TP.HCM kiến trúc lại không gian phát triển sau bước ngoặt lịch sử

6 giờ trướcBài gốc

"TP.HCM sau sáp nhập tiếp tục khẳng định vai trò trung tâm kinh tế, tài chính, công nghiệp và dịch vụ lớn nhất của cả nước, đồng thời có cơ hội vươn lên trở thành một siêu đô thị mới nổi của khu vực, dẫn dắt sự phát triển không chỉ bằng quy mô, tốc độ tăng trưởng mà còn bằng chất lượng thể chế, hiệu quả quản trị và mô hình phát triển bền vững bao trùm và sáng tạo".

Đây là lời chia sẻ của Tổng Bí thư Tô Lâm về triển vọng của thành phố trong kỷ nguyên mới tại Đại hội Đảng bộ TP.HCM lần thứ I, nhiệm kỳ 2025-2030.

Trên thực tế, những năm qua, TP.HCM luôn giữ vững vị thế trung tâm kinh tế lớn, với hệ sinh thái dịch vụ, du lịch, công nghiệp, logistics cùng khởi nghiệp và đổi mới sáng tạo phát triển mạnh mẽ, hội tụ nền tảng thể chế và quản trị số hàng đầu cả nước.

Các đột phá chiến lược được triển khai đã giúp thành phố tháo gỡ nhiều điểm nghẽn về cơ chế, chính sách, từng bước đưa các khung pháp lý vào thực tiễn, đặc biệt trong lĩnh vực đầu tư hạ tầng kinh tế - xã hội.

Dù vậy, trình bày Báo cáo chính trị Đại hội đại biểu Đảng bộ TP.HCM nhiệm kỳ 2025-2030, ông Nguyễn Văn Được (Ủy viên Trung ương Đảng, Phó bí thư Thành ủy, Chủ tịch UBND TP.HCM) cho rằng tính vượt trội và vai trò đầu tàu của TP vẫn chưa thực sự nổi bật, thậm chí có mặt suy giảm. TP.HCM tiếp tục đối diện các thách thức lớn như không gian phát triển hạn chế, hạ tầng quá tải, áp lực dân số cao và khả năng huy động nguồn lực xã hội còn thấp.

Trong khi đó, Bình Dương (cũ) - điểm sáng về công nghiệp hóa và thu hút FDI - vẫn chủ yếu dựa nhiều vào mô hình công nghiệp gia công, giá trị gia tăng thấp, thiếu nguồn nhân lực chất lượng cao. Bà Rịa - Vũng Tàu (cũ) dù có lợi thế cảng biển và du lịch nhưng liên kết vùng và khai thác kinh tế biển chưa hiệu quả, hệ sinh thái logistics và du lịch thông minh còn hạn chế.

"3 vùng - 1 đặc khu - 3 hành lang - 5 trụ cột"

Từ ngày 1/7, việc sáp nhập hai tỉnh Bình Dương và Bà Rịa - Vũng Tàu vào TP.HCM đã mở ra một vận hội phát triển mới, tạo nền tảng cho một vùng đô thị tích hợp - siêu đô thị quốc tế.

Sau sáp nhập, TP.HCM có tổng diện tích 6.773 km2 với dân số chính thức hơn 13,6 triệu người, tương đương 13,4% dân số Việt Nam.

Đây được xem là bước ngoặt lịch sử tạo điều kiện thuận lợi để TP quy hoạch lại không gian phát triển, phát huy thế mạnh của từng khu vực, đồng thời thúc đẩy sự gắn kết vùng một cách thực chất.

Trong nhiệm kỳ 2025-2030, Đảng bộ TP.HCM đề ra 30 chỉ tiêu và 3 chương trình đột phá, hướng đến 2030 vào nhóm 100 thành phố toàn cầu đáng sống, có hệ sinh thái đổi mới sáng tạo của thế giới và thuộc nhóm thu nhập cao. Tầm nhìn đến năm 2045, "đầu tàu" cả nước trở thành một trong 100 đô thị tốt nhất toàn cầu, xứng tầm siêu đô thị quốc tế của Đông Nam Á.

Để hiện thực hóa những mục tiêu đầy tham vọng này, TP.HCM xác định phải kiến trúc lại không gian phát triển theo tư duy đa cực - tích hợp - siêu kết nối, huy động tối đa mọi nguồn lực đầu tư, xây dựng hệ thống kết cấu hạ tầng đồng bộ, văn minh, hiện đại.

Định hướng lớn được cụ thể hóa theo mô hình "3 vùng - 1 đặc khu - 3 hành lang - 5 trụ cột". Trong đó, vùng Bình Dương (cũ) sẽ là thủ phủ công nghiệp công nghệ cao; vùng Bà Rịa - Vũng Tàu (cũ) phát triển kinh tế biển, du lịch, năng lượng sạch và logistics; còn vùng trung tâm TP.HCM (cũ) là đô thị lõi, tập trung phát triển công nghệ cao, dịch vụ và tài chính quốc tế.

Vùng Bà Rịa - Vũng Tàu (cũ) phát triển kinh tế biển, du lịch, năng lượng sạch và logistics. Ảnh: Quỳnh Danh.

3 hành lang gồm: Hành lang Bắc - Nam dọc theo sông Sài Gòn hướng biển; hành lang phía Đông nối khu vực Bà Rịa - Vũng Tàu với Cần Giờ; hành lang Đông - Tây kết nối Đồng Nai - Tây Ninh thông qua Quốc lộ 1A và đường Xuyên Á.

Trên nền cấu trúc này, TP xác định 5 trụ cột chiến lược gồm công nghiệp công nghệ cao; logistics gắn với cảng biển, cảng hàng không và khu mậu dịch tự do; Trung tâm tài chính quốc tế TP.HCM; du lịch và công nghiệp văn hóa; cùng giáo dục, y tế và khoa học - công nghệ.

Chậm quy hoạch ngày nào, TP.HCM mất cơ hội phát triển ngày đó

Tổng Bí thư Tô Lâm cho biết Trung ương và người dân cả nước rất kỳ vọng TP.HCM mới sẽ trở thành hình mẫu "siêu đô thị", hình thành các động lực tăng trưởng mới, vươn lên ngang tầm các đô thị quốc tế.

Để xây dựng và phát triển TP.HCM thành trung tâm kinh tế, tài chính, công nghệ và dịch vụ hàng đầu khu vực Đông Nam Á và châu Á, đầu mối lớn về logistics quốc tế, về phát triển thông minh và hiện đại, bền vững, Tổng Bí thư nhấn mạnh nhiệm vụ quan trọng hàng đầu là hoàn chỉnh quy hoạch, tái kiến trúc không gian phát triển theo tư duy đa cực - tích hợp - kết nối, vận hành theo mô hình quản trị đa trung tâm nhằm phân bổ nguồn lực, nâng cao hiệu quả vận hành.

"Đây là vấn đề mới, có ý nghĩa quyết định, chậm ngày nào thành phố càng mất cơ hội phát triển ngày đó", Tổng Bí thư lưu ý.

Tổng Bí thư Tô Lâm phát biểu chỉ đạo tại Đại hội đại biểu Đảng bộ TP.HCM lần thứ I, nhiệm kỳ 2025-2030. Ảnh: BTC.

Báo cáo chính trị trình Đại hội đại biểu Đảng bộ TP.HCM lần thứ I cũng đã xác định sẽ đẩy mạnh phân cấp, phân quyền, khai thác hiệu quả nguồn lực đất đai và giá trị gia tăng từ đất để đầu tư hạ tầng.

Đồng thời, TP ưu tiên bố trí và sử dụng hiệu quả nguồn vốn đầu tư công, xem đây là nguồn lực chủ đạo để dẫn dắt, tạo đột phá thu hút nguồn vốn khu vực tư nhân, vốn FDI và các tổ chức quốc tế. Thông qua phương thức đối tác công - tư, TP hướng tới đẩy nhanh tiến độ đầu tư, hoàn thiện hệ thống cơ sở hạ tầng các phân vùng chức năng và các trục động lực.

Theo đó, hạ tầng giao thông được xác định là đột phá then chốt. TP.HCM sẽ phát triển mạng lưới giao thông tích hợp, thông minh với hệ thống đường sắt đô thị, đường sắt chuyên dùng liên vùng và các tuyến cao tốc trọng điểm như Vành đai 2, 3, 4; TP.HCM - Bến Lức - Long Thành; TP.HCM - Mộc Bài; TP.HCM - Thủ Dầu Một - Chơn Thành; Long Thành - Hồ Tràm...

Hạ tầng giao thông được xác định là đột phá then chốt của TP.HCM trong giai đoạn 2025-2030. Ảnh: Quỳnh Danh.

Cùng với đó, tuyến đường sắt vận chuyển hàng hóa kết nối cảng Cái Mép - Thị Vải với vùng công nghiệp Bình Dương sẽ được đầu tư nhằm giảm ùn tắc, ô nhiễm. TP cũng sẽ xây dựng đường ven biển, phát triển giao thông thủy phục vụ vận tải hàng hóa, hành khách và du lịch.

Bên cạnh hạ tầng, các khu đô thị chiến lược sẽ được đầu tư đồng bộ. TP.HCM đặt mục tiêu hoàn thiện Khu đô thị mới Thủ Thiêm trước năm 2030, khởi công giai đoạn 2 Khu đô thị Phú Mỹ Hưng, đẩy nhanh Khu đô thị biển Cần Giờ, đồng thời nâng cấp đô thị Vũng Tàu và trục đô thị biển Long Hải - Phước Hải - Hồ Tràm - Phú Mỹ.

TP sẽ phát triển chuỗi đô thị thông minh kết nối TP.HCM - Dĩ An - Thuận An - Thủ Dầu Một - Bến Cát - Phú Mỹ, hình thành trục đô thị, dịch vụ Phú Mỹ - sân bay quốc tế Long Thành và các khu đô thị mới dọc vành đai, cao tốc theo mô hình TOD.

"Đầu tàu" cả nước đặt mục tiêu quy hoạch và tập trung đầu tư khu vực hành lang ven biển trở thành vùng phát triển tích hợp đa chức năng: cảng biển - công nghiệp - đô thị - du lịch - bảo tồn sinh thái. Theo đó, TP sẽ khẩn trương quy hoạch hành lang sông Sài Gòn, vừa khai thác kinh tế - du lịch, vừa tạo không gian xanh, công viên và tiện ích công cộng ven sông, bảo tồn cảnh quan tự nhiên.

Ngoài ra, TP.HCM cũng sẽ ứng dụng IoT và AI trong quản lý năng lượng, nước, dịch vụ công, môi trường và giao thông thông minh, sử dụng dữ liệu lớn để tối ưu hóa vận hành đô thị.

Sau 3 ngày làm việc từ 13 đến 15/10, Đại hội đại biểu Đảng bộ TP.HCM lần thứ I, nhiệm kỳ 2025-2030đã thành công tốt đẹp, hoàn thành toàn bộ nội dung, chương trình đề ra.

Đại hội kêu gọi toàn thể cán bộ, đảng viên và các tầng lớp nhân dân TP.HCM tiếp tục phát huy truyền thống cách mạng, kiên cường, đoàn kết, năng động, sáng tạo, nghĩa tình, nắm chắc thời cơ, vượt qua thách thức, đẩy mạnh toàn diện sự nghiệp đổi mới, hăng hái hưởng ứng phong trào thi đua yêu nước, phấn đấu hoàn thành cao nhất các mục tiêu, nhiệm vụ Đại hội đại biểu Đảng bộ Thành phố lần thứ I, nhiệm kỳ 2025-2030 đề ra, góp phần thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội XIV của Đảng, xây dựng TP.HCM phát triển bền vững, vươn tầm khu vực và thế giới, không ngừng nâng cao chất lượng sống và hạnh phúc của nhân dân.

Liên Phạm

Nguồn Znews : https://znews.vn/tphcm-kien-truc-lai-khong-gian-phat-trien-sau-buoc-ngoat-lich-su-post1593617.html