UBND TP.HCM vừa có tờ trình gửi Ban Thường vụ Đảng ủy UBND TP.HCM, đề xuất trình HĐND TP.HCM ban hành Nghị quyết thống nhất giao UBND TP.HCM làm cơ quan có thẩm quyền triển khai dự án đường sắt đô thị Thủ Thiêm - sân bay Long Thành theo phương thức đối tác công tư (PPP).
Đây được xem là bước đi quan trọng nhằm tháo gỡ nút thắt về thẩm quyền, tạo cơ sở pháp lý để đẩy nhanh tiến độ một dự án hạ tầng giao thông mang tính chiến lược của vùng kinh tế trọng điểm phía Nam.
Theo đó, tuyến đường sắt Thủ Thiêm - Long Thành có chiều dài khoảng 42 km, được quy hoạch 20 nhà ga và 1 depot, điểm đầu tại ga Thủ Thiêm (phường An Khánh, TP.HCM) và điểm cuối tại sân bay Long Thành (huyện Long Thành, tỉnh Đồng Nai).
Tổng mức đầu tư sơ bộ của dự án ước khoảng 84.753 tỉ đồng, trong đó chi phí bồi thường, hỗ trợ và tái định cư khoảng 5.504 tỉ đồng. Dự kiến, dự án sẽ được triển khai trong giai đoạn 2025 – 2031.
Tuyến đường sắt Thủ Thiêm – Long Thành có điểm đầu tại ga Thủ Thiêm (phường An Khánh).
Theo UBND TP.HCM, sân bay Long Thành được xác định sẽ khai thác thương mại từ giữa năm 2026, song đến nay, hệ thống giao thông kết nối giữa sân bay với trung tâm TP.HCM và các đô thị vệ tinh vẫn còn nhiều hạn chế. Trong bối cảnh đó, tuyến đường sắt Thủ Thiêm - Long Thành đã được Ban Chỉ đạo các công trình, dự án quan trọng quốc gia lĩnh vực đường sắt xác định là dự án ưu tiên đầu tư cấp bách trong giai đoạn hiện nay.
Không chỉ đơn thuần là một tuyến giao thông công cộng, đường sắt Thủ Thiêm - Long Thành còn được kỳ vọng trở thành trục kết nối chiến lược giữa TP.HCM và tỉnh Đồng Nai, góp phần rút ngắn đáng kể thời gian di chuyển, giảm áp lực cho hệ thống đường bộ hiện hữu.
Đặc biệt, tuyến này sẽ tạo ra mạch liên thông giữa hai sân bay quốc tế Tân Sơn Nhất và Long Thành, đáp ứng nhu cầu đi lại ngày càng tăng của người dân, chuyên gia, doanh nhân và nhà đầu tư trong khu vực đến làm việc tại Trung tâm Tài chính quốc tế TP.HCM trong tương lai.
UBND TP.HCM cũng nhấn mạnh, việc đầu tư đồng bộ và đưa vào vận hành cùng lúc tuyến đường sắt Thủ Thiêm - Long Thành với metro số 2 (bao gồm đoạn Bến Thành - Tham Lương và đoạn Bến Thành - Thủ Thiêm) là yêu cầu mang tính chiến lược. Khi các tuyến này kết nối thành mạng lưới hoàn chỉnh, hệ thống đường sắt đô thị sẽ phát huy tối đa hiệu quả, tạo trục giao thông xương sống, thúc đẩy phát triển không gian đô thị.
Xa hơn, việc hoàn thiện mạng lưới đường sắt đô thị không chỉ giải bài toán giao thông mà còn mở ra cơ hội tái cấu trúc và tái thiết đô thị theo hướng phát triển bền vững.
Về cơ sở pháp lý, UBND TP.HCM cho biết, theo Nghị định 243/2025 của Chính phủ, Quy định chi tiết một số điều của Luật Đầu tư theo phương thức đối tác công tư (ban hành ngày 11-9-2025), đối với các dự án PPP thuộc phạm vi quản lý của nhiều cơ quan có thẩm quyền và có sử dụng vốn Nhà nước tham gia, UBND cấp tỉnh của các địa phương liên quan phải báo cáo HĐND cấp tỉnh trước khi thống nhất giao một địa phương làm cơ quan có thẩm quyền.
NHƯ NGỌC