Triển lãm 'Khu vườn Hạnh phúc' – Bản hòa ca đẹp về gốm

6 giờ trướcBài gốc

Nghệ sĩ Nguyễn Thị Dũng (giữa) và các đại biểu cắt băng khai mạc triển lãm

Ngày 8.11, Bảo tàng Mỹ thuật TP.HCM khai mạc triển lãm “Khu vườn Hạnh phúc” của nghệ sĩ Nguyễn Thị Dũng. Không gian trưng bày kéo dài đến ngày 17.11.2025, mang đến cho công chúng góc nhìn mới mẻ về gốm nghệ thuật.

Nhắc đến nghề gốm, nhiều người vẫn nói rằng “cái nghề theo mình từ vô lượng kiếp”. Câu nói ấy, với Nguyễn Thị Dũng, lại trở nên đúng đắn hơn bao giờ hết. Hơn hai thập kỷ gắn bó với đất và lửa, chị bước đi bằng sự bền bỉ, nhẫn nại và một tình yêu nghề thuần khiết. Cái “nghiệp” làm gốm với chị không phải công việc mưu sinh, mà là một duyên lành – như thể chị được sinh ra để chạm vào đất và thổi vào đó sự sống.

Tốt nghiệp Trường Cao đẳng Mỹ thuật Trang trí Đồng Nai, Nguyễn Thị Dũng bắt đầu sự nghiệp như bao người trẻ: tìm kiếm công việc ổn định trong các doanh nghiệp. Nhưng chỉ một thời gian ngắn, chị nhận ra môi trường sản xuất công nghiệp, dù mang lại thu nhập, lại không thể nuôi dưỡng khát vọng sáng tạo.

Chị quyết định “ra riêng”, bắt đầu hành trình độc lập cùng người bạn đời – nghệ sĩ Ngô Trọng Văn. Đó là quyết định đầy rủi ro, nhưng cũng mở ra con đường để chị sống thật với cảm xúc của mình.

Những ngày đầu gian nan đến mức nhiều lần chị bật cười mà nước mắt chảy dài. Có lần, khi vừa phơi xong một mẻ gốm quý, chuẩn bị dành dụm để mua lò nung, thì mái nhà thuê bị tốc, mưa cuốn trôi mọi thành quả. Nhưng thay vì buông xuôi, vợ chồng chị lại lặng lẽ bắt đầu lại. Nghị lực ấy chỉ có ở những người xem gốm như máu thịt, xem sáng tạo như hơi thở.

Du khách nước ngoài tham quan không gian trưng bày "Khu vườn Hạnh phúc" sáng ngày 8.11 tại Bảo tàng Mỹ thuật TP.HCM

Các bạn trẻ xem triển lãm

Theo thời gian, “tổ nghề” dường như đã thử thách đủ để trao cho chị vị trí xứng đáng trong làng gốm nghệ thuật. Ngày còn học ở Đồng Nai, chị là cô gái ít nói, cặm cụi như ong thợ trong xưởng vào mỗi buổi.

Vậy mà nhiều năm sau gặp lại, Nguyễn Thị Dũng đã trở thành người truyền cảm hứng, sẵn sàng chia sẻ mọi bí quyết nghề: từ tạo hình, phối men, lên men, đến số lần nung để đạt màu sắc mong muốn. Khi tâm và nghề đạt đến độ chín, chia sẻ trở thành một niềm vui tự nhiên.

Sau triển lãm đầu tay “Gốm lời thì thầm”, chị chứng minh sự dấn thân nghiêm túc với nghệ thuật. Với Nguyễn Thị Dũng, sáng tạo không phải cuộc đua, mà là hành trình gửi gắm những điều chân thành.

Chính vì vậy, mỗi tác phẩm của chị luôn toát lên năng lượng nhẹ nhàng, an nhiên – thứ bình yên của người đã đi qua bão giông mà vẫn giữ được trái tim trong trẻo.

Một góc trưng bày tại triển lãm

“Khu vườn Hạnh phúc” là bước tiến mới trong sự nghiệp ấy. Nếu những tác phẩm trước mang vẻ trầm tĩnh nội tâm, triển lãm lần này lại mở ra một thế giới tươi sáng, rộn ràng hơn. Công chúng bắt gặp những hình tượng ong, bướm, ngựa, voi, mèo, hoa, lá… được thể hiện bằng thủ pháp vừa truyền thống vừa cách tân.

Dũng vẫn giữ tinh thần dân dã của gốm Việt nhưng thổi vào đó một nhịp điệu hiện đại, mềm mại và giàu sức sống. Từng đường men, từng cánh hoa mỏng manh là kết quả của quá trình thử nghiệm liên tục; là biểu hiện của một tâm hồn đang học cách tận hưởng cuộc sống bằng sự chậm rãi, sâu sắc.

Tại lễ khai mạc, họa sĩ Siu Quý – Phó Chủ tịch Hội Mỹ thuật TP.HCM đánh giá “Khu vườn Hạnh phúc” là một không gian sắp đặt mang tinh thần của bản hòa ca gốm tươi sáng và mới mẻ.

Phó Chủ tịch Hội Mỹ thuật TP.HCM cho rằng “Khu vườn Hạnh phúc” đánh dấu bước phát triển đáng ghi nhận của gốm nghệ thuật. Ông nhấn mạnh: từ gốm dân dụng, nhiều nghệ sĩ – trong đó có Nguyễn Thị Dũng đã kiên trì chuyển sang sáng tác gốm nghệ thuật, tạo nên những tác phẩm độc bản, không thể sản xuất công nghiệp. Đó là kết quả của tinh thần lao động nghiêm túc và sự tận tụy với nghề.

Theo họa sĩ Siu Quý, để hiểu gốm của Nguyễn Thị Dũng cần nhìn vào bốn yếu tố cốt lõi: đất, tạo dáng, men màu và lửa. Về đất, nghệ sĩ phải thử nghiệm và chọn lọc nhiều lần để có được chất đất đủ mịn, đủ dẻo, mới tạo nên được những cánh hoa, cánh lá mỏng manh mà chắc khỏe.

Các tác phẩm trưng bày tại triển lãm

Về tạo dáng, nền tảng gốm Biên Hòa giúp chị giữ được kỹ thuật chạm lộng, trạm trổ truyền thống, kết hợp với đắp nổi gợi nhớ gốm Cây Mai; từ đó hình thành phong cách tạo hình riêng biệt của Nguyễn Thị Dũng.

Với men màu, thay vì phủ men đơn lớp, chị sử dụng kỹ thuật “vẽ men”, chồng nhiều lớp men khác nhau và nung nhiều lần để tạo sắc độ tinh tế, giúp mỗi tác phẩm mang một bản sắc riêng. Yếu tố cuối cùng là lửa – phần quan trọng nhất để hoàn thiện tác phẩm.

Ông Siu Quý đánh giá cao vai trò của nghệ sĩ Ngô Trọng Văn, người đồng hành cùng Nguyễn Thị Dũng trong từng mẻ nung, am hiểu từng “ngọn lửa” để đưa sản phẩm đạt độ hoàn thiện như mong muốn.

Ông nhận xét, chính sự kết hợp hài hòa của bốn yếu tố ấy đã giúp Nguyễn Thị Dũng “gieo mầm” để những bông hoa và chiếc lá tưởng như mong manh vẫn có thể “mọc lên từ đất”, hình thành nên một “khu vườn hạnh phúc” tràn đầy sức sống.

Phó Chủ tịch Hội Mỹ thuật TP.HCM kỳ vọng dòng chảy sáng tạo bền bỉ này sẽ tiếp tục đem đến những “cánh rừng hạnh phúc” mới, để công chúng yêu gốm TP.HCM có thêm nhiều cơ hội thưởng thức những tác phẩm nghệ thuật giàu cảm xúc.