Trường THPT Chuyên Khoa học Tự nhiên - cái nôi đào tạo nhân tài khoa học

2 giờ trướcBài gốc

Tới dự buổi lễ có đồng chí Lê Thành Long - Ủy viên Ban chấp hành Trung ương Đảng, Phó Thủ tướng Chính phủ; đại diện lãnh đạo các bộ, ban, ngành cùng đông đảo các thế hệ nhà giáo, học sinh, phụ huynh các Khối Chuyên Tổng hợp và Trường THPT Chuyên Khoa học Tự nhiên.

Thế hệ thầy - trò trường Trường THPT Chuyên Khoa học Tự nhiên hội tụ tại lễ kỷ niệm

“Nơi hội tụ tinh hoa”

Tại buổi Lễ, đại diện lãnh đạo Đảng và Nhà nước, Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Thành Long đã trao Huân chương Lao động hạng Nhì cho Trường THPT Chuyên Khoa học Tự nhiên; Huân chương Lao động hạng Nhất cho Bộ môn Chuyên Vật lý và Huân chương Lao động hạng Ba cho Bộ môn Chuyên Toán.

Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Thành Long đã trao Huân chương Lao động hạng Nhì cho Trường THPT Chuyên Khoa học Tự nhiên; Huân chương Lao động hạng Nhất cho Bộ môn Chuyên Vật lý và Huân chương Lao động hạng Ba cho Bộ môn Chuyên Toán.

Đây là dịp đặc biệt để các thế hệ thầy cô, học sinh – sinh viên cùng nhau gặp gỡ, tri ân, ôn lại hành trình vẻ vang và tiếp tục viết nên những trang mới của truyền thống “nơi hội tụ tinh hoa” – mái trường đã đào tạo nhiều thế hệ tài năng và mang về số lượng giải Olympic quốc tế nhiều nhất cả nước. Đồng thời đánh dấu chặng đường 6 thập kỷ viết nên truyền thống vẻ vang của “cái nôi đào tạo nhân tài khoa học” – nơi đã góp phần định hình mô hình trường chuyên Việt Nam và đưa trí tuệ Việt Nam vươn tầm thế giới.

Tháng 9 năm 1965, tại khu sơ tán Thái Nguyên của Trường Đại học Tổng hợp Hà Nội, 38 học sinh lớp chuyên Toán đầu tiên chính thức bước vào năm học mới. Quyết định số 198/CP của Hội đồng Chính phủ cho phép mở lớp học đặc biệt này đã đặt nền móng cho mô hình giáo dục chuyên ở Việt Nam – nơi phát hiện, bồi dưỡng học sinh có năng khiếu xuất sắc về Toán học, sau đó là các lĩnh vực khoa học cơ bản khác.

Từ hạt mầm đầu tiên ấy, các khối chuyên lần lượt ra đời: Vật lý (1985), Hóa học (1992), Sinh học (1998), mở rộng Toán thành Toán – Tin (1993). Đến năm 2010, Trường THPT Chuyên Khoa học Tự nhiên chính thức được thành lập trên cơ sở sáp nhập các khối chuyên, đánh dấu bước trưởng thành mới của mô hình đào tạo nhân tài trong hệ thống giáo dục phổ thông Việt Nam.

Danh tiếng của Trường THPT Chuyên Khoa học Tự nhiên còn được khẳng định qua những con số biết nói tại các kỳ Olympic quốc tế. Đến năm 2025, học sinh Nhà trường đã mang về hàng trăm huy chương, giành 79 trên tổng số 198 huy chương Vàng của cả nước.

Các thế hệ học sinh trường THPT chuyên Khoa học tự nhiên

Tính đến năm 2025, trong các kỳ thi Olympic quốc tế, học sinh của trường đã giành 32 Huy chương Vàng, 33 Huy chương Bạc và 18 Huy chương Đồng môn Toán học; 12 Huy chương Vàng, 21 Huy chương Bạc và 15 Huy chương Đồng môn Vật lý; 14 Huy chương Vàng, 24 Huy chương Bạc và 26 Huy chương Đồng môn Tin học; 16 Huy chương Vàng, 10 Huy chương Bạc và 3 Huy chương Đồng môn Hóa học; 3 Huy chương Vàng, 4 Huy chương Bạc và 15 Huy chương Đồng môn Sinh học.

Nhà trường cũng ghi dấu bằng hàng loạt kỷ lục lần đầu tiên: Ngô Quý Đăng – học sinh lớp 10 duy nhất của Việt Nam giành HCV Olympic Toán quốc tế; Võ Hoàng Hải – hai lần liên tiếp giành HCV Olympic Vật lý quốc tế; Nguyễn Phương Thảo – điểm cao nhất Olympic Sinh học quốc tế 2018.

Học sinh Trường THPT chuyên Khoa học Tự nhiên - Đại học Quốc gia Hà Nội

Trải qua 6 thập kỷ, Trường THPT Chuyên Khoa học Tự nhiên không chỉ là nơi chắp cánh ước mơ khoa học cho hàng vạn học sinh, mà còn là “bệ phóng” đưa nhiều thế hệ trưởng thành, tỏa sáng trên trường quốc tế. Những cái tên như GS. Ngô Bảo Châu – Huy chương Fields 2010, GS. Đàm Thanh Sơn – Giải thưởng Dirac 2018, hay các nhà khoa học, học giả danh tiếng như GS. Ngô Đắc Tuấn, GS. Đào Hải Long... đều khởi nguồn từ mái trường này.

Giám đốc Đại học Quốc gia Hà Nội Hoàng Minh Sơn

Phát biểu tại buổi lễ, Giám đốc ĐHQGHN Hoàng Minh Sơn bày tỏ sự tự hào khi cùng các thế hệ thầy cô, học sinh và phụ huynh ôn lại chặng đường 60 năm hình thành và phát triển của Chuyên Tổng hợp – 15 năm thành lập Trường THPT Chuyên Khoa học Tự nhiên.

"Đây không chỉ là dấu mốc quan trọng của Nhà trường, của Trường ĐH Khoa học Tự nhiên và của ĐHQGHN, mà còn là niềm tự hào chung của nền giáo dục phổ thông Việt Nam. Từ mô hình lớp chuyên đầu tiên ra đời giữa thời kỳ chiến tranh gian khổ, Trường THPT Chuyên Khoa học Tự nhiên đã trở thành cái nôi phát hiện, bồi dưỡng và đào tạo hàng nghìn học sinh tài năng, đóng góp nhiều nhân tài kiệt xuất cho đất nước và làm rạng danh trí tuệ Việt Nam trên trường quốc tế" - Giám đốc Hoàng Minh Sơn nhấn mạnh.

Đa dạng hóa các hoạt động ươm mầm tài năng

Tại buổi lễ, Phó Thủ tướng Lê Thành Long đã biểu dương và chúc mừng những thành tích xuất sắc của các thế hệ thầy và trò trường chuyên Tổng hợp – Khoa học Tự nhiên trong suốt chặng đường 60 năm qua, đóng góp thiết thực và công cuộc công nghiệp hóa, hiện đại hóa, xây dựng và phát triển đất nước.

Phó Thủ tướng Lê Thành Long

Phó Thủ tướng Lê Thành Long nhấn mạnh: “Vừa qua, Bộ Chính trị đã ban hành nhiều quyết sách quan trọng, đột phá, trong đó có Nghị quyết số 57 về phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đối số quốc gia, và Nghị quyết số 71 về phát triển giáo dục và đào tạo; qua đó, tiếp tục khẳng định quan điểm giáo dục và đào tạo là quốc sách hàng đầu; xác định nguồn nhân lực chất lượng cao, nhân tài khoa học, công nghệ là động lực và lợi thế cạnh tranh của đất nước”.

Phó Thủ tướng Lê Thành Long nhận định, kế thừa những tinh hoa của các Khối Chuyên Tổng hợp trước đó, Trường THPT Chuyên Khoa học Tự nhiên có rất nhiều thế mạnh, lợi thế so với các trường THPT Chuyên khác và các trường THPT trên cả nước. Đồng thời, là trường THPT Chuyên lâu đời nhất với đội ngũ thầy cô giáo chuyên môn cao, tâm huyết, sáng tạo, yêu nghề; các em học sinh thông minh, cần cù, ngoan ngoãn.

Phó Thủ tướng đề nghị Bộ Giáo dục và Đào tạo, Đại học Quốc gia Hà Nội, Trường Đại học Khoa học Tự nhiên nghiên cứu, có giải pháp đổi mới mô hình trường THPT chuyên theo hướng vừa rộng và sâu, tạo cơ sở, nền tảng cho hệ thống các trường THPT chuyên phát triển

Với nền tảng đó, Phó Thủ tướng đề nghị Nhà trường tiếp tục thực hiện tốt các định hướng phát triển đã đề ra, đồng thời cần đổi mới mạnh mẽ mô hình giáo dục theo hướng vừa rộng, vừa sâu: vừa tạo điều kiện cho học sinh tiếp cận với giáo dục chất lượng cao, vừa là khích lệ, bồi dưỡng những học sinh đặc biệt xuất sắc.

Tiếp tục đa dạng hóa các hoạt động ươm mầm tài năng thông qua các hoạt động nghiên cứu khoa học, đổi mới sáng tạo, các hoạt động thể dục thể thao, nghệ thuật, định hướng nghề nghiệp, chú trọng công tác giáo dục nhân cách cho học sinh.

Nhân dịp này, Phó Thủ tướng đề nghị Bộ Giáo dục và Đào tạo, Đại học Quốc gia Hà Nội, Trường Đại học Khoa học Tự nhiên nghiên cứu, có giải pháp đổi mới mô hình trường THPT chuyên theo hướng vừa rộng và sâu, tạo cơ sở, nền tảng cho hệ thống các trường THPT chuyên phát triển; Nghiên cứu xây dựng Đề án phát hiện và đào tạo, bồi dưỡng tài năng trẻ Việt Nam; ươm mầm gắn với đào tạo tài năng từ bậc phổ thông đến bậc tiến sĩ.

Đặc biệt, ưu tiên đầu tư nguồn lực, kinh phí thỏa đáng để nâng cấp cơ sở vật chất, trang thiết bị học tập, phòng thí nghiệm, hệ thống các phòng chức năng cho Trường THPT Chuyên khoa học tự nhiên xứng tầm với ngôi trường THPT số 1 của cả nước; có cơ chế, chính sách ghi nhận, tôn vinh xứng đáng đối với thầy cô giáo và học sinh đạt được những thành tích xuất sắc.

Các Khối Chuyên Tổng hợp và Trường THPT Chuyên Khoa học Tự nhiên đã được Đảng và Nhà nước trao tặng các phần thưởng cao quý:

Huân chương Lao động hạng Ba năm 1985 cho Khối Chuyên Toán;

Huân chương Lao động hạng Nhì năm 1995 cho Khối Chuyên Toán Tin;

Huân chương Lao động hạng Nhất năm 2000 cho Khối Chuyên Toán Tin;

Huân chương Lao động hạng Ba năm 2000 cho Khối Chuyên Vật lý;

Huân chương Độc lập hạng Ba năm 2005 cho Khối Chuyên Toán Tin;

Huân chương Lao động hạng Nhì năm 2005 cho Khối Chuyên Vật lý;

Anh hùng Lao động thời kỳ đổi mới năm 2005 cho Khối Chuyên Toán Tin;

Huân chương Lao động hạng Ba năm 2007 cho Khối Chuyên Hóa học;

Huân chương Độc lập hạng Nhì năm 2015 cho Bộ môn Chuyên Toán học;

Huân chương Lao động hạng Nhì năm 2017 cho Bộ môn Chuyên Hóa học;

Huân chương Lao động hạng Ba năm 2018 cho Bộ môn Chuyên Sinh học;