Tránh gây gánh nặng tài chính cho người dân và doanh nghiệp

2 giờ trướcBài gốc

Chiều 18/11, dưới sự điều hành của Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định, Quốc hội làm việc tại Hội trường, nghe Tờ trình và Báo cáo thẩm tra về dự thảo Nghị quyết của Quốc hội quy định một số cơ chế, chính sách tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong tổ chức thi hành Luật Đất đai.

Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định điều hành phiên họp. Ảnh: Hồ Long

Không bắt buộc tách thửa khi chỉ chuyển mục đích sử dụng một phần thửa đất

Trình bày tóm tắt Tờ trình của Chính phủ, Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Trần Đức Thắng cho biết, Nghị quyết được xây dựng để thể chế hóa đầy đủ, kịp thời các quan điểm, chủ trương của Đảng và Nhà nước về chính sách đất đai; tháo gỡ kịp thời những “điểm nghẽn”, vấn đề mới phát sinh từ thực tiễn, góp phần thực hiện mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý, sử dụng đất, tạo động lực đưa đất nước ta trở thành nước phát triển có thu nhập cao, cho phù hợp với yêu cầu quản lý mới.

Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định điều hành phiên họp. Ảnh: Phạm Thắng

Theo đó, dự thảo Nghị quyết bổ sung 3 trường hợp Nhà nước thu hồi đất để phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng (khoản 2 Điều 3); quy định về điều kiện thu hồi đất vì mục đích quốc phòng, an ninh, phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng (khoản 3 Điều 3)…

Đồng thời, dự thảo Nghị quyết cũng quy định bảng giá đất được áp dụng để tính tiền sử dụng đất, tiền thuê đất khi Nhà nước giao đất, cho thuê đất, cho phép chuyển mục đích sử dụng đất, công nhận quyền sử dụng đất, gia hạn sử dụng đất... Trường hợp giao đất, cho thuê đất để thực hiện dự án đầu tư lấn biển hoặc dự án đầu tư có hạng mục lấn biển thì thực hiện xác định giá đất cụ thể theo quy định của Luật Đất đai (khoản 1 Điều 7).

Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Trần Đức Thắng trình bày tóm tắt Tờ trình của Chính phủ. Ảnh: Phạm Thắng

Dự thảo Nghị quyết cũng quy định rõ không bắt buộc tách thửa đối với trường hợp chuyển mục đích sử dụng một phần thửa đất; đối với trường hợp các thửa đất thì không bắt buộc phải cùng mục đích sử dụng đất, hình thức sử dụng đất, thời hạn sử dụng đất (khoản 3 Điều 11).

Để tiếp tục tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong quá trình thi hành Luật Đất đai, dự thảo Nghị quyết tập trung tháo gỡ về việc khấu trừ số tiền bồi thường, hỗ trợ, tái định cư mà nhà đầu tư đã ứng trước; quy định về thời gian thông báo thu hồi đất; về các trường hợp không được bồi thường về đất khi Nhà nước thu hồi đất; về bồi thường thiệt hại về tài sản khi Nhà nước thu hồi đất; và về một số quy định chuyển tiếp để giải quyết khoảng trống trong tổ chức, triển khai thực hiện.

Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Trần Đức Thắng trình bày tóm tắt Tờ trình của Chính phủ. Ảnh: Quang Khánh

Về giao đất, cho thuê đất, chuyển mục đích sử dụng đất (Điều 4), dự thảo Nghị quyết tập trung tháo gỡ về căn cứ, điều kiện giao đất, cho thuê đất, cho phép chuyển mục đích sử dụng đất; bổ sung một số trường hợp giao đất, cho thuê đất không đấu giá quyền sử dụng đất, không đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư thực hiện dự án có sử dụng đất; cho phép điều chỉnh thời hạn sử dụng đất theo thời gian thực hiện dự án đầu tư đối với các Nhà đầu tư mới thay thế cho nhà đầu tư đã giải thể, phá sản, nhà đầu tư nhận chuyển nhượng dự án đầu tư có sử dụng đất; và một số quy định chuyển tiếp để giải quyết khoảng trống trong tổ chức, triển khai thực hiện.

Về tài chính đất đai, giá đất (từ Điều 5 đến Điều 10), dự thảo Nghị quyết tập trung tháo gỡ về căn cứ tính tiền sử dụng đất, tiền thuê đất; thời điểm lựa chọn thông tin đầu vào; sửa đổi quy định về bảng giá đất, hệ số điều chỉnh giá đất, Hội đồng thẩm định giá đất, miễn giảm tiền sử dụng đất, tiền thuê đất.

Các đại biểu tham dự phiên họp. Ảnh: Quang Khánh

Dự thảo Nghị quyết cũng có các quy định tháo gỡ vướng mắc về điều kiện bán tài sản trên đất thuê trả tiền hàng năm; sửa đổi, bổ sung quy định về hợp thửa, tách thửa, về đăng ký, cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất đối với một số trường hợp cụ thể.

Cần có cơ chế xử lý với phần còn lại của dự án đã thỏa thuận thu hồi trên 75% diện tích

Báo cáo tóm tắt về thẩm tra dự thảo Nghị quyết, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính Phan Văn Mãi cho biết, Ủy ban tán thành sự cần thiết ban hành Nghị quyết. Đề nghị tiếp tục rà soát, hoàn thiện dự thảo Nghị quyết để phù hợp với các chủ trương, quan điểm cụ thể của cấp có thẩm quyền; bảo đảm tính hợp hiến, hợp pháp, tính thống nhất với hệ thống pháp luật. Cũng như, tiếp tục rà soát các quy định phải bảo đảm phù hợp quy định của Hiến pháp, bảo đảm tính khả thi, công bằng, minh bạch, không gây khiếu kiện, khiếu nại, ảnh hưởng đến quyền lợi của người dân.

Về các trường hợp Nhà nước thu hồi đất (Điều 3), đa số ý kiến Ủy ban Kinh tế và Tài chính cho rằng, đây là một đề xuất chính sách nhằm tháo gỡ “nút thắt” trong việc thực hiện các dự án phát triển kinh tế - xã hội thông qua thỏa thuận nhận quyền sử dụng đất. Cơ chế này tạo điều kiện thuận lợi cho nhà đầu tư khi đã đàm phán được phần lớn diện tích đất nhưng gặp khó khăn không hoàn thành được việc giải phóng mặt bằng triển khai dự án đúng tiến độ.

Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính Phan Văn Mãi trình bày Báo cáo tóm tắt về thẩm tra dự thảo Nghị quyết. Ảnh: Phạm Thắng

Nhưng, các ý kiến này đề nghị làm rõ hơn cơ sở đề xuất tỷ lệ diện tích và tỷ lệ số người đồng thuận; cơ chế xử lý đối với diện tích còn lại của dự án khi nhà đầu tư đã thỏa thuận được trên 75% diện tích và nhận được sự đồng thuận của trên 75% số lượng chủ sử dụng đất trong phạm vi thực hiện dự án. Việc xử lý diện tích đất còn lại và số người có đất còn lại cần phải bảo đảm quyền con người, quyền công dân theo quy định của Hiến pháp; hạn chế phát sinh khiếu nại, khiếu kiện.

Đề nghị cần có quy định hài hòa lợi ích khi tính tiền bồi thường, tránh khả năng phát sinh khiếu nại, khiếu kiện khi áp dụng bảng giá đất và hệ số điều chỉnh để tính tiền bồi thường đối với những trường hợp còn lại vì giá đất trong bảng giá thường thấp hơn mức giá trung bình đã thỏa thuận.

Các đại biểu tham dự phiên họp. Ảnh: Quang Khánh

Về căn cứ tính tiền sử dụng đất, tiền thuê đất, tiền bồi thường khi Nhà nước thu hồi đất, Ủy ban Kinh tế và Tài chính thống nhất với quan điểm tiếp cận nêu tại Tờ trình của Chính phủ. Tuy nhiên, việc đề xuất áp dụng Bảng giá đất (thay cho giá đất cụ thể) để tính thu nghĩa vụ tài chính và tiền bồi thường khi Nhà nước thu hồi đất cần phải bảo đảm mục tiêu chính của chính sách. Đồng thời, bảo đảm tính hài hòa, minh bạch và hiệu quả, tránh gây gánh nặng tài chính cho người dân và doanh nghiệp.

Trong nội dung này, Ủy ban Kinh tế và Tài chính cũng đề nghị làm rõ hơn căn cứ tính tiền sử dụng đất, tiền bồi thường khi Nhà nước thu hồi đất, bồi thường về đất, giá đất tái định cư là giá đất theo bảng giá đất và hệ số điều chỉnh giá đất có đáp ứng được yêu cầu của thực tiễn phát triển không, vì hệ số điều chỉnh giá đất có ưu điểm dễ tính toán nhưng căn cứ xác định chưa rõ ràng.tán thành với đề xuất của Chính phủ.

Thanh Hải

Nguồn Đại Biểu Nhân Dân : https://daibieunhandan.vn/tranh-gay-ganh-nang-tai-chinh-cho-nguoi-dan-va-doanh-nghiep-10396096.html