Theo thông tin từ Sở Nông nghiệp và Môi trường TP.HCM, tính đến cuối năm 2024, TP.HCM ghi nhận 31 điểm sạt lở nguy hiểm và đặc biệt nguy hiểm trên hệ thống sông, kênh, rạch. Bao gồm khu vực (trước sáp nhập): TP Thủ Đức 5 điểm; Nhà Bè 7 điểm; Bình Chánh 4 điểm; Cần Giờ 5 điểm; Bình Thạnh 5 điểm; quận 12 4 điểm và Củ Chi 1 điểm.
TP.HCM thực hiện nghiêm túc các quy định về bảo vệ bờ sông, lòng kênh theo chỉ đạo của Chính phủ. Ảnh: Mỹ Quỳnh
Tuy nhiên, sau hợp nhất đơn vị hành chính, tổng số điểm sạt lở toàn TP chưa được xác định đầy đủ do Bình Dương (cũ) và Bà Rịa - Vũng Tàu (cũ) không có danh mục công bố như TP.HCM. Hiện Sở Nông nghiệp và Môi trường đang rà soát và dự kiến trình UBND TP công bố danh mục 2025 vào tháng 12/2025.
Để chủ động phòng chống, ứng phó và hạn chế đến mức thấp nhất thiệt hại, ảnh hưởng do sạt lở bờ sông và bờ biển gây ra trong năm 2025, UBND TP ban hành Công văn số 3900/UBND-KT cảnh báo nguy cơ sạt lở bờ sông, kênh, rạch, bờ biển và chỉ đạo các đơn vị, địa phương chủ động thực hiện các biện pháp phòng chống, ứng phó.
Cụ thể, chỉ đạo các đơn vị, địa phương tăng cường công tác quản lý, kiểm tra, xử lý các hành vi lấn chiếm hành lang sông, kênh, rạch; từng bước giải tỏa các khu vực lấn chiếm hành lang sông, kênh, rạch đã tồn tại từ trước và có giải pháp công trình, phi công trình để tạo mỹ quan đô thị, hạn chế sạt lở bờ; tổ chức cắm biển cảnh báo các vị trí có nguy cơ sạt lở để người dân được biết và có phương án phòng tránh.
Thường xuyên tuyên truyền, vận động nhân dân không lấn chiếm hành lang sông, kênh, rạch; sắp xếp, bố trí lại dân cư tại khu vực nguy cơ sạt lở cao đến nơi định cư an toàn.
Khu vực sạt lở sông ở Thanh Đa (quận Bình Thạnh cũ). Ảnh: Mỹ Quỳnh
Bên cạnh đó, thường xuyên chỉ đạo chủ đầu tư đang triển khai thực hiện các dự án kè chống sạt lở đẩy nhanh tiến độ lập, thẩm định, phê duyệt và sớm triển khai thi công các dự án kè phòng, chống sạt lở thuộc thẩm quyền của địa phương, đơn vị làm chủ đầu tư, sớm hoàn thành đưa vào sử dụng để phát huy hiệu quả phòng, chống sạt lở bảo vệ an toàn tính mạng và tài sản của nhân dân trong các khu vực bị ảnh hưởng của sạt lở.
Các địa phương đẩy nhanh tiến độ bồi thường giải phóng mặt bằng của các dự án công trình kè chống sạt lở bảo vệ khu dân cư trong thời gian ngắn nhất để sớm có mặt bằng phục vụ thi công hoàn thành dứt điểm các dự kè trên địa bàn TP nhằm phát huy hiệu quả phòng chống sạt lở, ngăn triều bảo vệ an toàn khu dân cư.
Đây là các hoạt động được thực hiện căn cứ trên Nghị định số 23/2020/NĐ-CP ngày 24/2/2020 của Chính phủ quy định về quản lý cát, sỏi lòng sông và bảo vệ lòng, bờ, bãi sông. Nghị định này thiết lập khung pháp lý quan trọng để phòng, chống sạt lở bằng cách yêu cầu các hoạt động khai thác, xây dựng phải tuân thủ nghiêm ngặt các quy định về bảo đảm sự ổn định của bờ sông và phòng, chống xói lở.
Nghị định cũng là căn cứ để các địa phương tăng cường quản lý, kiểm tra, xử lý các hành vi lấn chiếm hành lang sông, kênh, rạch và triển khai hiệu quả các giải pháp bảo vệ bờ sông, bờ biển.
Bên cạnh đó, theo Thông tư 43/2024/TT-BGTVT của Bộ Giao thông vận tải (nay là Bộ Xây dựng) quy định chi tiết một số điều của Nghị định số 57/2024/NĐ-CP cũng hướng dẫn chi tiết trình tự, thủ tục thực hiện nạo vét khẩn cấp luồng hàng hải và đường thủy nội địa khi có sự cố gây tắc nghẽn; hướng dẫn chi tiết việc kiểm tra, giám sát thi công nạo vét, bao gồm việc sử dụng thiết bị giám sát và trách nhiệm của các bên liên quan trong việc tổ chức quản lý dự án nạo vét. Việc quản lý chặt chẽ hoạt động nạo vét là một biện pháp phòng ngừa sạt lở quan trọng.
Mỹ Quỳnh