Nhiều trang trại, hợp tác xã, doanh nghiệp ứng dụng công nghệ vào canh tác, chế biến, nâng cao đáng kể giá trị nông sản TP. Hồ Chí Minh. Ảnh: Hương Giang - TTXVN
Phát triển nông nghiệp TP. Hồ Chí Minh thành hệ sinh thái đa giá trị, gắn với không gian xanh, trở thành một cực phát triển mới về nông nghiệp du lịch sinh thái là giải pháp trọng tâm TP. Hồ Chí Minh triển khai, để gia tăng giá trị, hiệu quả cho nền nông nghiệp đô thị của thành phố. Đây cũng là nội dung được bàn luận tại Hội thảo “Phát triển nông nghiệp đô thị - Tương lai nông nghiệp trong lòng thành phố, đổi mới để phát triển bền vững”, do UBND TP. Hồ Chí Minh tổ chức ngày 26/11.
Theo UBND TP. Hồ Chí Minh, với tổng diện tích đất nông nghiệp hiện nay hơn 454.000 ha, TP. Hồ Chí Minh đủ điều kiện hình thành các vùng sản xuất quy mô lớn, đa dạng sinh thái, dựa trên lợi thế vùng để phát triển nông nghiệp. Theo đó, TP. Hồ Chí Minh xác định, vùng lõi thành phố sẽ là trung tâm giống, nông nghiệp công nghệ cao; khu vực Bình Dương sẽ là nơi phát triển cây công nghiệp, chăn nuôi quy mô lớn, theo hướng hữu cơ, an toàn; còn khu vực Bà Rịa – vũng Tàu sẽ hình thành nền nông nghiệp công nghệ cao, phát triển sản phẩm đặc sản, thủy sản mặn lợ và du lịch nông nghiệp sinh thái.
Tuy nhiên, do tốc độ đô thị hóa đang thu hẹp đất nông nghiệp, già hóa lao động và suy giảm hệ sinh thái, đòi hỏi những giải pháp mạnh mẽ để tăng trưởng ngành nông nghiệp và nâng cao thu nhập cho người dân. Chưa kể, tình trạng ngập úng đô thị, biến đổi khí hậu, đòi hỏi ngành nông nghiệp phải đóng vai trò kiến tạo hạ tầng xanh tự nhiên, bảo vệ hệ thống đô thị.
Dưới góc độ quy hoạch, ông Ngô Anh Vũ, Viện trưởng Viện Quy hoạch xây dựng TP. Hồ Chí Minh cho biết, với những thách thức đặt ra, đòi hỏi thành phố cần thay đổi tư duy trong cách làm, thực hiện chuyển đổi mạnh mẽ cơ cấu cây trồng, vật nuôi, ứng dụng công nghệ trong sản xuất. Cần chuyển đổi dần mô hình nông nghiệp truyền thống sang nông nghiệp đô thị ứng dụng công nghệ cao, kinh tế tuần hoàn, tiết kiệm quỹ đất và giảm thiểu ô nhiễm môi trường.
“Sau hợp nhất, TP. Hồ Chí Minh mở rộng không gian phát triển nông nghiệp, quy tụ hàng loạt hợp tác xã nông nghiệp tiêu biểu, tạo nên mạng lưới sản xuất hiện đại, gắn kết chuỗi giá trị nông sản bền vững. Việc đẩy mạnh tái cơ cấu nông nghiệp để hướng đến sản xuất xanh, bền vững và hội nhập, ứng dụng công nghệ cao trong sản xuất, phát triển mô hình nông nghiệp đô thị nơi có không gian hẹp, sẽ thay đổi căn bản nền nông nghiệp đô thị của TP. Hồ Chí Minh”, ông Ngô Anh vũ chia sẻ.
Trao đổi tại hội thảo, các đại biểu cũng chỉ ra rằng, nông nghiệp đô thị phải gắn liền với việc nâng cao đời sống kinh tế cho người dân, thông qua gia tăng giá trị sản xuất trên một diện tích đất nông nghiệp. Phát triển nông nghiệp đô thị phải đi liền với việc tăng được giá trị về mặt kinh tế và hiệu quả sử dụng đất. Để làm được điều này, thì công nghệ là yếu tố cốt lõi giúp hình thành các mô hình sản xuất công nghệ cao, tận dụng tối đa không gian, diện tích đất, tăng năng suất, hiệu quả của quá trình canh tác.
Sản phẩm Nông nghiệp đô thị TP. Hồ Chí Minh. Ảnh: Hương Giang - TTXVN
Theo chị Nguyễn Ngọc Hương, Giám đốc điều hành Công ty Xuất nhập khẩu Thiên Nhiên Việt, công nghệ đã giúp gia tăng khoảng 50 lần giá trị nông sản thông qua hoạt động chế biến. Cụ thể, nhiều năm nay, công ty chị Hương đã tập trung sản xuất hàng loạt các sản phẩm bột ăn liền từ rau má, đưa sản phẩm OCOP TP. Hồ Chí Minh tự tin xuất ngoại, được quốc tế ưa chuộng. Tuy nhiên, thực tiễn phát triển vẫn đặt ra nhiều vấn đề khó khăn.
“Thách thức với các doanh nghiệp như chúng tôi là làm sao để chuyển đổi, ứng dụng nhiều hơn sáng tạo trong nông nghiệp vào canh tác và sản xuất. Tình trạng bê tông hóa nhanh, đòi hỏi các giải pháp canh tác phải tạo được sản lượng đáng kể, tăng năng suất, giảm giá thành. Khi không gian thành phố mở ra, chúng tôi rất kỳ vọng mở rộng các vùng nguyên liệu, thế nhưng khó khăn đặt ra đấy là làm sao để đồng bộ được chất lượng nông sản và cách thức vận hành trong quá trình canh tác. Chúng tôi mong muốn những giải pháp hiệu quả để doanh nghiệp tiếp tục chung tay xây dựng nền nông nghiệp đô thị hiệu quả, giá trị cao”, chị Hương chia sẻ.
Bên cạnh đó, Tiến sĩ Dương Đức Minh, Phó viện trưởng Viện Nghiên cứu phát triển kinh tế và du lịch cho rằng, hiệu quả của nông nghiệp đô thị còn đến từ việc tận dụng tối đa không gian hệ sinh nông nghiệp hiện nay để phát triển các mô hình nông nghiệp du lịch, vừa gia tăng giá trị đất, vừa nâng tầm các sản phẩm nông sản đặc sắc của TP. Hồ Chí Minh.
Theo Tiến sĩ Dương Đức Minh, trên nền hệ sinh thái nông nghiệp phong phú mà thành phố đang sở hữu sau hợp nhất, việc đưa ra một hướng tiếp cận quan trọng là kết tụ các chuỗi giá trị theo chủ đề để tạo nên những tuyến trải nghiệm đặc thù, gắn chặt với nhu cầu của từng nhóm thị trường. Mỗi tuyến liên kết theo chủ đề không chỉ gia tăng thời gian lưu trú và mức chi tiêu của du khách mà còn nâng cao năng lực cạnh tranh của điểm đến bằng cách biến tài nguyên nông nghiệp thành sản phẩm trải nghiệm đa lớp, giàu nội dung và có khả năng tạo ra giá trị gia tăng cao.
Thống nhất về quan điểm phát triển nền nông nghiệp đô thị hiệu quả, vượt qua những thách thức hiện tại và hướng đến sự bền vững trong tương lai, Phó Chủ tịch UBND TP. Hồ Chí Minh Bùi Minh Thạnh cho biết, thành phố đang hướng đến phát triển nông nghiệp trở thành hệ sinh thái thái đa giá trị, vừa sản xuất hàng hóa công nghệ cao, vừa xây dựng không gian xanh, điều hòa khí hậu, trở thành cực phát triển mới về du lịch nông nghiệp – sinh thái. Đây chính là yếu tố để tích hợp nông nghiệp vào cấu trúc đô thị thông minh xanh và bền vững. Bên cạnh đó, thành phố sẽ trở thành trung tâm đổi mới sáng tạo nông nghiệp quốc gia, là cụm công nghiệp chế biến sâu và logistics nông sản phục vụ toàn vùng Đông Nam Bộ.
“TP. Hồ Chí Minh tới đây sẽ hình thành các hành lang kinh tế nông nghiệp – công nghiệp - dịch vụ dọc các trục chiến lược như Vành đai 3, Vành đai 4, cao tốc TP. Hồ Chí Minh – Vũng Tàu, gắn với cảng biển, cảng sông, sân bay, trung tâm logistics, ứng dụng đồng bộ công nghệ hiện đại vào sản xuất, quản lý truy xuất nguồn gốc, hướng tới xuất khẩu chất lượng cao. Với những định hướng rất rõ ràng như thế, cùng với các giải pháp tổng thể, đồng bộ, TP. Hồ Chí Minh sẽ phát triển nền nông nghiệp đô thị hiện đại đa giá trị, mở ra một không gian tăng trưởng xanh cho TP. Hồ Chí Minh”, Phó Chủ tịch Bùi Minh Thạnh nhấn mạnh.
Hương Giang/vnanet.vn