TS Mai Thanh Dung: Kinh tế tuần hoàn là một quá trình dài hơi

2 giờ trướcBài gốc

Hội thảo tập huấn về kinh tế tuần hoàn do Viện Chính sách Kinh tế môi trường (Hội Kinh tế môi trường Việt Nam) phối hợp các cơ quan liên quan vừa được tổ chức cuối tuần qua đã thu hút sự tham gia của nhiều nhà quản lý, chuyên gia, nhà khoa học và đại diện các doanh nghiệp, cơ quan, tổ chức từ trung ương đến địa phương. Chương trình không chỉ cung cấp kiến thức chuyên sâu mà còn tạo diễn đàn để trao đổi kinh nghiệm thực tiễn, chia sẻ các mô hình và giải pháp kinh tế tuần hoàn hiệu quả.

Chương trình có sự tham dự của các chuyên gia đầu ngành về lĩnh vực kinh tế tuần, hoàn, trong đó có TS. Mai Thanh Dung, Phó Viện trưởng Viện Chiến lược, Chính sách Nông nghiệp và Môi trường (Bộ Nông nghiệp và Môi trường).

Chương trình tập huấn về kinh tế tuần hoàn.

Để làm rõ hơn nội hàm kinh tế tuần hoàn trong phát triển kinh tế xanh tại Việt Nam, PV Tạp chí Kinh tế Môi trường đã có cuộc phỏng vấn với TS. Mai Thanh Dung.

- Thưa TS Mai Thanh Dung, đầu tiên chúng tôi xin gửi lời cảm ơn ông đã dành thời gian cho cuộc phỏng vấn này. Thưa ông, sau hơn một ngày tổ chức hội thảo, tập huấn về kinh tế tuần hoàn do Viện Chính sách Kinh tế môi trường (Hội Kinh tế môi trường Việt Nam) phối hợp các cơ quan liên quan tổ chức, ông có thể chia sẻ những kết quả nổi bật mà chương trình đạt được?

TS. Mai Thanh Dung:

Có thể nói, đây thực sự là một chương trình tập huấn bổ ích về kinh tế tuần hoàn. Nếu hiểu một cách đơn giản, nhiều người sẽ chỉ nhìn thấy một phần của nó, nhưng thực chất kinh tế tuần hoàn theo Luật Bảo vệ môi trường có nội hàm rất rộng, bao trùm từ việc khai thác, sử dụng tài nguyên thiên nhiên đến việc giảm thiểu phát thải và tái chế rác thải.

Ví dụ như vòng đời của một sản phẩm: những sản phẩm có vòng đời dài giúp giảm nhu cầu khai thác tài nguyên, trong khi sản phẩm vòng đời ngắn lại khiến chúng ta phải khai thác thêm nguyên liệu liên tục để tái sản xuất sản phẩm. Hội thảo lần này đã giúp mọi người hiểu rõ hơn về toàn bộ nội hàm của kinh tế tuần hoàn.

TS. Mai Thanh Dung, Phó Viện trưởng Viện Chiến lược, Chính sách Nông nghiệp và Môi trường (Bộ Nông nghiệp và Môi trường).

Bên cạnh đó, hội thảo còn có nhiều bài tham luận chia sẻ những mô hình thực tiễn rất hay, giúp các đại biểu tham khảo và áp dụng vào thực tiễn, để có thể nhân rộng ra những mô hình hay đó. Đồng thời, các trao đổi về khung chính sách, pháp luật và những rào cản, hạn chế trong thực tiễn cũng được đưa ra, nhằm mục tiêu cuối cùng là thúc đẩy kinh tế tuần hoàn thực sự đi vào đời sống một cách hiệu quả.

- Trong hội thảo có hai bài tham luận của chuyên gia nước ngoài là ông Florian Beranek. Ở góc độ người trực tiếp tham gia tập huấn cho các đại biểu, ông đánh giá những kinh nghiệm quốc tế khi áp dụng vào Việt Nam sẽ có những tác động như thế nào?

- Chuyên gia quốc tế Florian Beranek đã trình bày 2 bài tham luận và ông có nói đến các mô hình kinh tế tuần hoàn được triển khai thành công tại Hà Lan, Đức và Singapore, mang đến những bài học quý giá về cách tổ chức chuỗi cung ứng, quản lý tài nguyên và tối ưu hóa tái chế. Tuy nhiên, nếu áp dụng vào Việt Nam, sẽ tạo ra những khoảng trống và hạn chế nhất định. Bởi các nước ông Florian đưa ra đều thuộc nhóm nước phát triển, có điều kiện thuận lợi về hạ tầng, hệ thống chuỗi cung ứng của họ đã rất hoàn chỉnh, trong khi Việt Nam chúng ta vẫn đang trong giai đoạn phát triển, đặc biệt là cơ sở hạ tầng và năng lực của các doanh nghiệp.

Chúng ta hoàn toàn có thể học hỏi và tham khảo, nhưng việc triển khai hiệu quả sẽ phụ thuộc nhiều vào các doanh nghiệp lớn, mạnh và sự đồng bộ trong quản lý. Ví dụ đối với các đô thị, kinh nghiệm quốc tế cũng là hướng chúng ta có thể học hỏi để phát triển những thành phố xanh, áp dụng các giải pháp thông minh và bền vững. Đây là một quá trình dài, cần phụ thuộc vào điều kiện thực tế để từng bước tìm ra các giải pháp phù hợp, hướng tới xây dựng đô thị văn minh và phát triển bền vững.

- Thưa ông, thành phần tham dự hội thảo rất đa dạng và cho thấy nhận thức cũng như cách tiếp cận về kinh tế tuần hoàn vẫn còn khá mơ hồ ở nhiều cấp. Ông có thể gợi ý cho ban tổ chức ý tưởng hay kế hoạch nào để xây dựng các chương trình tập huấn chi tiết, cụ thể hơn không?

- Hội thảo là một trong những chương trình tập huấn lớn, chuyên sâu về kinh tế tuần hoàn, với sự tham gia đa dạng từ các nhà quản lý, nhà khoa học, người làm thực tiễn và các cấp quản lý trung ương, địa phương. Qua các phiên thảo luận, nhiều đại biểu đã chia sẻ những khó khăn, vướng mắc thực tế. Những vấn đề này liên quan mật thiết đến quy định pháp luật hiện hành và đặc biệt là việc quản lý các đối tượng khó kiểm soát.

Một ví dụ là kinh tế hộ gia đình, họ có đóng góp cho nền kinh tế nhưng cũng ảnh hưởng đến môi trường xung quanh, nhất là trong hoạt động tái chế. Hiện các quy định về môi trường vẫn còn thủ tục phức tạp, vì nguyên tắc là người gây ô nhiễm phải chịu trách nhiệm. Do đó, một trong những thách thức là tạo cơ chế để người dân, hộ gia đình vừa thực hiện tái chế, tuần hoàn chất thải vừa không gây hại cho cộng đồng.

Các đại biểu tham dự tập huấn về kinh tế tuần hoàn.

Sau ngày tập huấn chúng tôi nhận thấy các đại biểu vẫn còn cảm thấy “thòm thèm” qua đó thấy được nhu cầu tập huấn của mọi người là rất lớn. Những khóa học này giúp người tham gia hiểu rõ hơn về kinh tế tuần hoàn, từ cơ bản đến nâng cao, từ dễ đến khó, từ đầu tư nhỏ đến đầu tư lớn, và từ bước đơn giản đến các giải pháp phức tạp hơn.

Qua ví dụ về xử lý bùn đỏ trong các dự án bauxite alumin Tân Rai mà PGS.TS Lưu Đức Hải - Chủ tịch Hội Kinh tế môi trường Việt Nam trình bày, có thể thấy rõ ràng rằng kinh tế tuần hoàn là một quá trình dài hơi. Ban đầu, chúng ta chưa hiểu tường tận về công nghệ hay tác động môi trường, nhưng qua thời gian, các giải pháp tái sử dụng chất thải dần được hình thành và chứng minh hiệu quả. Điều đó khẳng định chuyển đổi sang kinh tế tuần hoàn không thể diễn ra trong “một sớm một chiều” mà phải tích lũy qua từng bước, phù hợp với năng lực của từng doanh nghiệp, tổ chức và cộng đồng, để hướng tới mục tiêu chung là quản lý môi trường bền vững, giảm chất thải và sử dụng tài nguyên hiệu quả.

Chúng tôi sẽ tiếp tục triển khai thêm các chương trình tập huấn chi tiết và cụ thể hơn, hướng tới đối tượng đa dạng. Những khóa tập huấn này sẽ đi sâu hơn vào các nội dung thực tiễn, các giải pháp áp dụng tại Việt Nam, đồng thời kết hợp chia sẻ kinh nghiệm quốc tế để người tham gia có thể hiểu rõ, vận dụng và triển khai phù hợp với điều kiện cụ thể của mình.

- Qua chương trình tập huấn, ở góc độ là một chuyên gia, nhà quản lý trong tham mưu xây dựng, tổ chức thực hiện các chiến lược phát triển chính sách, pháp luật trong lĩnh vực tài nguyên và môi trường vào đời sống; đưa mô hình kinh tế tuần hoàn vào cuộc sống, ông có nhận xét và định hướng thế nào cho hội thảo cũng như các chương trình tiếp theo về lĩnh vực này?

- Bản thân chúng tôi là những người đang tham mưu cho bộ về các chính sách kinh tế tuần hoàn. Tôi đánh giá hội thảo rất bổ ích, bởi chúng tôi đã lắng nghe được nhiều ý kiến từ doanh nghiệp, cộng đồng, các trường, viện nghiên cứu, cũng như các nhà quản lý ở nhiều cấp. Những chia sẻ về khó khăn và rào cản thực tiễn của họ sẽ giúp chúng tôi tham mưu cho Bộ trong thời gian tới để hoàn thiện và điều chỉnh các quy định pháp luật hiện hành, bao gồm Luật Bảo vệ môi trường và các bộ luật liên quan, nhằm tạo cơ chế, chính sách thuận lợi hơn tháo gỡ những vướng mắc và thúc đẩy phát triển kinh tế tuần hoàn tại Việt Nam.

Xin cảm ơn những trao đổi của ông!

Hoàng Trang (thực hiện)

Nguồn Kinh tế Môi trường : https://kinhtemoitruong.vn/ts-mai-thanh-dung-kinh-te-tuan-hoan-la-mot-qua-trinh-dai-hoi-103818.html