"Vui hơn ở nhà"
Cụ Nguyễn Thị Đồng, 88 tuổi, sống cùng con gái trong căn nhà nhỏ trên đường Bến Vân Đồn (Quận 8 trước đây). Các con khác đều định cư ở nước ngoài, nên hằng ngày cụ tự nấu ăn, sinh hoạt một mình.
Chị Diệp Thị Ngọc Hà, con gái cụ, làm việc tại một công ty xi măng nên không thể thường xuyên chăm sóc mẹ. "Tôi luôn lo lắng vì mẹ tuổi cao, sức yếu, trong khi người già không chỉ cần bữa ăn mà còn cần được theo dõi sức khỏe", chị Hà chia sẻ.
Khi biết Bệnh viện Phục hồi chức năng và Điều trị bệnh nghề nghiệp TPHCM (trên đường Âu Dương Lân, Quận 4 trước đây) triển khai mô hình "Điều trị nội trú ban ngày cho người cao tuổi", chị Hà đã đến tìm hiểu.
Tại đây, chị được giải thích: Người cao tuổi sẽ được chăm sóc y tế toàn diện, bao gồm theo dõi sức khỏe, phục hồi chức năng, tư vấn tâm lý, có chế độ dinh dưỡng riêng biệt và được bác sĩ chỉ định, quản lý hồ sơ bệnh án nội trú. Đặc biệt, BHYT chi trả cho các hoạt động điều trị, còn các dịch vụ chăm sóc - trị liệu tâm lý do gia đình tự chi trả.
Chị Diệp Thị Ngọc Hà (bìa trái) ghé bệnh viện ăn trưa cùng với mẹ trong những ngày đầu.
Thấy mô hình phù hợp, chị Hà thuyết phục mẹ tham gia. Ban đầu cụ Đồng từ chối vì "đã quen ở nhà" một mình, lại thích tự nấu ăn. Song, thương con và không muốn con gái quá lo lắng cho mình, cuối cùng cụ Đồng cũng gật đầu "thử xem sao".
Vậy là cứ 6h30 chị Hà đưa cụ Đồng tới bệnh viện. 11h30 chị Hà lại ghé bệnh viện để ăn cơm cùng mẹ và "nắm tình hình". Chiều chị rời công ty xi măng tới bệnh viện đón mẹ về nhà. Gần 1 tuần tham gia mô hình "Điều trị nội trú ban ngày cho người cao tuổi", một buổi chiều tới đón mẹ như thường lệ, chị Hà nghe cụ Đồng hỏi: "Khỏi cần về nhà được không? Ở đây vui hơn".
Cụ Đồng vốn là kỹ sư hóa học, từng tham gia xây dựng nhiều nhà máy xi măng trong cả nước. Bởi vậy, cụ Đồng có cả kho tàng chuyện kể. Ở trung tâm, cụ được gặp gỡ, trò chuyện với bác sĩ, nhân viên y tế và bạn cùng phòng; tham gia vẽ tranh, tô màu, trồng hoa – những hoạt động vừa rèn luyện trí nhớ vừa tạo cảm xúc tích cực.
Chưa hết, sắp tới cụ Đồng cùng nhiều cụ ông, cụ bà khác tham gia mô hình được du lịch tới khu nghỉ dưỡng đặc biệt, với chương trình do chuyên gia y tế thiết kế nhằm tăng cường sức khỏe. "Nghe mẹ nói muốn ở lại vì vui hơn ở nhà là tôi an tâm với mô hình đặc biệt này" – chị Hà chia sẻ.
Mô hình bắt kịp xu hướng chăm sóc người cao tuổi
TTƯT.BS Đinh Quang Thanh - Trưởng khoa Phục hồi chức năng - Vật lý trị liệu cho biết: Điều trị nội trú ban ngày cho người cao tuổi là hình thức chăm sóc y tế - phục hồi chức năng - xã hội toàn diện.
Theo đó, người cao tuổi có hồ sơ bệnh án nội trú, được chỉ định và theo dõi bởi bác sĩ, được chăm sóc - điều trị trong ngày (sáng vào - chiều về), nhưng không lưu trú qua đêm, phù hợp bối cảnh già hóa dân số và tiệm cận chuẩn quốc tế.
Về nội dung điều trị ban ngày, BS. Thanh cho biết thêm, bao gồm: Khám và đánh giá toàn diện tình trạng sức khỏe; Phục hồi chức năng (tập sức cơ, thăng bằng, vận động, kỹ năng sinh hoạt, nhận thức, ngôn ngữ, nuốt…); Dinh dưỡng; Tâm lý – xã hội; Cận lâm sàng theo chỉ định; Giáo dục sức khỏe (hướng dẫn gia đình, huấn luyện người chăm sóc).
Người cao tuổi tham gia mô hình có nhiều hoạt động thư giãn
Cũng theo TTƯT.BS Đinh Quang Thanh đây là mô hình bệnh viện công lập đầu ngành tích hợp phục hồi chức năng dựa vào cộng đồng, phối hợp Hội Người cao tuổi, Hội Chữ thập đỏ... Đồng thời lồng ghép BHYT cho người cao tuổi phục hồi chức năng ban ngày và điều trị dài hạn. Vì vậy, mô hình này giúp gia tăng giá trị cộng đồng và chính sách chăm sóc người cao tuổi.
TPHCM hiện là địa phương có tỷ lệ người cao tuổi cao nhất cả nước (khoảng 1,6 triệu người cao tuổi, chiếm 11% dân số), với tốc độ già hóa nhanh. Việc triển khai mô hình "Điều trị nội trú ban ngày" không chỉ góp phần giảm tải cho các cơ sở điều trị nội trú, mà còn giúp người cao tuổi duy trì sức khỏe, tinh thần tích cực và kết nối xã hội – điều vô cùng quan trọng trong quá trình lão hóa.
"Trong bối cảnh các viện dưỡng lão tư nhân chỉ đáp ứng một phần nhu cầu y tế, thì chúng tôi đang có lợi thế vượt trội (chuyên khoa sâu, hệ thống đa dạng, chuẩn quốc tế, nghiên cứu - đào tạo, kết nối BHYT, vai trò đầu ngành…). Vì vậy, chúng tôi tin rằng mô hình sẽ giúp giải quyết chăm sóc cá nhân, đảm bảo chất lượng y tế và phục hồi chức năng, phát triển bền vững và bắt kịp xu hướng, đồng thời lan tỏa cho cả hệ thống y tế TPHCM…" – chuyên gia cho biết thêm.
TS.BS.CKII Phan Minh Hoàng – Giám đốc Bệnh viện Phục hồi chức năng và Điều trị bệnh nghề nghiệp TPHCM cho biết: "Để thuận tiện hơn cho người cao tuổi, bệnh viện sẽ triển khai phương tiện đưa – rước chuyên dụng mỗi ngày với đầy đủ thiết bị y tế và nhân viên hỗ trợ. Người cao tuổi sẽ an tâm hơn khi di chuyển trong điều kiện được giám sát y tế liên tục".
Đỗ Bá