Những nơi làm TOD được tăng hệ số sử dụng đất, mật độ dân số cao, từ đó thu hút nhu cầu đi và đến các đầu mối giao thông lớn. Ảnh: Quỳnh Danh.
UBND TP.HCM vừa có Quyết định về việc ban hành Kế hoạch phát triển 11 đô thị nén theo mô hình TOD dọc tuyến Metro số 1 (Bến Thành - Suối Tiên), Metro số 2 (Bến Thành - Tham Lương) và tuyến Vành đai 3 theo Nghị quyết 98.
TOD (Transit Oriented Development) là mô hình lấy định hướng phát triển giao thông công cộng để quy hoạch, xây dựng và phát triển đô thị.
Những nơi làm TOD được tăng hệ số sử dụng đất, mật độ dân số cao, từ đó thu hút nhu cầu đi và đến các đầu mối giao thông lớn. Nhiều nước như Nhật Bản, Hàn Quốc, Singapore đã triển khai mô hình này.
Thực tế, theo Nghị quyết 98, TP được phép thí điểm mô hình TOD và sử dụng ngân sách đầu tư công để bồi thường, hỗ trợ và tái định cư các khu vực gần nhà ga metro và nút giao Vành đai 3.
Trong qua trình triển khai, UBND TP.HCM giao các đơn vị liên quan xác định cụ thể ranh giới, tình trạng pháp lý quy hoạch, đất đai cùng các chức năng phát triển đô thị ở từng khu vực. TP sẽ xem xét lập điều chỉnh quy hoạch, chọn nhà đầu tư và dự kiến năm 2025 sẽ ra quyết định phê duyệt dự án.
Theo UBND TP.HCM, các khu vực được chọn làm TOD phải thuận lợi trong việc thu hồi, giải phóng mặt bằng và sớm thực hiện. Đồng thời, giá trị khi đấu giá đất, đấu thầu dự án phải đảm bảo đem lại nguồn thu lớn cho ngân sách.
Theo đó, từ nay đến cuối năm sau, TP sẽ thí điểm 9 vị trí xung quanh tuyến Metro số 1, Metro số 2 và đường Vành đai 3.
Cụ thể, ở Metro số 1 là khu vực quanh ga Phước Long (khu Trường Thọ, TP Thủ Đức) với diện tích hơn 160 ha.
Còn tại Metro số 2 sẽ có 3 vị trí gồm: Ô phố I/82a, Tây Thạnh (26,65 ha); Trung tâm Triển lãm và Trung tâm Thể dục thể thao quận Tân Bình (5,1 ha); Khu C30 gần ga Lê Thị Riêng (40,9 ha).
Tại Vành đai 3 sẽ có 5 vị trí gồm: Khu đất Nông trường Dừa (152,6 ha) và Khu đất Long Bình (29 ha) ở TP Thủ Đức. Khu số 8 rộng 198,4 ha ở Tân Hiệp, Khu số 6 rộng 389,3 ha tại Xuân Thới Thượng và Khu 104,9 ha ở Xuân Thới Sơn (huyện Hóc Môn).
Theo kế hoạch, trong quý II và III năm 2025 sẽ xác định ranh giới, quy hoạch và tính pháp lý của đất đai. Sau đó, quy hoạch sẽ được điều chỉnh trong quý II-IV/2025 và thủ tục lựa chọn nhà đầu tư hoàn tất vào đầu năm 2026.
Giai đoạn 2026-2028, TP dự kiến tiếp tục triển khai các khu vực TOD bổ sung, đặc biệt tại 2 vị trí ở xã Tân Hiệp (Hóc Môn) dọc Vành đai 3; khu vực xung quanh ga Tân Kiên, huyện Bình Chánh (314 ha) thuộc Metro số 3 nối dài và tuyến đường sắt TP.HCM - Cần Thơ.
Liên Phạm