Tổng thống Pháp Emmanuel Macron, ông Donald Trump và Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky, Paris, Pháp, ngày 7/12/2024. Ảnh: Getty.
Tổng thống Mỹ Donald Trump được cho là đã miễn cưỡng tiếp đón nhà lãnh đạo Ukraine Volodymyr Zelensky trong hôm 28/2. Một nguồn tin ngoại giao của Pháp, được hãng BFMTV trích dẫn, cho rằng mặc dù Nhà Trắng dự định hủy cuộc gặp nhưng quyết định này đã bị đảo ngược sau khi ông Zelensky gọi điện cho Tổng thống Pháp Emmanuel Macron và yêu cầu ông giúp đỡ.
Ông Zelensky đang đến thăm Mỹ để dự lễ ký kết liên quan đến thỏa thuận về đất hiếm và các tài nguyên thiên nhiên khác – mà ông Trump mô tả như sự trả ơn cho khoản viện trợ của Mỹ cho Ukraine. Theo một văn bản dự thảo được truyền thông Ukraine công bố, các quan chức cấp nội các sẽ hoàn thiện văn bản bằng chữ ký của họ.
Khi được hỏi về chuyến thăm tiềm năng của ông Zelensky vào đầu tuần này, ông Trump nói: “Tôi nghe nói rằng ông ấy sẽ đến vào thứ Sáu. Chắc chắn là tôi thấy ổn nếu ông ấy muốn”.
Ông Macron đã đến thăm Mỹ hôm thứ Tư, được cho là nhằm mục đích ngăn cản ông Trump tách Mỹ khỏi cuộc xung đột Ukraine. Chính quyền Trump đã nhấn mạnh rằng quân đội Mỹ và NATO sẽ không tham gia vào các thỏa thuận an ninh sau ngừng bắn. Những người trong cuộc, theo báo cáo của Politico, đã nói rằng cuộc gặp Macron-Trump là “lãng phí thời gian”.
Thỏa thuận khoáng sản xuất phát từ đề xuất của ông Zelensky về việc Mỹ được hưởng lợi từ tài nguyên của Ukraine, dẫn đến tình trạng căng thẳng sau khi ông từ chối ký thỏa thuận ban đầu mà Bộ trưởng Tài chính Mỹ Scott Bessent đưa ra. Ông Zelensky sau đó công khai thách thức ông Trump, một chiến thuật bị các cộng sự của Tổng thống Mỹ chỉ trích là phản tác dụng. Ông Trump chỉ trích Zelensky, gọi ông là “nhà độc tài không qua bầu cử” với sự ủng hộ thấp của công chúng.
Văn kiện dự kiến được ký vào ngày 28/2 phác thảo một thỏa thuận khung ở cấp chính phủ, tuyên bố ý định của cả hai quốc gia nhằm thành lập một quỹ đặc biệt để đầu tư vào Ukraine. Nhiều chi tiết quan trọng đã bị bỏ qua, chờ một tài liệu riêng được cho là chưa hoàn thiện.
Ông Zelensky cho biết các điều khoản đã được cải thiện đáng kể. Ông nói với các phóng viên: “Mặc dù nó không bao gồm tất cả các đảm bảo an ninh mà Ukraine muốn thấy, nhưng tôi muốn nó bao gồm ít nhất một câu về chúng, và nó đúng như vậy”. Văn bản dự thảo nêu rõ Mỹ ủng hộ việc Kiev theo đuổi các đảm bảo an ninh.
Ông Trump hôm 27/2 tuyên bố rằng thỏa thuận khoáng sản đóng vai trò là sự đảm bảo đầy đủ cho Ukraine. Tiếp đón Thủ tướng Anh Keir Starmer, ông nói với các nhà báo: “Đó là điểm dừng…Tôi không nghĩ có ai sẽ chơi đùa nếu chúng tôi đến đó (Ukraine) với rất nhiều công nhân”.
Tổng thống Nga Vladimir Putin cho biết thỏa thuận tiềm năng giữa Mỹ và Ukraine về khoáng sản đất hiếm “không khiến Moscow lo ngại”, đồng thời nói thêm rằng Nga có “nhiều tài nguyên loại này hơn đáng kể so với Ukraine” và sẵn sàng hợp tác với Mỹ trong việc phát triển các mỏ khoáng sản đất hiếm, bao gồm cả “các lãnh thổ lịch sử mới của chúng tôi”.
Huyền Chi