Theo báo cáo của Sở Xây dựng TP.HCM gửi UBND thành phố, việc khai thác tạm thời vỉa hè và lòng đường được thực hiện trên cơ sở Nghị quyết 15/2023/NQ-HĐND, quy định rõ mức thu phí theo từng khu vực. Từ ngày 1.1.2024, thành phố chính thức áp dụng thu phí đối với các hoạt động sử dụng không gian này.
Các loại hình được phép triển khai bao gồm: tổ chức sự kiện văn hóa - thể thao, lễ hội, diễu hành; trông giữ xe phục vụ hoạt động văn hóa; kinh doanh dịch vụ, buôn bán hàng hóa; giữ xe có thu phí; trung chuyển rác thải sinh hoạt… Mức phí dao động từ 50.000 - 350.000 đồng/m²/tháng đối với hoạt động giữ xe và 20.000 - 100.000 đồng/m²/tháng cho các hoạt động khác.
Quận 1 (cũ) là địa phương đầu tiên thí điểm cho thuê vỉa hè làm điểm kinh doanh từ tháng 5/2024, sau đó được mở rộng ra các quận 3, 4, 8, 10, 12 (cũ). Đến tháng 7/2025, tổng nguồn thu đạt xấp xỉ 8,5 tỷ đồng.
Sau khi sáp nhập, việc quản lý và khai thác tạm thời vỉa hè, lòng đường tại TP.HCM hiện vẫn dựa trên các nghị quyết của HĐND TP.HCM (trước đây) và HĐND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu (trước đây). Tuy nhiên, Sở Xây dựng đang xây dựng một đề án tổng thể mới, áp dụng thống nhất trên toàn thành phố.
Mục tiêu của đề án là khai thác hiệu quả không gian vỉa hè, lòng đường vào những hoạt động ngoài giao thông nhưng vẫn đảm bảo trật tự, an toàn, mỹ quan đô thị. Đồng thời, đề án cũng hướng tới việc điều chỉnh, bổ sung những nội dung chưa được quy định trong Nghị định 165/2024/NĐ-CP, chẳng hạn như việc sử dụng tạm vỉa hè để kinh doanh dịch vụ hoặc đặt các công trình tạm.
Sở Xây dựng cũng cho rằng Nghị định 44/2024/NĐ-CP về quản lý, khai thác tài sản kết cấu hạ tầng giao thông đường bộ chưa phù hợp với thực tiễn tại TP.HCM sau sáp nhập. Vì vậy, đơn vị này kiến nghị Bộ Xây dựng tham mưu Chính phủ sửa đổi để làm cơ sở pháp lý cho đề án mới.
Sở Xây dựng TP.HCM đã kiến nghị UBND thành phố bãi bỏ các quyết định không còn phù hợp, gồm Quyết định 32/2023/QĐ-UBND của UBND TP.HCM (trước đây) và Quyết định 45/2023/QĐ-UBND của UBND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu (trước đây). Đồng thời, đề nghị giao cơ quan chuyên môn phối hợp Sở Tư pháp, Sở Tài chính trình HĐND TP.HCM ban hành nghị quyết thay thế Nghị quyết 15/2023/NQ-HĐND, Nghị quyết 01/2018/NQ-HĐND (đã sửa đổi, bổ sung năm 2020) và Nghị quyết 106/2019/NQ-HĐND.
Song song đó, Sở Xây dựng sẽ nghiên cứu, phát triển phần mềm quản lý thu phí sử dụng tạm thời vỉa hè, lòng đường. Hệ thống này nhằm đảm bảo minh bạch, thuận tiện trong quản lý, đồng thời phù hợp quy định về tiếp nhận và triển khai đồng bộ trên toàn địa bàn TP.HCM.
TH