Trồng lúa chất lượng cao giúp nông dân tăng thu nhập

4 giờ trướcBài gốc

Nông dân Cần Thơ sử dụng máy bay không người lái (drone) phun xịt phân, thuốc trên cánh đồng lúa chất lượng cao.

Trong 2 năm 2024 và 2025, thành phố Cần Thơ triển khai thí điểm với 12 mô hình (quy mô 50ha/mô hình) trồng lúa chất lượng cao, phát thải thấp tại các hợp tác xã, tổ hợp tác và đạt được kết quả tốt, giúp giảm chi phí, tăng thu nhập cho nông hộ.

Sở Nông nghiệp và Môi trường thành phố Cần Thơ cho biết: Tất cả các mô hình đều áp dụng giải pháp gieo sạ bằng cơ giới, sử dụng kỹ thuật bón phân vùi. Lượng giống gieo sạ từ 60-80kg/ha, giảm 40-50% lượng giống, phân bón giảm trên 30% lượng phân đạm, giảm 2-3 lần phun thuốc bảo vệ thực vật. Các mô hình đều áp dụng tốt giải pháp tưới ngập-khô xen kẽ.

Năng suất lúa tại mô hình đạt cao hơn 0,3-0,7 tấn/ha so với nông dân canh tác theo phương thức truyền thống (vụ hè thu đạt 6,4 tấn/ha so với 5,7 tấn/ha ngoài mô hình; thu đông đạt 6,45 tấn/ha so với 5,8 tấn ngoài mô hình. Vụ đông xuân đạt hơn 8 tấn/ha so với ngoài mô hình 7,5 tấn/ha).

Tổng chi phí sản xuất ở mô hình giảm trung bình hơn 1,1 triệu đồng/ha. Giá thành sản xuất ở ruộng mô hình là 3.626 đồng/kg giảm 252 đồng/kg. Lợi nhuận mô hình điểm cao hơn đối chứng từ 1,3-6,5 triệu đồng/ha, tương đương 6,6-36,7% nhờ vào giảm 50% lượng giống sử dụng, giảm 30% lượng phân bón đạm, giảm 2-3 lần phun thuốc, giảm lượng nước tưới 30-40% và gia tăng thu nhập từ bán rơm.

Đặc biệt, theo kết quả của Viện nghiên cứu lúa quốc tế (IRRI) về việc đo đạc phát thải khí nhà kính cho thấy, mô hình giảm từ 2-12 tấn CO2/ha nhờ vào giảm phân bón vô cơ, giảm sử dụng thuốc bảo vệ thực vật, thuốc trừ cỏ, giảm đốt rơm rạ, gia tăng hiệu quả sử dụng rơm rạ từ việc thu gom rơm rạ ra khỏi đồng, giảm thiểu cày vùi rơm rạ trong điều kiện ngập nước.

Thu hoạch lúa chất lượng cao, phát thải thấp ở thành phố Cần Thơ.

Bên cạnh đó, các hợp tác xã được hỗ trợ máy móc, hướng dẫn kỹ thuật để tăng thu nhập từ việc bán rơm trên đồng ruộng, tận dụng nguồn rơm này để trồng nấm. Sau khi thu hoạch nấm xong, phụ phẩm từ việc trồng nấm rơm được tận dụng để sản xuất phân hữu cơ cung cấp cho đất và cây trồng. Kết quả cho thấy, nông dân thu nhập tăng thêm 33 triệu/ha/3 vụ từ mô hình kinh tế tuần hoàn từ rơm. Phân hữu cơ được sản xuất từ rơm rạ được sử dụng phục vụ sản xuất lúa an toàn bền vững, trồng hoa kiểng và một số loại rau màu, giúp giảm được 30-40% lượng đạm vô cơ nguyên chất.

Tuy nhiên, nguồn nhân lực của các hợp tác xã còn hạn chế nên việc vận hành, quản lý còn gặp nhiều khó khăn. Việc ứng dụng công nghệ thông tin vào hoạt động sản xuất còn hạn chế. Hệ thống thủy lợi chưa đồng bộ, khép kín; hệ thống giao thông nội đồng chưa đáp ứng nhu cầu đi lại, vận chuyển hàng hóa. Nhiều hợp tác xã, nông dân chưa tiếp cận được các chính sách cho vay phục vụ sản xuất. Chỉ một số ít doanh nghiệp thực sự tham gia liên kết và bao tiêu sản phẩm từ các hợp tác xã. Điều này hạn chế khả năng tạo ra một chuỗi tiêu thụ ổn định và quy mô lớn cho toàn bộ sản lượng lúa của đề án.

Tổ chức, cá nhân cung ứng dịch vụ cơ giới hóa trong sản xuất như máy sạ hàng, máy phun phân, máy cuộn rơm… còn hạn chế, chưa thể đáp ứng nhu cầu sản xuất. Nông dân chưa thấy rõ lợi ích của việc áp dụng biện pháp kỹ thuật xử lý rơm trên đồng ruộng và giá trị kinh tế từ rơm nên tỷ lệ thu gom ra khỏi ruộng chưa đảm bảo đạt tiêu chí của đề án.

Hợp tác xã nông nghiệp Hưng Lợi, xã Đại Ngãi có hơn 500 xã viên và hơn 600ha đất nông nghiệp. Sau 2 năm tham gia mô hình trồng lúa chất lượng cao, phát thải thấp, giúp tăng thu nhập cho nông dân, lợi nhuận bình quân 47 triệu đồng/ha, cao hơn từ 4-5 triệu đồng/ha đối với các ruộng bên ngoài mô hình thu hoạch cùng thời điểm, do giảm các chi phí đầu vào. Tuy nhiên, việc vận chuyển rơm ra khỏi ruộng vào mùa mưa khó khăn, rơm khó bán do chất lượng không bảo đảm. Nông dân, xã viên lo lắng, doanh nghiệp chưa mặn mà trong liên kết tiêu thụ lúa khi mở rộng diện tích.

Ông Trương Văn Hùng, Giám đốc Hợp tác xã nông nghiệp Hưng Lợi kiến nghị: Nhà nước có chính sách hỗ trợ máy cuốn rơm để rơm được sử dụng hiệu quả trên 100 % đã thu hoạch. Doanh nghiệp cần liên kết với hợp tác xã và nông dân trên cơ sở hài hòa lợi ích để xây dựng vùng nguyên liệu lâu dài bền vững.

Bà Nguyễn Thị Giang, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường thành phố Cần Thơ cho biết: Để thực hiện hiệu quả đề án này, Sở và các cấp, ngành tiếp tục hỗ trợ máy móc, phương tiện, hướng dẫn kỹ thuật để các hợp tác xã, nông dân thực hiện tốt quy trình trồng lúa chất lượng cao, phát thải thấp. Sở đang xây dựng vùng sản xuất lúa tập trung tiến tới cấp mã số vùng trồng; chú trọng triển khai quy trình kỹ thuật đo đếm, báo cáo, thẩm định (MRV) cho các hợp tác xã tham gia đề án vụ đông xuân 2025 và những vụ tiếp theo; tăng cường liên kết giữa doanh nghiệp và nông dân trong sản xuất và tiêu thụ lúa, tạo đầu ra ổn định, nông dân an tâm sản xuất.

THANH TÂM

Nguồn Nhân Dân : https://nhandan.vn/trong-lua-chat-luong-cao-giup-nong-dan-tang-thu-nhap-post933357.html