2 ngày khẩn cấp mổ cấp cứu cho 2 anh em ruột
Trong hai ngày liên tiếp, Bệnh viện Đa khoa Trung ương Quảng Nam đã cấp cứu thành công hai anh em ruột cùng trú tại xã Núi Thành, TP Đà Nẵng.
Người em bị phình động mạch chủ bụng lớn có nguy cơ vỡ, người anh rơi vào tình trạng phình động mạch chủ ngực và tràn máu quanh tim đe dọa tính mạng. Cả hai đều được phẫu thuật khẩn cấp và xuất viện an toàn.
Ê-kíp phẫu thuật thay đoạn động mạch chủ ngực cho người anh là N.T.Đ - Ảnh BVCC
Người bệnh N.T.P. (61 tuổi, trú tại xã Núi Thành, TP Đà Nẵng) nhập viện vào ngày 2/11 trong tình trạng đau bụng dai dẳng nhiều ngày. Sau thăm khám và kiểm tra cận lâm sàng, bác sĩ phát hiện người bệnh bị phình mạch máu chủ vùng bụng, nếu không xử lý kịp thời có thể vỡ và gây nguy hiểm đến tính mạng.
Tối ngày 21/11, người bệnh P. được phẫu thuật thay động mạch chủ bụng đoạn dưới thận – phần mạch bị phình và yếu. Ca phẫu thuật diễn ra thuận lợi, sức khỏe người bệnh tiến triển tốt. Người bệnh P. được xuất viện ngày 28/11.
Người em là ông P. ra viện vào ngày 28/11 - Ảnh BVCC
Ngày 22/11, người anh của người bệnh P. là N.T.Đ. (73 tuổi, trú xã Núi Thành, TP. Đà Nẵng) nhập viện trong tình trạng hết sức nguy kịch: đau ngực dữ dội, khó thở, huyết áp tăng cao, sau đó ngất khoảng 10 phút trước khi được đưa đến bệnh viện.
Tại khoa Nội Tim mạch, người bệnh xuất hiện tình trạng tụt huyết áp kèm đau ngực và khó thở dữ dội. Ngay lập tức, ê-kíp đã tiến hành hồi sức tích cực và thực hiện siêu âm tim cấp cứu tại giường.
Kết quả siêu âm ghi nhận hình ảnh tràn máu màng ngoài tim và bóc tách động mạch chủ lên. Các bác sĩ nhanh chóng giải thích tình trạng nguy kịch cho gia đình và chuyển người bệnh đi chụp CT khẩn cấp để xác định mức độ tổn thương.
Kết quả kiểm tra cho thấy người bệnh bị rách động mạch chủ đoạn lên, khiến mạch máu bị tách thành hai lòng, trong đó lòng thật chỉ còn khoảng 40–50%. Đồng thời, bác sĩ ghi nhận tràn máu nhiều quanh tim: Vùng gần thất phải dày 18–19 mm, vùng gần thất trái dày 8–9 mm, gây chèn ép tim nghiêm trọng, nguy cơ tử vong trong thời gian rất ngắn nếu không được phẫu thuật khẩn cấp.
Hình ảnh phình động mạch chủ ngực của ông Đ. - Ảnh BVCC
Trước diễn biến quá nhanh và nguy hiểm của người bệnh, bệnh viện lập tức kích hoạt hệ thống “báo động đỏ” nội viện. Chỉ trong vòng 15 phút, các ê-kíp gồm Tim mạch, Gây mê – Hồi sức, Tuần hoàn ngoài cơ thể, Hồi sức sau mổ và Ngân hàng máu đã nhanh chóng có mặt, đồng loạt vào vị trí để chuẩn bị cho ca phẫu thuật cấp cứu.
TS.BS Nguyễn Lương Tấn – Trưởng khoa Ngoại Tim mạch Lồng ngực – cho biết: “Mạch máu lòng mạch nham nhở, nhiều vị trí rách. Chúng tôi đã cố gắng sửa chữa tất cả cho người bệnh Đ. Ca phẫu thuật kéo dài 8 giờ liên tục với hàng loạt kỹ thuật phức tạp như thay đoạn động mạch chủ ngực từ trên lỗ vành đến quai, kết hợp sử dụng keo sinh học để xử lý vị trí tổn thương. Nhờ sự nỗ lực không ngừng nghỉ của ê-kíp y bác sĩ, ca mổ đã thành công như mong đợi”.
Anh N.T.T., con trai người bệnh N.T.Đ., chia sẻ: “Trước khi nhập viện, sức khỏe của ba tôi yếu và diễn biến rất nhanh. Nhờ đội ngũ bác sĩ làm việc chuyên nghiệp, phẫu thuật kịp thời nên ba đã vượt qua được ca mổ nguy hiểm và hiện sức khỏe dần ổn định. Gia đình tôi thật sự biết ơn vì bệnh viện đã cứu sống ba trong tình huống cấp bách như vậy”.
Người bệnh Đ. xuất viện vào chiều 03/12 - Ảnh BVCC
Người bệnh huyết áp cẩn thận vỡ phình mạch máu đe dọa tính mạng
Các bác sĩ tim mạch, Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec cho biết, phình động mạch chủ là hiện tượng động mạch chủ tăng kích thước với đường kính trên 50% và biến dạng thành hình túi, hình thoi làm thành mạch căng ra rất dễ bị vỡ.
Bệnh thường liên quan đến những bệnh nhân có tiền sử hút thuốc lá, tăng huyết áp, tiểu đường. Hầu hết các trường hợp bệnh, bệnh nhân chỉ phát hiện bệnh sau khi được sau khi khám kiểm tra sức khỏe, hoặc sau các triệu chứng đau bụng, đau lưng.
Biến chứng nguy hiểm nhất của phình động mạch chủ là vỡ mạch tại vị trí phình. Biến chứng này xảy ra có thể gây tử vong cho bệnh nhân do tình trạng mất máu cấp với các biểu hiện đau tức ngực, khó thở nhiều, da xanh nhợt, tụt huyết áp.
Nguyên nhân được tìm ra có thể liên quan đến chấn thương, huyết áp cao không kiểm soát.
Tắc động mạch ngoại vi cấp tính: Do tác động của dòng chảy hay ngoại lực, huyết khối trong lòng mạch có thể bong ra, di chuyển đến mạch ngoại vi gây ra thiếu máu tại các chi, các tạng. Biến chứng này hiếm gặp nhưng nếu gặp sẽ để lại hậu quả nặng nề.
Phình động mạch chủ dọa vỡ: Đau tại vùng có túi phồng là dấu hiệu cảnh báo động mạch chủ sắp vỡ. Đây là một cấp cứu ngoại khoa hoặc can thiệp. Các thăm dò chức năng cận lâm sàng như CT và siêu âm có thể giúp chẩn đoán và điều trị bệnh.
Tách thành động mạch chủ: là một biến chứng nặng nề, điều trị phức tạp, chẩn đoán xác định bằng chụp CT động mạch chủ.
Viêm quanh khối phồng: Gây đau âm ỉ, có thể rò rỉ vào các tạng xung quanh (ống tiêu hóa, phổi).
Mục tiêu của việc điều trị - cả với tiến hành theo dõi bệnh nhân và phẫu thuật - là nhằm giúp động mạch chủ của bạn không bị vỡ. Việc bác sĩ lựa chọn hình thức điều trị nào phụ thuộc vào kích thước của động mạch và quá trình phát triển bệnh.
Khi thực hiện điều trị này nếu động mạch phình nhẹ và không có biểu hiện triệu chứng bệnh. Nếu động mạch chủ tiếp tục phồng lên, bác sĩ sẽ sắp xếp các cuộc hẹn thường xuyên hơn, đồng thời điều trị những bệnh khác liên quan trực tiếp đến bệnh như tăng huyết áp, căn bệnh này có thể khiến tình trạng phình động mạch chủ xấu đi.
Người bệnh cũng sẽ được cho thực hiện các xét nghiệm hình ảnh định kỳ và siêu âm ổ bụng 6 tháng một lần sau khi được chẩn đoán bệnh, việc làm này sẽ giúp bác sĩ theo dõi tình trạng bệnh toàn diện hơn.
Bác sĩ sẽ chỉ định can thiệp đặt giá đỡ (stent graft) nếu động mạch chủ có kích thước từ 1,9 đến 2,2 inch (4,8 đến 5,6 cm) hoặc lớn hơn, hoặc nó phình với tốc độ rất nhanh. Giải phẫu của túi phình thuận lợi cho đặt Stent-Graft. Bác sĩ sẽ yêu cầu người bệnh phẫu thuật nếu có một số các triệu chứng như đau nhiều vùng bụng, động mạch chủ của người bệnh có dấu hiệu xơ cứng, rò rỉ, hoặc đau.
Phình động mạch chủ bụng được chỉ định phẫu thuật khi đã có biểu hiện triệu chứng lâm sàng, đường kính đoạn phồng > 5cm hoặc có đường kính tăng lên hơn 0,5 cm mỗi năm hoặc động mạch phồng thành hình túi (thường dễ vỡ và thường bị bội nhiễm).
Thúy Nga