TP.HCM tăng hạng tài chính toàn cầu: Làm sao để đuổi kịp Singapore?

5 giờ trướcBài gốc

Thành tích này không chỉ khẳng định nỗ lực của TP.HCM mà còn mở ra những kỳ vọng lớn về một trung tâm tài chính quốc tế trong tương lai.

Chia sẻ với Pháp Luật TP.HCM, tiến sĩ Nguyễn Tuấn Anh, giảng viên ngành Tài chính, Đại học RMIT Việt Nam, đánh giá: " Việc tăng hạng về trung tâm tài chính toàn cầu cho thấy TP.HCM đang củng cố lợi thế cạnh tranh nhờ cải thiện môi trường kinh doanh và kết nối quốc tế".

Bước tiến đáng khích lệ

- Phóng viên: Ông đánh giá thế nào về việc TP.HCM tăng 3 bậc, đạt vị trí 95 trong GFCI 38, và lọt vào top 16 trung tâm tài chính toàn cầu?

+ Tiến sĩ Nguyễn Tuấn Anh: Tôi đánh giá cao sự tiến bộ của TP.HCM trong Chỉ số Trung tâm Tài chính Toàn cầu (GFCI 38), khi thành phố tăng 3 bậc từ vị trí 98 lên 95 với 664 điểm, tăng 10 điểm so với kỳ trước.

Điều này phản ánh sự cải thiện ổn định trong bối cảnh điểm số trung bình của các trung tâm tài chính toàn cầu chỉ tăng nhẹ 0,6%. Sự tăng hạng này cho thấy TP.HCM đang củng cố lợi thế cạnh tranh nhờ cải thiện môi trường kinh doanh và kết nối quốc tế.

Việc được nhắc đến trong top 16 là một dấu hiệu tích cực. Đây là danh sách các trung tâm được dự đoán sẽ trở nên quan trọng hơn trong 2-3 năm tới, dựa trên khảo sát của GFCI.

Tiến sĩ Nguyễn Tuấn Anh, giảng viên ngành Tài chính, Đại học RMIT Việt Nam

Đồng thời, TP.HCM được xếp vào nhóm "Ứng viên quốc tế" (International Contenders), cho thấy thành phố đang cạnh tranh với các trung tâm như Jakarta của Indonesia hay Manila của Philippines, tập trung vào sự đa dạng và kết nối toàn cầu.

Theo báo cáo, TP.HCM đã vượt qua Bangkok (hạng 102) và bám sát Jakarta (hạng 91). Điều này phản ánh tốc độ tăng trưởng kinh tế của Việt Nam. Nhìn chung, đây là bước tiến đáng khích lệ nhưng chúng ta vẫn cần cải thiện nhiều để cạnh tranh với các trung tâm hàng đầu ASEAN.

- Việc tăng hạng có ý nghĩa như thế nào đối với nỗ lực xây dựng Trung tâm tài chính quốc tế của TP.HCM?

+Việc tăng hạng trong GFCI 38 có ý nghĩa chiến lược lớn đối với nỗ lực xây dựng TP.HCM thành Trung tâm tài chính quốc tế, như mục tiêu trong Nghị quyết 98/2023/QH15 của Quốc hội Việt Nam. Tăng hạng củng cố yếu tố đầu vào như cơ sở hạ tầng và nhân lực, giúp thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI).

Tăng hạng nâng cao uy tín, khuyến khích các ngân hàng quốc tế như HSBC hay Standard Chartered mở rộng hoạt động, giống như cách Singapore (hạng 4) đã trở thành trung tâm FinTech (công nghệ tài chính) khu vực nhờ xếp hạng cao ổn định.

Nhiều nghiên cứu và báo cáo ngành cho thấy các trung tâm tài chính hàng đầu thường thu hút một phần đầu tư trực tiếp nước ngoài vào dịch vụ tài chính lớn hơn so với mức trung bình của quốc gia.

Tuy nhiên, mức tăng cụ thể thay đổi theo thành phố và giai đoạn. Ví dụ, một nghiên cứu cho thấy đóng góp của một số thành phố châu Âu vào đầu tư trực tiếp nước ngoài quốc gia dao động khoảng 15% đến 40%, và báo cáo ngành chỉ ra rằng số dự án đầu tư trực tiếp nước ngoài vào dịch vụ tài chính ở London đã tăng khoảng 20% trong một năm gần đây.

Đối với TP.HCM, điều này hỗ trợ mục tiêu trở thành hub (trung tâm, một đầu mối chính) tài chính Đông Nam Á, tăng cường kết nối với các trung tâm như Hong Kong (hạng 3), và thúc đẩy tăng trưởng GDP thành phố lên 7-8% hàng năm (Nghị quyết 98/2023/QH15). Tuy nhiên, để bền vững, cần tập trung vào công nghệ tài chính, nơi TP.HCM xếp hạng 90, để tránh rủi ro tụt hạng.

- TP.HCM đã chính thức vượt qua Bangkok (hạng 102) và bám sát Jakarta (hạng 91). Theo ông những yếu tố cải cách thể chế đã đóng góp cụ thể ra sao vào thành tích này?

+ TP.HCM vượt Bangkok và bám sát Jakarta phản ánh cải cách thể chế mạnh mẽ, đặc biệt trong quy định tài chính. Cải cách thể chế giảm chi phí giao dịch và tăng niềm tin nhà đầu tư.

Cụ thể, Luật Các tổ chức tín dụng 2023 đã đơn giản hóa thủ tục cấp phép, giúp TP.HCM cải thiện quy định linh hoạt, yếu tố xếp thứ 3 quan trọng trong khảo sát của GFCI. Điều này góp phần tăng điểm số, vượt Bangkok.

Quang cảnh kinh tế, hạ tầng tài chính TP.HCM

Các yếu tố cụ thể: Thứ nhất, cải thiện minh bạch, giúp nâng cao chất lượng quy định, yếu tố quan trọng thứ 2 trong GFCI. Thứ hai, tốc độ phê duyệt nhanh hơn nhờ Nghị định 58/2022/NĐ-CP về cho phép thử nghiệm sản phẩm tài chính, tương tự mô hình Singapore. Ví dụ, số lượng startup tài chính công nghệ tại TP Hồ Chí Minh được ghi nhận có xu hướng tăng trong những năm gần đây.

Thứ ba, luật Thuế thu nhập doanh nghiệp mới sẽ có hiệu lực từ ngày 1-10-2025, quy định thuế suất cơ bản thu nhập doanh nghiệp là 20%, với các mức ưu đãi là 15% (với doanh nghiệp có doanh thu không quá 3 tỉ đồng) và 17% (với doanh nghiệp có doanh thu từ trên 3 tỉ đến 50 tỉ đồng). Điều này giúp giảm chi phí quy định, yếu tố dù ít quan trọng nhất nhưng vẫn góp phần thu hút nhà đầu tư trực tiếp nước ngoài.

TP.HCM có tiềm năng lớn để trở thành một trung tâm công nghệ tài chính khu vực Đông Nam Á.

Lộ trình tăng hạng

- Dù vậy, Việt Nam so với Singapore (hạng 4) và Kuala Lumpur (hạng 45) vẫn còn khoảng cách rất xa. Để rút ngắn khoảng cách với nhóm dẫn đầu ASEAN, TP.HCM cần tập trung xây dựng danh tiếng theo thế mạnh chuyên biệt nào?

+ Khoảng cách với Singapore (điểm 763) và Kuala Lumpur (714) vẫn lớn, với TP.HCM chỉ 664 điểm, chủ yếu do chênh lệch về hạ tầng và nhân lực. Vì vậy TP.HCM nên tập trung vào thế mạnh chuyên biệt thay vì cạnh tranh toàn diện, để xây dựng danh tiếng như Dubai với tài chính Hồi giáo.

Theo đó, nên tập trung vào công nghệ tài chính và tài chính xanh. Thị trường công nghệ tài chính tại Việt Nam được dự báo tăng trưởng trung bình hàng năm khoảng 14-20%.

Với dân số khoảng 70% ở độ tuổi trẻ, năng động, sử dụng công nghệ kỹ thuật số và tỉ lệ sở hữu smartphone gần 84-85%, TP.HCM có tiềm năng lớn để trở thành một trung tâm công nghệ tài chính khu vực Đông Nam Á.

Thứ hai, với cam kết đạt net-zero vào năm 2050, TP.HCM có tiềm năng lớn để dẫn đầu ASEAN trong tài chính xanh, đặc biệt là trong phát hành trái phiếu xanh. Hiện nay, thị trường trái phiếu bền vững của Việt Nam còn nhỏ và toàn khu vực ASEAN+3 có tổng giá trị trái phiếu bền vững khoảng 917,6 tỉ USD vào cuối năm 2024.

Nếu có chính sách mạnh và thu hút được vốn quốc tế, TP.HCM có thể tận dụng xu hướng này để trở thành trung tâm tài chính xanh khu vực.

- Dù đã có nhiều nỗ lực nhưng hiện TP.HCM có nhiều thách thức như môi trường kinh doanh, nguồn nhân lực, cơ sở hạ tầng, thuế và công nghệ tài chính. Giải quyết các vấn đề này sẽ hỗ trợ thành phố vươn lên trung tâm tài chính toàn cầu ra sao?

+ TP.HCM đối mặt nhiều thách thức, nhưng giải quyết chúng sẽ thúc đẩy vị thế toàn cầu. World Bank xếp hạng môi trường kinh doanh Việt Nam đạt 70/190 trong việc có dễ dàng bắt đầu doanh nghiệp không. Việc giải quyết bằng số hóa quy định như Singapore sẽ tăng tốc độ và thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài cũng như được nâng hạng.

Về nguồn nhân lực, nhìn chung là còn chưa đáp ứng kỹ năng công nghệ tài chính. Nguồn nhân lực Việt Nam còn hạn chế về kỹ năng này, mặc dù tỷ lệ ghi danh bậc đại học của Việt Nam cao (khoảng 42,2% năm 2022).

Một góc nhìn tại TP.HCM

Ngoài ra, khảo sát về kỹ năng cũng cho thấy khoảng 52% nhân viên ưu tiên kỹ năng số, điều phản ánh nhu cầu kỹ năng công nghệ cao trong lực lượng lao động hiện tại. Với xu hướng đào tạo hợp tác, đặc biệt trong các lĩnh vực trí tuệ nhân tạo và công nghệ tài chính, TP.HCM có tiềm năng đáng kể để cải thiện vấn đề này.

Ví dụ, tại Malaysia, chương trình TalentCorp phối hợp giữa nhà nước, học viện và doanh nghiệp và các chương trình kỹ năng số đã được ghi nhận là một trong các yếu tố giúp tăng hạng trong chỉ số nhân tài gần đây.

Nếu TP.HCM phát triển các chương trình tương tự, với sự đầu tư vào kỹ năng trí tuệ nhân tạo, công nghệ tài chính, thực hành hợp tác và chương trình đào tạo thực tế, thành phố có thể đạt được hiệu suất tương đương.

Về cơ sở hạ tầng, giao thông ùn tắc được giải quyết bằng metro mới (dự án Metro 1 hoàn thành 2025) sẽ nâng cao điểm cơ sở hạ tầng. Về thuế và công nghệ tài chính, Việt Nam đã lập quy định về hử nghiệm có kiểm soát theo Nghị định 94/2025/NĐ-CP, có hiệu lực từ 1-7-2025, cho phép thử nghiệm các sản phẩm, dịch vụ trong ngân hàng như open API, P2P lending, credit scoring.

Việc có cơ chế thử nghiệm có kiểm soát có thể thúc đẩy đổi mới, tương tự như nhiều nơi như Hong Kong đã áp dụng chính sách hỗ trợ để đứng vị trí cao trong các bảng xếp hạng công nghệ tài chính.

Xin cảm ơn ông!

Làm thế nào để TPHCM có thể vào Top 80 GFCI trong vòng 3 năm tới?

Dựa trên phân tích GFCI, tôi đề xuất lộ trình tập trung vào 3 yếu tố quyết định: Quy định, công nghệ tài chính và nhân lực, nhằm tăng điểm để vào top 80 (từ 664 lên 700-710, dựa trên trung bình top 80).

Yếu tố 1 là cần cải thiện quy định. Năm 2026 (năm thứ 1), triển khai quy định đầy đủ cho thủ tục tài chính, giảm thời gian cấp phép, đánh giá các yếu tố từ World Bank để nâng hạng việc có dễ dàng bắt đầu doanh nghiệp không.

Hiện nay, nhiều thủ tục cấp phép trong lĩnh vực tài chính do Ngân hàng Nhà nước hoặc các bộ, ngành thực hiện có thời hạn xử lý hồ sơ là 60 ngày nếu hồ sơ đầy đủ và hợp lệ (ví dụ cấp phép doanh nghiệp bảo hiểm).

Nếu có chính sách mới giảm thời gian cấp phép xuống 30 ngày, ví dụ rút ngắn thời gian thẩm định, tối ưu quy trình nội bộ, thì điều này có thể giảm chi phí thời gian cho doanh nghiệp và kích thích sự phát triển startup fintech tại TP. HCM.

Năm 2027 (năm thứ 2), áp dụng khung pháp lý cho thử nghiệm có kiểm soát, thu hút startup quốc tế. Năm 2028 (năm thứ 3), đánh giá và điều chỉnh dựa trên GFCI, mục tiêu tăng 20 điểm từ quy định.

Yếu tố 2 và 3, phát triển công nghệ tài chính và nhân lực. Năm 1: Xây dựng trung tâm công nghệ tài chính, thu hút USD đầu tư. Hợp tác quốc tế đào tạo lao động công nghệ tài chính. Năm 2: Đào tạo chuyên gia công nghệ tài chính, visa nhanh cho chuyên gia nước ngoài, tăng tỷ lệ lao động cao cấp. Năm 3: Tích hợp trí tuệ nhân tạo, blockchain vào ngân hàng...

Tiến sĩ Nguyễn Tuấn Anh, giảng viên ngành Tài chính, Đại học RMIT Việt Nam

PHƯƠNG MINH

Nguồn PLO : https://plo.vn/tphcm-tang-hang-tai-chinh-toan-cau-lam-sao-de-duoi-kip-singapore-post874206.html