Việc khởi công đóng tàu sân bay hạt nhân Type 004 đánh dấu cột mốc quan trọng trong quá trình hiện đại hóa hải quân Trung Quốc.
Nếu 3 chiếc tàu sân bay trước đây của Bắc Kinh – Liêu Ninh, Sơn Đông và Phúc Kiến – đều dựa trên nền tảng động cơ thông thường, thì Type 004 sẽ là chiếc đầu tiên vận hành bằng năng lượng hạt nhân.
Điều này mang lại lợi thế vượt trội về tầm hoạt động, thời gian tác chiến liên tục và khả năng triển khai sức mạnh đến những vùng biển xa xôi.
Theo các nguồn tin quân sự, Type 004 có lượng giãn nước từ 110.000 đến 120.000 tấn, lớn hơn cả USS Gerald R. Ford – niềm tự hào của Hải quân Mỹ với trọng tải khoảng 100.000 tấn.
Con tàu dự kiến dài khoảng 330–340 mét, boong rộng hơn so với các tàu sân bay trước đây của Trung Quốc.
Hệ thống động lực gồm hai lò phản ứng hạt nhân nước áp suất cao, cung cấp công suất tổng hợp từ 450 đến 500 MW. Đây là nền tảng cho việc vận hành các hệ thống điện tử hiện đại, máy phóng điện từ và đội máy bay hùng hậu.
Type 004 được thiết kế theo cấu hình CATOBAR (cất cánh bằng máy phóng và hạ cánh bằng dây hãm), tương tự như lớp Ford.
Điều này cho phép triển khai đa dạng các loại máy bay, từ tiêm kích hạng nặng J-15T, tiêm kích tàng hình J-35, máy bay cảnh báo sớm KJ-600, cho tới UAV cỡ lớn.
Tổng số lượng máy bay mang theo có thể vượt 90 chiếc – con số ấn tượng so với bất kỳ tàu sân bay nào trong khu vực.
Việc xây dựng Type 004 phản ánh rõ tham vọng của Trung Quốc trong việc mở rộng ảnh hưởng hải quân.
Với tầm hoạt động dài, khả năng mang nhiều máy bay và tính năng hiện đại, Type 004 sẽ cho phép Bắc Kinh triển khai sức mạnh không chỉ ở vùng biển xung quanh mà còn vươn tới Ấn Độ Dương và Thái Bình Dương.
Các chuyên gia nhận định, Type 004 là nỗ lực để thu hẹp khoảng cách với Hải quân Mỹ – lực lượng hiện sở hữu 11 tàu sân bay hạt nhân và là trụ cột của chiến lược toàn cầu.
Nếu thành công, đây sẽ là lần đầu tiên một quốc gia khác ngoài Mỹ vận hành tàu sân bay hạt nhân quy mô lớn với hệ thống máy phóng điện từ.
Tuy vậy, con đường đến khi Type 004 thực sự trực chiến còn nhiều thách thức.
Vấn đề không chỉ nằm ở việc đóng tàu, mà còn ở công nghệ then chốt như máy phóng điện từ, hệ thống hãm cáp đáp, hay công tác bảo trì – vốn đòi hỏi trình độ kỹ thuật cực cao.
Bên cạnh đó, để vận hành trơn tru một hạm đội tàu sân bay, Trung Quốc cần bảo đảm năng lực hậu cần biển xa, bao gồm tàu tiếp liệu, căn cứ hỗ trợ và đào tạo nhân sự chuyên nghiệp.
Ngoài yếu tố kỹ thuật, Type 004 còn mang ý nghĩa chính trị và chiến lược. Nó báo hiệu một sự thay đổi trong cán cân sức mạnh hải quân toàn cầu.
Mỹ và các đồng minh chắc chắn sẽ theo dõi sát sao quá trình phát triển con tàu này, đồng thời củng cố các biện pháp đối phó nhằm duy trì ưu thế.
Type 004 không chỉ là một con tàu sân bay mới, mà còn là tuyên bố tham vọng của Trung Quốc: trở thành cường quốc hải quân ngang hàng với Mỹ.
Dù còn nhiều rào cản kỹ thuật và vận hành, việc khởi công Type 004 đã cho thấy Bắc Kinh đang tiến từng bước để biến tham vọng đó thành hiện thực.
Việt Hùng
Theo Armyrecognition