Trung Quốc định hình không gian hợp tác mới với kinh tế toàn cầu

7 giờ trướcBài gốc

Quang cảnh cảng hàng hóa tại Thanh Đảo, tỉnh Sơn Đông, Trung Quốc. Ảnh: THX/TTXVN

Năm 2025 đánh dấu bước chuyển quan trọng trong chiến lược phát triển của Trung Quốc, khi nước này bước vào giai đoạn chuẩn bị cho Kế hoạch 5 năm lần thứ 15 (2026-2030) và xác lập mở cửa ở tiêu chuẩn cao như một động lực trung tâm của tiến trình hiện đại hóa.

Trong bối cảnh kinh tế thế giới đối mặt với nhiều bất ổn – từ chủ nghĩa bảo hộ gia tăng đến xu hướng đơn phương và căng thẳng địa chính trị kéo dài – Trung Quốc đang đẩy mạnh mở cửa theo hướng hai chiều, cân bằng lợi ích đối nội và đối ngoại: vừa phục vụ mục tiêu phát triển trong nước, vừa thúc đẩy hợp tác kinh tế quốc tế.

Theo Bộ trưởng Thương mại Trung Quốc Vương Văn Đào, việc mở rộng mở cửa ở tiêu chuẩn cao, kiên định chủ nghĩa đa phương và thương mại tự do, đồng thời tăng cường hợp tác trong chuỗi công nghiệp và chuỗi cung ứng toàn cầu, không chỉ giúp Trung Quốc giành thế chủ động trong cạnh tranh quốc tế ngày càng gay gắt, mà còn góp phần thúc đẩy một tiến trình toàn cầu hóa bao trùm và bền vững hơn.

* Trục mở cửa đối ngoại ngày càng rõ nét

Cam kết mở cửa của Trung Quốc được thể hiện thông qua hàng loạt chính sách đối ngoại và ngoại thương mang tính hệ thống. Tính đến nay, Trung Quốc đã ký 24 hiệp định thương mại tự do (FTA) với 31 quốc gia và vùng lãnh thổ; áp dụng thuế suất 0% cho toàn bộ dòng thuế đối với tất cả các nước kém phát triển nhất có quan hệ ngoại giao.

Đáng chú ý, vào tháng 9/2025, Trung Quốc tuyên bố sẽ không tìm kiếm thêm các ưu đãi đặc biệt và khác biệt dành cho quốc gia đang phát triển trong các cuộc đàm phán hiện tại và tương lai của Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) – một động thái được đánh giá là mang tính biểu tượng cho cách tiếp cận mở cửa chủ động và có trách nhiệm hơn.

“Trước đây, mở cửa của Trung Quốc chủ yếu là theo sau, còn hiện nay là chủ động dẫn dắt”, Bộ trưởng Vương Văn Đào nhấn mạnh.

Song song với đó, trong năm 2025, Trung Quốc tiếp tục cắt giảm danh mục hạn chế đầu tư nước ngoài, mở rộng tiếp cận thị trường trong các lĩnh vực dịch vụ như viễn thông và y tế, đồng thời công bố Danh mục ngành nghề khuyến khích đầu tư nước ngoài phiên bản mới, định hướng dòng vốn quốc tế vào sản xuất tiên tiến, công nghệ cao và các lĩnh vực chiến lược.

Theo số liệu của Bộ Thương mại Trung Quốc, trong giai đoạn từ tháng 1-11/2025, cả nước ghi nhận 61.207 doanh nghiệp FDI mới, tăng 16,9% so với cùng kỳ năm trước. Dòng vốn ngoại tiếp tục tập trung mạnh vào các lĩnh vực công nghệ cao, phản ánh mức độ quan tâm ngày càng lớn của nhà đầu tư quốc tế đối với năng lực công nghiệp và đổi mới của Trung Quốc.

Cùng với mở cửa thị trường trong nước, Trung Quốc đang tái định hình vai trò trong chuỗi giá trị toàn cầu thông qua xuất khẩu và đầu tư ra nước ngoài. Cơ cấu xuất khẩu tiếp tục dịch chuyển sang các sản phẩm có hàm lượng công nghệ và giá trị gia tăng cao, trong khi những sản phẩm phục vụ chuyển dịch xanh và phát triển carbon thấp ghi nhận tốc độ tăng trưởng hai chữ số.

Ở chiều ngược lại, đầu tư trực tiếp ra nước ngoài (ODI) của Trung Quốc duy trì đà tăng ổn định. Cũng trong giai đoạn từ tháng 1-11/2025, tổng vốn ODI đạt 1.130 tỷ nhân dân tệ (khoảng 160,8 tỷ USD), tăng 7,5% so với cùng kỳ, trải rộng trên hơn 150 quốc gia và vùng lãnh thổ. Trong đó, đầu tư phi tài chính chiếm phần lớn, cho thấy xu hướng mở rộng sản xuất – kinh doanh thực chất ra thị trường quốc tế.

Chính phủ Trung Quốc đồng thời đẩy mạnh các chính sách hỗ trợ doanh nghiệp khai thác thị trường nước ngoài, thúc đẩy phát triển thương mại cân bằng, cũng như khuyến khích những mô hình thương mại mới như thương mại điện tử xuyên biên giới và hệ thống kho vận ở nước ngoài.

Quang cảnh cảng hàng hóa tại Thiên Tân, Trung Quốc. Ảnh: THX/TTXVN

* Định hình quỹ đạo mở cửa trong chu kỳ mới

Một điểm nhấn nổi bật trong năm 2025 là việc Trung Quốc đẩy mạnh mở cửa thể chế, coi đây là trụ cột chiến lược cho hiện đại hóa và hội nhập sâu hơn với kinh tế toàn cầu. Việc triển khai cơ chế hải quan đặc biệt tại Cảng Thương mại Tự do Hải Nam, cùng với việc mở rộng thí điểm cải cách tại các Khu Thương mại Tự do (FTZ) trên cả nước, đang tạo ra những “không gian thử nghiệm” cho mô hình mở cửa ở tiêu chuẩn cao.

Song song với đó, Trung Quốc tiếp tục thúc đẩy tự do hóa và tạo thuận lợi cho thương mại – đầu tư, cải thiện môi trường kinh doanh và tăng cường kết nối nhân lực quốc tế thông qua các chính sách miễn thị thực.

Trên bình diện khu vực và toàn cầu, việc hoàn tất đàm phán FTA Trung Quốc – ASEAN phiên bản 3.0 (ACFTA 3.0), cũng như quyết định áp dụng thuế suất 0% cho toàn bộ dòng thuế đối với 53 quốc gia châu Phi có quan hệ ngoại giao, được xem là những tín hiệu mạnh mẽ khẳng định lập trường ủng hộ thương mại tự do và hợp tác mở của Bắc Kinh.

Các định hướng trên cũng được lồng ghép vào quá trình xây dựng Kế hoạch 5 năm lần thứ 15 (2026–2030). Theo Bộ trưởng Vương Văn Đào, việc thúc đẩy cải cách và phát triển chất lượng cao thông qua mở cửa tiêu chuẩn cao sẽ là chìa khóa để tăng cường tương tác giữa thị trường trong nước và quốc tế, qua đó tạo dư địa cho tăng trưởng cả về quy mô lẫn chất lượng trong giai đoạn tới.

Trong các khuyến nghị cho Kế hoạch 5 năm lần thứ 15, mục tiêu mở cửa tiếp tục được xác định là đòn bẩy chiến lược, với trọng tâm mở rộng tiếp cận thị trường dịch vụ, thúc đẩy thương mại đổi mới, mở rộng không gian đầu tư hai chiều và đẩy mạnh hợp tác chất lượng cao trong khuôn khổ Sáng kiến Vành đai và Con đường (BRI).

Bằng cách tận dụng lợi thế của thị trường “siêu lớn” và chủ động kết nối nguồn lực trong – ngoài nước, Trung Quốc đang từng bước định hình một quỹ đạo tăng trưởng bền vững và chất lượng hơn.

Diệu Linh/Bnews/vnanet.vn

Nguồn Bnews : https://bnews.vn/trung-quoc-dinh-hinh-khong-gian-hop-tac-moi-voi-kinh-te-toan-cau/403178.html