Trăn trở của Thủ tướng về chương trình mục tiêu quốc gia phát triển vùng đồng bào dân tộc

15 giờ trướcBài gốc

Phát triển vùng dân tộc thiểu số là mệnh lệnh từ trái tim

Sáng 13/8, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính chủ trì Hội nghị toàn quốc tổng kết Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021-2025, định hướng nội dung giai đoạn 2026-2030.

Hội nghị diễn ra trực tiếp tại trụ sở Chính phủ, kết nối trực tuyến với 34 tỉnh, thành phố. Tham dự có lãnh đạo các ban, bộ, ngành Trung ương; lãnh đạo địa phương; các đại sứ, đại diện tổ chức quốc tế tại Việt Nam.

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính chủ trì Hội nghị toàn quốc tổng kết Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021-2025 và định hướng nội dung giai đoạn 2026-2030 - Ảnh: VGP/Nhật Bắc

Phát biểu khai mạc, Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh, việc thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi không chỉ là trách nhiệm, nghĩa vụ, mà còn là tình cảm sâu sắc, mệnh lệnh từ trái tim, mang tính nhân văn cao cả đối với đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi - nơi còn nhiều khó khăn về hạ tầng cả về giao thông, giáo dục, y tế, vệ sinh môi trường, sinh kế của người dân còn nhiều khó khăn, còn nhiều tập quán lạc hậu…

Bày tỏ trăn trở về cách tổ chức thực hiện thời gian qua, Thủ tướng Chính phủ cho rằng việc thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia này còn manh mún, chia cắt, thiếu đồng bộ, gắn kết, trọng tâm, trọng điểm. Do đó, chúng ta phải nhìn nhận nghiêm túc, thẳng thắn, dứt khoát khắc phục những việc chưa làm được để làm tốt hơn; phân tích những mô hình hay, cách làm tốt mang lại lợi ích cho cộng đồng để rút kinh nghiệm lãnh đạo, chỉ đạo giai đoạn tới.

Vấn đề là cách làm như thế nào? Theo Thủ tướng, cho đến nay, cách làm còn manh mún, chia cắt, chưa có trọng tâm, trọng điểm, chưa có điểm nhấn. Phải tổ chức như thế nào, phân cấp như thế nào? Theo đó, cấp Trung ương phải làm gì, cấp tỉnh phải làm gì, cấp cơ sở phải làm gì? Điều đó đặt ra phải tăng cường phân cấp. Đối với việc bố trí nguồn lực, vốn phải phân bổ cho cấp tỉnh ngay từ đầu, phải đặt ra mục tiêu gì, trong bao lâu, mang lại cho người dân điều gì? Việc bố trí vốn vào các dự án, chương trình là do cấp tỉnh, việc tổ chức thực hiện là do cấp cơ sở. Do đó, phải tăng cường phân cấp, phân quyền, đi đôi phân bổ nguồn lực, tăng cường năng lực, trách nhiệm thực thi, tăng cường kiểm tra, giám sát.

Thủ tướng cho rằng, đối với địa phương có các sản phẩm tiêu biểu (OCOP), cần phải xây dựng thương hiệu, quy hoạch vùng trồng nguyên liệu bài bản; ứng dụng khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số; liên kết với doanh nghiệp để cung ứng hàng hóa, vật tư phục vụ sản xuất, tiêu thụ sản phẩm; huy động ngân hàng hỗ trợ vốn; đẩy mạnh liên kết giữa các hộ gia đình, hợp tác xã; phát triển hộ kinh doanh thành doanh nghiệp, doanh nghiệp nhỏ thành doanh nghiệp lớn, doanh nghiệp lớn thành doanh nghiệp đa quốc gia, tham gia chuỗi giá trị toàn cầu.

Theo Ban Chỉ đạo Trung ương các chương trình mục tiêu quốc gia, cả nước có 53 dân tộc thiểu số với hơn 14,4 triệu người, cư trú trên địa bàn chiếm khoảng 3/4 diện tích tự nhiên. Sau sắp xếp địa giới hành chính, cả nước có khoảng 1.516 xã thuộc vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi trên địa bàn 32 tỉnh, thành phố. Khu vực này có vị trí chiến lược, giàu tiềm năng về nông lâm nghiệp, khoáng sản, thủy điện, du lịch sinh thái, thương mại biên giới, nhưng còn nhiều khó khăn do khí hậu khắc nghiệt, địa hình chia cắt, thường xuyên xảy ra thiên tai, tỷ lệ hộ nghèo cao, hạ tầng thiếu đồng bộ.

Theo các nghị quyết của Quốc hội và Chính phủ, tổng mức vốn để thực hiện Chương trình giai đoạn 2021-2025 là trên 137.000 tỷ đồng. Chương trình gồm 10 dự án, từ giải quyết thiếu đất ở, nhà ở, đất sản xuất, nước sinh hoạt, đến phát triển sản xuất bền vững, hạ tầng thiết yếu, giáo dục, y tế, bảo tồn văn hóa, bình đẳng giới, hỗ trợ dân tộc rất ít người, truyền thông và vận động cộng đồng.

Sau 5 năm, có 6 nhóm nhiệm vụ đạt hoặc vượt mục tiêu, như giảm nghèo bình quân 3,4% (vượt 0,2% kế hoạch), thu nhập bình quân đạt 43,4 triệu đồng (gấp 3,1 lần năm 2020), tỉ lệ lao động qua đào tạo đạt 54,8% (vượt 4,8%). Tuy nhiên, 3 nhóm mục tiêu chưa đạt gồm: cải thiện hạ tầng ở xã, thôn đặc biệt khó khăn; giảm số xã, thôn thuộc diện đặc biệt khó khăn; giải quyết cơ bản tình trạng thiếu đất ở, đất sản xuất.

Thủ tướng yêu cầu hội nghị tập trung thảo luận đánh giá khách quan những kết quả đạt được, những hạn chế, khó khăn; đặc biệt nêu ra bài học kinh nghiệm, đề xuất giải pháp để việc thực hiện Chương trình thời gian tới hiệu quả hơn - Ảnh: VGP/Nhật Bắc

Gắn phát triển kinh tế với củng cố khối đại đoàn kết toàn dân tộc

Định hướng giai đoạn II (2026-2030), Thủ tướng Phạm Minh Chính yêu cầu tập trung khắc phục các mục tiêu chưa đạt, duy trì và nâng cao kết quả đã đạt ở giai đoạn I, hoàn thành mục tiêu của cả giai đoạn 2021-2030 theo Nghị quyết 120/2020/QH14.

Người đứng đầu Chính phủ nhấn mạnh tiếp cận toàn diện, huy động cả hệ thống chính trị; đổi mới tư duy, đẩy mạnh phân cấp, phân quyền gắn với phân bổ nguồn lực, nâng cao năng lực thực thi, hoàn thiện thể chế. Cần ưu tiên nguồn lực tài chính có trọng tâm, trọng điểm; đào tạo nhân lực; quy hoạch sản xuất, phát triển sản phẩm đặc trưng; ứng dụng khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số; liên kết với doanh nghiệp, ngân hàng hỗ trợ vốn; thúc đẩy liên kết hộ gia đình - hợp tác xã - doanh nghiệp, mở rộng tham gia chuỗi giá trị toàn cầu.

Mục tiêu giai đoạn mới gồm: Hoàn thiện hạ tầng thiết yếu; phát triển sản xuất, nâng thu nhập, thu hẹp khoảng cách mức sống so với bình quân cả nước; nâng cao chất lượng, số lượng nguồn nhân lực; giải quyết kịp thời các vấn đề cấp thiết; hỗ trợ hiệu quả nhóm dân tộc gặp nhiều khó khăn; tăng cường truyền thông, ứng dụng công nghệ thông tin; đẩy mạnh kiểm tra, giám sát; phát huy vai trò giám sát, phản biện xã hội của Mặt trận Tổ quốc, góp phần quan trọng trong phát triển kinh tế - xã hội, đảm bảo quốc phòng, an ninh, tăng cường khối đại đoàn kết toàn dân tộc…

Chương trình đã triển khai hỗ trợ đầu tư 6.018 công trình giao thông nông thôn, 8.673 km đường giao thông được nhựa hóa, bê tông hóa hoặc cứng hóa; 442 công trình cung cấp điện, 90 trạm chuyển tiếp phát thanh xã; 1.787 nhà sinh hoạt cộng đồng; cải tạo, sửa chữa 183 trạm y tế xã; hỗ trợ trang thiết bị 118 trạm y tế xã; 225 trạm y tế xã và 629 công trình trường, lớp học đạt chuẩn.

Chí Tâm (Theo Chinhphu.vn)

Nguồn Công Thương : https://congthuong.vn/tran-tro-cua-thu-tuong-ve-chuong-trinh-muc-tieu-quoc-gia-phat-trien-vung-dong-bao-dan-toc-415120.html