TP Hồ Chí Minh tiên phong trong kỷ nguyên mới - Bài 2: Chuẩn bị bứt phá với chiến lược công nghệ cao

6 giờ trướcBài gốc

Phải làm chủ được công nghệ cao, công nghệ lõi

Dự thảo Báo cáo chính trị Đại hội đại biểu Đảng bộ TP Hồ Chí Minh lần thứ I, nhiệm kỳ 2025 - 2030 cho biết, TP Hồ Chí Minh xác định khoa học - công nghệ và kinh tế tri thức là động lực tăng trưởng mới, là “chìa khóa” để đạt được vị thế siêu đô thị quốc tế vào năm 2030.

Phương hướng hành động cho giai đoạn 2025 - 2030 xác định rõ: Đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi mô hình tăng trưởng theo hướng lấy khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo làm động lực chủ yếu. Thành phố quyết tâm tiên phong cùng cả nước bước vào kỷ nguyên mới bằng cách tái cấu trúc nền kinh tế theo hướng phát triển thông minh, hiện đại, tăng trưởng xanh, bền vững.

Trước thềm hợp nhất và bước vào nhiệm kỳ mới, kinh tế của ba địa phương đã nhanh chóng phục hồi sau đại dịch Covid-19, lấy lại đà tăng trưởng trên cơ sở đổi mới mô hình và ứng dụng khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo. TP Hồ Chí Minh tiếp tục giữ vững vai trò đầu tàu, là trung tâm kinh tế, văn hóa, tài chính, dịch vụ, khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo hàng đầu cả nước.

Hoạt động khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo đã từng bước đi vào chiều sâu, phục vụ phát triển các ngành công nghiệp chủ lực và hỗ trợ kinh tế số, kinh tế chia sẻ, kinh tế tuần hoàn. Nhờ đó, Thành phố đã thuộc top 5 hệ sinh thái khởi nghiệp, đứng thứ 2 về Fintech của Đông Nam Á và xếp hạng 110 toàn cầu về khởi nghiệp đổi mới sáng tạo. Tổng giá trị GRDP hợp nhất năm 2025 ước tính đạt 3,03 triệu tỷ đồng, chiếm 23,5% GDP cả nước, cho thấy sức mạnh kinh tế tổng hợp đáng kể.

Tuy nhiên, Thành phố vẫn tồn tại những nút thắt mang tính cấu trúc, khiến tăng trưởng chưa thực sự bền vững. Ngành công nghiệp chưa tạo ra đột phá về năng suất, chất lượng, hiệu quả và sức cạnh tranh. Tỉnh Bình Dương (cũ), dù là điểm sáng về thu hút FDI, vẫn dựa nhiều vào sản xuất gia công, thâm dụng lao động, đất đai và công nghiệp giá trị gia tăng còn thấp. Một hạn chế lớn mang tính chiến lược là chưa làm chủ được công nghệ cao, công nghệ lõi, công nghệ nguồn trong những ngành chủ lực. Tổng vốn đầu tư xã hội trong GRDP dùng để đầu tư phát triển còn thấp và chính sách phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo vẫn còn nhiều bất cập. Do vậy, việc đặt mục tiêu phát triển đột phá là nhu cầu tất yếu đối với TP Hồ Chí Minh trong tương lai.

Khai phá lĩnh vực tiềm năng mang tính đột phá toàn cầu

Với mục tiêu tiên phong, TP Hồ Chí Minh đặt ra những chỉ tiêu kinh tế đầy tham vọng tại dự thảo Báo cáo chính trị Đại hội đại biểu Đảng bộ TP Hồ Chí Minh lần thứ I: Tốc độ tăng trưởng GRDP bình quân đạt 10 - 11%/năm. Đặc biệt, Thành phố cam kết chuyển đổi mạnh mẽ mô hình tăng trưởng bằng cách nâng đóng góp của năng suất các nhân tố tổng hợp (TFP) vào tăng trưởng GRDP lên tới 60%.

Để hỗ trợ tốc độ tăng trưởng cao dựa trên tri thức, Thành phố tập trung đầu tư và phát triển kinh tế số, đặt mục tiêu kinh tế số chiếm từ 30 - 40% GRDP. Để đủ nguồn lực cho đổi mới sáng tạo, Thành phố cam kết tổng chi xã hội cho nghiên cứu phát triển (R&D) đạt 2 - 3% GRDP, đồng thời bố trí ít nhất 4 - 5% tổng chi ngân sách hằng năm cho khoa học, công nghệ và chuyển đổi số. Đây là sự cam kết chính trị mạnh mẽ, nhằm đẩy mạnh quá trình chuyển đổi số, chuyển đổi xanh toàn diện.

TP Hồ Chí Minh xác định khoa học - công nghệ và kinh tế tri thức là động lực tăng trưởng mới, là “chìa khóa” để đạt được vị thế siêu đô thị quốc tế vào năm 2030.

Song song đó, Thành phố triển khai đề án chuyển đổi, chuyển dịch các khu công nghiệp, khu chế xuất và tái cấu trúc các ngành công nghiệp chủ lực. Đặc biệt, Thành phố ưu tiên đầu tư phát triển các ngành công nghiệp chiến lược có hàm lượng khoa học, công nghệ cao như công nghiệp hỗ trợ, công nghiệp xây dựng hiện đại, vật liệu mới, công nghệ sinh học, sản xuất thiết bị và linh kiện năng lượng tái tạo đạt tiêu chuẩn quốc tế.

Điểm nhấn quan trọng là việc nghiên cứu phát triển các ngành, lĩnh vực tiềm năng mang tính đột phá toàn cầu như: trí tuệ nhân tạo (AI), công nghệ lượng tử, rô - bốt, không gian vũ trụ, hyrogen xanh, công nghệ gen, sinh học và dược phẩm cao cấp. Thành phố đặc biệt chú trọng thu hút các tập đoàn đa quốc gia và các doanh nghiệp hàng đầu về sản xuất linh kiện điện tử, bán dẫn, chip; ưu tiên các dự án đầu tư có công nghệ tiên tiến, công nghệ mới, công nghệ sạch, quản trị hiện đại, có tác động lan tỏa. Để hỗ trợ các ngành này, Thành phố sẽ xây dựng trung tâm nghiên cứu và phát triển (R&D), trung tâm nghiên cứu y sinh và phát triển các sản phẩm công nghệ mới.

Kiến tạo hành lang đổi mới sáng tạo, hệ sinh thái khởi nghiệp

Thành phố quyết tâm tái cơ cấu mô hình kinh tế theo hướng đổi mới sáng tạo, công nghệ cao, chuyển đổi số và chuyển đổi xanh. Trong đó, việc phát triển hành lang đổi mới sáng tạo từ Khu đô thị sáng tạo tương tác cao phía Đông đến các cực công nghiệp - dịch vụ - cảng biển là trọng tâm.

Thành phố sẽ hình thành các công viên khoa học công nghệ, trung tâm nghiên cứu đạt tiêu chuẩn quốc tế, thúc đẩy sự kết hợp, hội tụ giữa các viện nghiên cứu, trường đại học, cộng đồng doanh nghiệp và các quỹ đầu tư mạo hiểm, tạo thành hệ sinh thái khởi nghiệp công nghệ cao. Để cung cấp nguồn vốn ngoài ngân sách cho đổi mới sáng tạo, Thành phố dự kiến thành lập Quỹ đầu tư khởi nghiệp sáng tạo của Thành phố theo mô hình PPP. Đồng thời, Thành phố sẽ tạo cơ chế, chính sách, môi trường pháp lý thuận lợi để nhanh chóng hoàn thiện hạ tầng công nghệ thông tin, viễn thông thông minh, hình thành các trung tâm dữ liệu, khu công nghiệp công nghệ thông tin tập trung và sử dụng dữ liệu lớn, phân tích địa lý (GIS) để tối ưu hóa quản lý đô thị.

Đặc biệt, TP Hồ Chí Minh xác định xây dựng Trung tâm tài chính quốc tế là một nhiệm vụ quan trọng để thu hút đầu tư và phát triển thị trường tài chính hiện đại, kết nối toàn cầu. Trung tâm này sẽ áp dụng các mô hình tài chính tiên tiến như tài chính số, ngân hàng thông minh, tài chính xanh, tín dụng xanh ưu đãi, tài sản số và công nghệ tài chính (Fintech).

Cạnh đó, Thành phố sẽ đẩy nhanh việc nâng hạng thị trường chứng khoán, đồng thời tích hợp hạ tầng số tài chính với nền tảng thanh toán điện tử, giao dịch tài sản số, công nghệ chuỗi khối (blockchain) và quản trị dữ liệu lớn phục vụ các dịch vụ tài chính thế hệ mới. Sự phát triển này nhằm tạo nền tảng vững chắc cho tăng trưởng kinh tế bền vững.

Việc tập trung vào các lĩnh vực công nghệ cao và kinh tế tri thức, TP Hồ Chí Minh đang đặt mình vào vị thế dẫn dắt sự thay đổi mô hình tăng trưởng của cả nước, khẳng định vai trò tiên phong trong kỷ nguyên chuyển đổi số và chuyển đổi xanh toàn diện.

TP Hồ Chí Minh vừa ban hành kế hoạch triển khai Chiến lược phát triển công nghiệp bán dẫn Việt Nam và Chương trình phát triển nguồn nhân lực ngành công nghiệp bán dẫn đến năm 2030, định hướng đến năm 2050 nhằm xây dựng, phát triển hệ sinh thái đổi mới sáng tạo trong ngành công nghiệp bán dẫn, công nghệ số cốt lõi. Thành phố cũng đặt mục tiêu tổng thể kinh tế số sẽ đóng góp khoảng 25% GRDP năm 2025 và nâng lên trên 40% vào năm 2030.
TP Hồ Chí Minh hiện là nơi hoạt động của nhiều tập đoàn bán dẫn toàn cầu như Intel, Samsung, Synopsys, Renesas, Marvell, Microchip và Faraday. Những công ty này không chỉ mang lại vốn đầu tư mà còn góp phần chuyển giao công nghệ, kết nối chuỗi cung ứng, mở rộng hợp tác nghiên cứu với các trung tâm trong và ngoài nước. Với chiến lược mới, Thành phố có cơ hội mở rộng chuỗi giá trị bán dẫn, không chỉ dừng ở sản xuất, lắp ráp và kiểm thử mà còn tiến đến nghiên cứu, phát triển và chế tạo chip bán dẫn...

(Còn tiếp)

Ng.Trường Giang

Nguồn Pháp Luật VN : https://baophapluat.vn/tp-ho-chi-minh-tien-phong-trong-ky-nguyen-moi-bai-2-chuan-bi-but-pha-voi-chien-luoc-cong-nghe-cao.html