Sau gần một thập niên nằm trên bàn đề xuất, “siêu đường vượt biển” nối Cần Giờ và Vũng Tàu đang được các chuyên gia, hiệp hội và giới đầu tư đánh giá là “dấu gạch nối vàng” tạo nên một hành lang kinh tế - du lịch - logistics liên vùng.
Gần 10 năm cho “giấc mơ” về đường vượt biển
Từng là ý tưởng táo bạo được Hiệp hội Bất động sản TP.HCM (HoREA) nêu ra từ năm 2016, đến nay đề xuất xây dựng đường vượt biển nối Cần Giờ - Vũng Tàu một lần nữa được nhắc lại với quyết tâm và khí thế mới, trong bối cảnh TP.HCM đang bước vào giai đoạn chuyển mình chiến lược về hướng biển.
Ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch HoREA, khẳng định thời điểm hiện tại chính là cửa sổ cơ hội chín muồi để hiện thực hóa tuyến đường huyết mạch mang tầm vóc quốc gia này. Theo ông, đây không chỉ là một công trình giao thông, mà là trục sống động kiến tạo tương lai cho hành lang kinh tế biển, mở cánh cửa liên kết vùng.
Nói thêm về tuyến đường vượt biển, ông Châu cho biết hiện nay trên thế giới có một số công trình vượt biển có thể làm cầu nổi hoặc ẩn phía bên dưới biển, song làm cầu nổi thì lúc nào cũng tạo nên kiến trúc cảnh quan, như cầu Cổng Vàng ở San Francisco, về mặt kỹ thuật thì các nước đã làm được thì hẳn Việt Nam cũng sẽ làm được.
Phà Bình Khánh giúp người dân đến với Cần Giờ. Ảnh: NN
Ông Châu cũng đề xuất vừa làm đường vượt biển, vừa nên xây dựng hệ thống đường sắt nhiều tầng qua đường Rừng Sác, sau đó nối với đường vượt biển Cần Giờ - Vũng Tàu. Tuyến đường vượt biển Cần Giờ cũng sẽ nối các tuyến đường ven biển bắt đầu từ Hàm Tân (Bình Thuận cũ) và đến Bà Rịa-Vũng Tàu cũ.
Đường vượt biển Cần Giờ cũng sẽ có các nhánh liên kết với tuyến đường ven biển và tiếp tục kéo dài qua Gò Công (Đồng Tháp) đi tiếp về miền Tây, hình thành vành đai ven biển kết nối cả vùng Đông và Tây Nam Bộ và các cảng thuộc cụm cảng vùng Đông Nam Bộ. Tuyến ven biển cũng sẽ tăng thêm nhánh trên đường cao tốc phía đông, giảm tải bớt cho các tuyến đường thường xuyên ùn ứ, kẹt xe như cao tốc Long Thành, hay cảng Cát Lái.
“Khi giao thông được giải phóng, vận tải thông suốt thì kinh tế - xã hội sẽ tự khắc cất cánh” - ông Châu khẳng định. Với vị thế địa lý đặc biệt, Cần Giờ hoàn toàn có thể trở thành điểm đến sôi động bậc nhất, nơi giao hòa giữa đô thị biển, du lịch sinh thái, nghỉ dưỡng cao cấp và cửa ngõ hàng hải quốc tế. Cần Giờ khi đó có cơ hội đón hàng chục triệu lượt khách mỗi năm từ khắp các khu vực đổ về để mua sắm, kinh doanh, thậm chí thu hút dân cư đến sinh sống, học tập và làm việc lâu dài.
Đại diện UBND xã Cần Giờ nhận định nếu hiện thực hóa được các kế hoạch về hạ tầng thì sẽ mở ra tiềm năng, cơ hội phát triển rất lớn, không những thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội cho Cần Giờ nói riêng hay TP.HCM nói chung, mà còn hình thành hệ thống chuỗi liên kết vùng trong khu vực Đông Nam Bộ và cả nước.
Một tương lai đang đến gần, nơi từng cây cầu, từng tuyến đường không chỉ nối đất, mà nối cả cơ hội, phồn vinh và khát vọng vươn ra biển lớn của TP.HCM.
TS Phạm Viết Thuận, Viện trưởng Viện Kinh tế tài nguyên và môi trường TP.HCM, nhận định đường vượt biển nối Cần Giờ và Vũng Tàu là một trong những dự án hạ tầng giao thông rất quan trọng, nếu được kết nối sẽ mang lại tầm vóc mới và có nhiều điều kiện phát triển kinh tế khu vực TP.HCM thậm chí là khu vực kinh tế lớn của Đông Nam Á.
Trước đây cũng từng có nhiều tổ chức đề xuất phương án này nhưng với điều kiện hiện nay, TP.HCM càng cần có con đường kết nối xứng tầm trên. Điều quan trọng nhất là cần làm nhanh, làm sớm.
Về tổng thể quy hoạch, TP.HCM cần phát triển nhiều khu du lịch ở Vũng Tàu để làm sao khi tuyến đường vượt biển hoàn thành thì cả hai khu vực đầu cầu đều có định hướng phát triển tổng thể, không riêng gì phát triển giao thông mà phát triển tổng thể du lịch, đô thị và kinh tế dịch vụ để phục vụ đa ngành xã hội.
Vị trí đề xuất làm cầu vượt biển Cần Giờ trên bản đồ theo phương án 2 của Sở Giao thông công chánh TP.HCM (nay là Sở GTVT TP.HCM) về đường ven biển phía nam TP.HCM (đề xuất hồi tháng 3-2025). Ảnh: TEDI
Theo TS Thuận, hiện tại Cần Giờ đã có khu đô thị du lịch lấn biển đẳng cấp, hiện đại với hạ tầng đa dạng thì phía Vũng Tàu cũng phải định hình phát triển được hạ tầng du lịch bên cạnh các hạ tầng khác. Đây không phải là một tuyến đường đơn thuần mà cần tính toán quy hoạch tổng thể, cần xét yếu tố hạ tầng du lịch quan trọng nhất, đặc biệt là khu Vũng Tàu dù Vũng Tàu đã phát triển du lịch lâu nay.
TP.HCM phải chủ động quy hoạch, tạo trục liên kết mới
Chuyên gia kinh tế - TS Huỳnh Thanh Điền thì khẳng định việc xây đường vượt biển Cần Giờ - Vũng Tàu là đề xuất rất hợp lý, cần được đưa vào quy hoạch chung của TP để tạo ra một trục phát triển mới cho cả vùng Đông Nam Bộ.
Theo TS Điền, tuyến đường vượt biển này không nên được nhìn nhận là một dự án riêng lẻ, mà phải là một phần trong chiến lược kiến tạo các tuyến đường huyết mạch mới, kết nối trực tiếp ba trung tâm công nghiệp - dịch vụ là Bình Dương cũ - TP.HCM - Bà Rịa-Vũng Tàu. Một trục liên thông từ Bình Dương cũ qua TP.HCM rồi nối thẳng đến cụm cảng Cái Mép - Thị Vải để hình thành một hành lang kinh tế liền mạch, thay vì phải đi vòng qua Đồng Nai như hiện nay.
Ông Điền cho rằng sau khi sáp nhập, TP.HCM trở thành một “đại đô thị” và cần có những tuyến giao thông nội tỉnh xứng tầm để kết nối các khu vực chức năng. Đường vượt biển Cần Giờ - Vũng Tàu sẽ giúp khu vực Cần Giờ và cụm cảng Cái Mép - Thị Vải không còn là những mảnh ghép rời rạc mà trở thành một đại trung tâm kinh tế, du lịch và đô thị biển - cảng biển thống nhất và mạnh mẽ.
Dưới góc độ doanh nghiệp, ông Phạm Hải Tùng, Tổng Giám đốc một công ty logistics khu vực phía Nam, cũng nhận định đề xuất xây dựng đường vượt biển Cần Giờ - Vũng Tàu là một bước đi chiến lược và cấp thiết, có khả năng giải quyết triệt để các “điểm nghẽn” cố hữu về hạ tầng giao thông.
Hiện nay, hoạt động vận tải hàng hóa từ TP.HCM, Bình Dương đến cụm cảng nước sâu Cái Mép - Thị Vải đang phụ thuộc lớn vào Quốc lộ 51, vốn thường xuyên quá tải và tuyến phà Cần Giờ - Vũng Tàu chi phí cao và thời gian hoạt động hạn chế. Tình trạng này làm tăng chi phí logistics, giảm sức cạnh tranh của hàng hóa Việt Nam và gây lãng phí lớn về thời gian, nhiên liệu cho doanh nghiệp.
Đường vượt biển không chỉ là một công trình giao thông, mà là trục sống động kiến tạo tương lai cho hành lang kinh tế biển, mở cánh cửa liên kết vùng.
Việc hình thành tuyến đường vượt biển sẽ tạo ra một trục vận tải mới, trực tiếp và hiệu quả. Nó không chỉ rút ngắn khoảng cách và thời gian di chuyển mà còn kiến tạo một hành lang kinh tế liền mạch, kết nối các khu công nghiệp sản xuất ở Bình Dương cũ, Đồng Nai, TP.HCM thẳng đến cửa ngõ xuất khẩu Cái Mép - Thị Vải. Điều này giúp tối ưu hóa chuỗi cung ứng, giảm giá thành vận tải và nâng cao năng lực cạnh tranh cho toàn vùng kinh tế trọng điểm phía Nam.
“Hơn nữa, dự án này cần được xem xét trong một quy hoạch tổng thể, đồng bộ các tuyến cao tốc, vành đai để phát huy tối đa hiệu quả. Tuyến đường vượt biển Cần Giờ không chỉ phục vụ dân sinh hay du lịch, mà còn là một mạch máu kinh tế quan trọng, thúc đẩy giao thương và đưa cụm cảng Cái Mép - Thị Vải thực sự vươn tầm thành một trung tâm trung chuyển quốc tế. Chúng tôi kỳ vọng dự án sẽ sớm được quy hoạch và triển khai minh bạch, hiệu quả” - ông Tùng đánh giá.
Từng có ý tưởng về làm hầm vượt biển Cần Giờ
Lãnh đạo huyện Cần Giờ, TP.HCM trước đây cho biết khi nghiên cứu thực hiện khu đô thị du lịch lấn biển Cần Giờ, huyện Cần Giờ (cũ) thì đã có ý tưởng đề xuất kết nối Cần Giờ với TP Vũng Tàu bằng cầu vượt biển dài
17 km hoặc hầm vượt biển dài 25 km. Theo đó, nếu làm hầm vượt biển thì từ khu đô thị lấn biển Cần Giờ đến Vũng Tàu chỉ khoảng 7 km đường chim bay, đây được đánh giá là ý tưởng táo bạo của các nhà khoa học, chuyên gia.
NHƯ NGỌC - THY NHUNG