đồng thời nhấn mạnh: “Hiến chương LHQ không phải tùy chọn. Nó là nền tảng".

Thứ hai, lựa chọn nhân phẩm và quyền con người, bởi nhân quyền là “nền móng của hòa bình”. Việc bảo vệ tự do dân sự phải song hành với tăng cường tài chính phát triển để các nước đầu tư vào y tế, giáo dục và cơ hội.

Thứ ba, lựa chọn công lý khí hậu, với việc đẩy nhanh đầu tư vào năng lượng tái tạo, củng cố cam kết khí hậu quốc gia và hỗ trợ nhiều hơn cho các nước dễ tổn thương. Ông nhấn mạnh: “Nhiên liệu hóa thạch là một canh bạc thất bại", đồng thời cảnh báo, dù khoa học khẳng định mục tiêu hạn chế nhiệt độ tăng 1,5 độ vẫn còn khả thi… nhưng "cánh cửa đang dần khép lại".

Thứ tư, lựa chọn công nghệ phục vụ con người, với việc quản trị có trách nhiệm trí tuệ nhân tạo và các công cụ khác. “Không cỗ máy nào được quyền quyết định ai sống, ai chết”, ông nhấn mạnh, đồng thời kêu gọi xây dựng chuẩn mực toàn cầu để công nghệ phục vụ nhân loại.

Thứ năm, lựa chọn một LHQ mạnh mẽ hơn, mà hành động cụ thể là cải tổ LHQ, trong khi các quốc gia thành viên cần bảo đảm nguồn lực tài chính. Ông chỉ trích sự mất cân đối hiện nay khi “mỗi 1 USD đầu tư xây dựng hòa bình, thế giới lại chi 750 USD cho vũ khí chiến tranh”.

Khép lại bài phát biểu, Tổng thư ký LHQ gửi thông điệp cuối cùng rõ ràng đến các nhà lãnh đạo là không thể đầu hàng tuyệt vọng: “Trong một thế giới có nhiều lựa chọn, có một lựa chọn chúng ta không bao giờ được phép đưa ra: lựa chọn từ bỏ. Chúng ta không bao giờ được phép từ bỏ".

Bảo Minh

Nguồn TG&VN : https://baoquocte.vn/tong-thu-ky-guterres-lhq-chua-bao-gio-quan-trong-hon-the-chung-ta-khong-bao-gio-duoc-phep-tu-bo-328690.html