TP.HCM rộng cửa lập Khu thương mại tự do

2 giờ trướcBài gốc

Cảng Cái Mép Hạ, thuộc tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu, nằm cũ, gần cảng biển quốc tế Cái Mép - Thị Vải, là một trong 4 khu vực được đề xuất lập Khu thương mại tự do. Ảnh: Quỳnh Danh.

Chiều 3/12, thừa ủy quyền của Thủ tướng, Phó thủ tướng Bùi Thanh Sơn đã trình Quốc hội tờ trình dự thảo Nghị quyết của Quốc hội sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị quyết số 98/2023 về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển TP.HCM.

Khung pháp lý đầy đủ cho Khu thương mại tự do

Một nội dung đáng chú ý tại dự thảo Nghị quyết này là việc bổ sung quy định thiết lập khung pháp lý đầy đủ cho mô hình Khu thương mại tự do, bao gồm: vị trí, cơ cấu khu chức năng, cơ chế quản lý, thầm quyền, chính sách đất đai, ưu đãi đầu tư, đơn giản hóa thủ tục hành chính và cơ chế hải quan đặc thù.

Theo cơ quan soạn thảo, việc bổ sung này nhằm tạo không gian thể chế đặc thù, vượt trội cho Khu thương mại tự do tại TP.HCM tương tự Hải Phòng và Đà Nẵng để thu hút đầu tư chất lượng cao, phát triển dịch vụ hiện đại và thúc đẩy đổi mới sáng tạo, góp phần đưa thành phố trở thành trung tâm kinh tế, tài chính, thương mại quốc tế của khu vực. Đồng thời, thực hiện thí điểm mô hình mới, kiểm nghiệm chính sách trước khi nhân rộng ra các địa phương khác.

Các chính sách cụ thể bao gồm: Trao thẩm quyền cho UBND thành phố quyết định thành lập, mở rộng, điều chỉnh ranh giới Khu thương mại tự do, coi đây là quyết định điều chỉnh cục bộ quy hoạch chung thành phố. Đồng thời, HĐND thành phố quy định trình tự, thủ tục thành lập, mở rộng, điều chỉnh ranh giới Khu thương mại tự do.

Giao Ban Quản lý các Khu chế xuất và công nghiệp là cơ quan trực thuộc UBND TP, thực hiện các chức năng, nhiệm vụ quản lý Nhà nước trực tiếp đối với Khu thương mại tự do.

Cho phép giao đất, cho thuê đất không qua đấu giá, đấu thầu đối với các dự án đầu tư trong Khu thương mại tự do (trừ dự án nhà ở thương mại).

Khu thương mại tự do Cần Giờ dự kiến có diện tích 1.000-2.000 ha. Ảnh: Quỳnh Danh.

Cải cách thủ tục hành chính và điều kiện đầu tư theo hướng nhà đầu tư nước ngoài được thành lập tổ chức kinh tế mà không cần dự án đầu tư, không cần Giấy chứng nhận đăng ký đầu tư trước, chỉ cần tuân thủ điều kiện tiếp cận thị trường. Miễn kiểm tra chuyên ngành, không áp dụng biện pháp quản lý ngoại thương nội khối và áp dụng chế độ hải quan ưu tiên cho doanh nghiệp đủ điều kiện.

Ưu đãi thuế thu nhập doanh nghiệp 10% trong 20 năm, miễn 4 năm, giảm 50% trong 9 năm; cùng với giảm 50% thuế thu nhập cá nhân trong 10 năm cho chuyên gia, nhà khoa học, người lao động chất lượng cao. Đây là mức ưu đãi vượt trội hơn các khu kinh tế hiện nay. Cho phép doanh nghiệp trong khu được phép niêm yết, định giá và thanh toán bằng ngoại tệ - điểm mới so với quy định quản lý ngoại hối thông thường.

Thủ trưởng cơ quan hải quan được mở rộng thẩm quyền (quyết định thành lập, đình chỉ kho, bãi, địa điểm hải quan, công nhận chế độ ưu tiên...). Hàng hóa trao đổi giữa các khu chức năng đủ điều kiện khu phi thuế quan được miễn các biện pháp quản lý ngoại thương, tương đương thông lệ quốc tế về Khu tự do thương mại.

Trước đó, trong báo cáo về tình hình thực hiện các đề án nghiên cứu Khu thương mại tự do trên địa bàn TP.HCM của Sở Công Thương thành phố, cơ quan soạn thảo đã đề xuất thành lập 4 Khu thương mại tự do gồm Cần Giờ (1.000-2.000 ha); Cái Mép Hạ thuộc khu vực tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu cũ (3.700 ha); Bàu Bàng thuộc địa bàn tỉnh Bình Dương (100 ha); An Bình cũng thuộc địa bàn tỉnh Bình Dương cũ (100 ha).

Chính sách đặc biệt phát triển đô thị TOD

Ngoài nội dung về Khu thương mại tự do, dự thảo Nghị quyết mới cũng sửa đổi, bổ sung một số quy định liên quan chính sách đối với mô hình phát triển đô thị theo định hướng phát triển giao thông công cộng (TOD).

Theo đó, hiện Nghị quyết số 98/2023 chỉ cho phép TP.HCM đấu giá quỹ đất hình thành từ việc HĐND TP sử dụng ngân sách địa phương để triển khai dự án đầu tư công độc lập nhằm thực hiện công tác bồi thường, hỗ trợ, tái định cư đối với các dự án đầu tư theo đồ án thiết kế đô thị riêng, đồ án quy hoạch đô thị vùng phụ cận các nhà ga thuộc các tuyến đường sắt được cấp có thẩm quyền phê duyệt, vùng phụ cận các nút giao thông dọc tuyến đường Vành đai 3.

Nhằm tạo sự linh hoạt trong quy hoạch và phát triển đô thị, tăng hiệu quả khai thác quỹ đất và huy động vốn đầu tư, đảm bảo đồng bộ hạ tầng kỹ thuật, dự thảo Nghị quyết quy định cho phép TP.HCM được thanh toán cho nhà đầu tư dự án đường sắt (theo phương thức đối tác công tư) bằng quỹ đất do HĐND TP sử dụng ngân sách địa phương triển khai dự án đầu tư công độc lập để thực hiện công tác bồi thường, hỗ trợ, tái định cư đối với các dự án đầu tư theo đồ án thiết kế đô thị riêng, đồ án quy hoạch đô thị vùng phụ cận các nhà ga thuộc các tuyến đường sắt được cấp có thẩm quyền phê duyệt, vùng phụ cận các nút giao thông dọc tuyến đường Vành đai 3.

TP.HCM sẽ được phép sử dụng khoản thu từ TOD để trực tiếp đầu tư cho dự án đường sắt địa phương và các dự án giao thông thuộc tuyến TOD. Ảnh: Quỳnh Danh.

TP cũng được xây dựng công trình nhà ở, thương mại dịch vụ tại nhà ga đường sắt, khu tập kết bảo dưỡng, sửa chữa tàu và vùng phụ cận các nút giao thông dọc tuyến đường Vành đai 3 thuộc địa phận thành phố. Đồng thời UBND TP quyết định các chỉ tiêu kinh tế kỹ thuật, chỉ tiêu sử dụng đất quy hoạch tại các khu vực này khác với quy định tại quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về quy hoạch đô thị và nông thôn và bổ sung quy định về bán, chuyển nhượng, cho thuê, cho thuê mua, cho thuê lại theo thời hạn hoạt động dự án.

TP.HCM và các tỉnh cũng được tự thỏa thuận cơ quan đầu mối đối với các dự án hạ tầng giao thông thuộc thẩm quyền của địa phương đi qua địa bàn.

Đặc biệt, TP.HCM được sử dụng khoản thu từ TOD để trực tiếp đầu tư cho dự án đường sắt địa phương và các dự án giao thông thuộc tuyến TOD.

Trình bày báo cáo thẩm tra, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính Phan Văn Mãi cho biết cơ quan thẩm tra nhất trí với đề xuất về sự cần thiết sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị quyết 98/2023 để phát huy tiềm năng, thế mạnh, lợi thế mở rộng quy mô, địa giới hành chính TP.HCM.

Tuy nhiên, cơ quan thẩm tra nhận thấy phạm vi chính sách đề xuất sửa đổi, bổ sung dàn trải trên nhiều lĩnh vực, nhiều quy định khác với pháp luật hiện hành và các Luật, Nghị quyết đang trình Quốc hội xem xét sửa đổi. Nhiều chính sách đề xuất sửa đổi, bổ sung, tác động trực tiếp đến ngân sách Nhà nước, quản lý sử dụng đất đai, tài sản công, tác động, ảnh hưởng đến đời sống kinh tế - xã hội của người dân và thành phố, cũng như trên cả nước.

Do đó, để bảo đảm tính đồng bộ, khả thi, Ủy ban Kinh tế và Tài chính, Thường trực các cơ quan của Quốc hội đề nghị Chính phủ chỉ đạo rà soát, đánh giá kỹ lưỡng toàn diện tác động của các chính sách đề xuất sửa đổi, bổ sung.

An Viết

Nguồn Znews : https://znews.vn/tphcm-rong-cua-lap-khu-thuong-mai-tu-do-post1608160.html