Robot lắp ráp xe ô tô điện của hãng Voyah tại Vũ Hán, tỉnh Hồ Bắc (Trung Quốc) ngày 1/4/2024. Ảnh minh họa: THX/TTXVN
Hai bên đang hướng đến một thỏa thuận về cơ chế cam kết giá, một hệ thống kiểm soát giá và sản lượng xuất khẩu để tránh bị áp thuế. Từ ngày 2-7/11, các cuộc đàm phán giữa Trung Quốc và EU đã diễn ra để tìm giải pháp thay thế cho thuế xe điện. Sau đó, cả hai tuyên bố đã đạt được "tiến triển kỹ thuật" và tiếp tục thảo luận trong tuần này.
Theo nguồn tin không công khai danh tính, CCTV cho biết: “Đồng thuận về cam kết giá đề cập đến một số thỏa thuận nhất định mà hai bên đạt được trong vòng đàm phán vừa qua. Điều này cũng cho thấy cả Trung Quốc và EU sẵn sàng tập trung nguồn lực để đàm phán các lợi ích cốt lõi và hướng đến mục tiêu chung.”
Mặc dù vậy, Bloomberg đưa tin rằng EU nhận định cơ hội đạt được một thỏa thuận trong ngắn hạn là rất thấp. CCTV phản bác các thông tin cho rằng Trung Quốc chưa đưa ra đề xuất phù hợp với EU, coi đây là “những thông tin cố tình gây hiểu lầm dư luận và can thiệp vào quá trình đàm phán.”
Trước đó, các hãng sản xuất xe điện của Trung Quốc như MG Motor và BYD đã khẳng định sẽ giữ mức giá niêm yết thấp tại EU ngay cả khi bị áp thuế cao. MG, thương hiệu xe điện bán chạy nhất tại châu Âu, cam kết giữ giá đến cuối năm 2024 nhờ đã tích trữ xe trước khi thuế có hiệu lực.
MG, từng là biểu tượng của ngành công nghiệp ô tô Anh, hiện thuộc sở hữu của Shanghai SAIC. Ông Julien Robert, Phó Chủ tịch MG Motor France, cho biết mặc dù giá xe đã tăng mạnh trong những năm qua, MG vẫn cam kết cung cấp các sản phẩm ứng dụng công nghệ cao, an toàn và thân thiện với môi trường cho người tiêu dùng Pháp.
BYD đang tích cực mở rộng mạng lưới đại lý trên toàn châu Âu và đưa ra nhiều chương trình ưu đãi giá dành cho các dòng sedan và SUV của mình.
Theo chuyên gia Sebastien Amichi của Kearney, doanh số xe điện Trung Quốc tại châu Âu năm 2024 ước đạt khoảng 300.000 chiếc, chiếm một phần nhỏ trong tổng số 15 triệu xe trên thị trường, nên vẫn dễ dàng nhận được trợ cấp.
Công ty dữ liệu JATO Dynamics báo cáo rằng vào năm 2023, giá trung bình của xe điện tại Trung Quốc thấp hơn khoảng 50% so với giá tại châu Âu và Mỹ. Các nhà sản xuất ô tô Trung Quốc được hưởng lợi từ chi phí thấp nhờ nguồn nguyên liệu nội địa, pin sản xuất trong nước và các khoản trợ cấp lớn từ Chính phủ.
Trong nửa đầu năm 2023, giá bán lẻ trung bình của xe điện tại Trung Quốc là khoảng 32.000 euro (35.126,40 USD), bao gồm các mẫu giá rẻ như Seagull của BYD, có giá dưới 10.000 euro.
Ngược lại, giá trung bình của xe điện tại châu Âu là 66.000 euro. Các mẫu xe giá thấp hơn, với mức khoảng 20.000 euro, dự kiến không được ra mắt trước năm 2025, trong đó Volkswagen đặt mục tiêu sản xuất dòng xe này vào năm 2027.
Các hãng xe Trung Quốc như SAIC và BYD đang bán xe điện tại châu Âu với giá hơn 30.000 euro, thấp hơn nhiều so với mức giá tại thị trường nội địa, cho thấy chiến lược linh hoạt của họ và sự hấp dẫn của thị trường châu Âu.
Tại Mỹ, chính quyền sắp tiếp quản của Tổng thống đắc cử Donald Trump đang dự định loại bỏ khoản tín dụng thuế 7.500 USD cho người mua xe điện, nằm trong kế hoạch cải cách thuế quy mô lớn của ông.
Việc này có thể gây ảnh hưởng đáng kể đến quá trình chuyển đổi sang xe điện tại Mỹ, vốn đang diễn ra chậm lại. Dù vậy, Tesla - nhà sản xuất xe điện hàng đầu tại Mỹ - đã tuyên bố ủng hộ quyết định này.
CEO Tesla, Elon Musk, vào tháng 7/2024 từng khẳng định việc cắt trợ cấp sẽ không ảnh hưởng lớn đến doanh số của Tesla, nhưng sẽ “gây tổn thất nghiêm trọng” cho các đối thủ khác như General Motors (GM). Sau khi thông tin này được công bố, cổ phiếu Tesla giảm gần 6%, trong khi Rivian giảm 14% và Lucid giảm 5%.
Đề xuất loại bỏ trợ cấp xe điện, từng là một phần của Đạo luật Giảm lạm phát của Tổng thống Joe Biden, đang được nhóm lãnh đạo mới của ông Trump, bao gồm tỷ phú dầu khí Harold Hamm và Thống đốc Doug Burgum, xem xét.
Liên minh Đổi mới ngành ô tô Mỹ đã gửi thư tới Quốc hội, kêu gọi duy trì các khoản tín dụng thuế cho xe điện, coi đây là “yếu tố quan trọng để củng cố vị thế của Mỹ” trong ngành sản xuất xe điện toàn cầu.
Thanh Mai (t/h)