TS Nguyễn Sĩ Dũng: Bảo vệ doanh nghiệp trước tin giả cũng là bảo vệ động lực tăng trưởng quốc gia

TS Nguyễn Sĩ Dũng: Bảo vệ doanh nghiệp trước tin giả cũng là bảo vệ động lực tăng trưởng quốc gia
4 giờ trướcBài gốc
Tin giả phá hoại kinh tế, tổn hại uy tín quốc gia
- Ông nhìn nhận thế nào về việc Vingroup chủ động khởi kiện 68 đối tượng tung tin giả về Tập đoàn?
Tôi cho rằng đây là một lựa chọn đúng đắn và cần thiết trong bối cảnh hiện nay. Tin giả lan truyền không chỉ tổn hại uy tín của doanh nghiệp bị nhắm tới, mà còn gây hoang mang dư luận, làm suy giảm niềm tin của nhà đầu tư và khách hàng, thậm chí tác động tiêu cực đến cả nền kinh tế. Việc Vingroup khởi kiện sòng phẳng, văn minh phù hợp với thông lệ quốc tế, thể hiện tinh thần thượng tôn pháp luật và gửi đi thông điệp quan trọng: tại Việt Nam, doanh nghiệp làm ăn chân chính có thể và cần phải được bảo vệ bằng pháp luật. Điều đó sẽ góp phần củng cố niềm tin của cộng đồng doanh nghiệp, của nhà đầu tư trong và ngoài nước.
- Nhưng nếu cứ lên mạng chê Vingroup mà bị kiện thì ai còn dám lên tiếng, còn gì là tự do ngôn luận nữa, thưa ông?
Tôi nghĩ cần phân biệt thật rạch ròi giữa tự do ngôn luận và việc cố tình tung tin sai sự thật.
Tự do ngôn luận là một quyền hiến định, ai cũng có thể bày tỏ quan điểm, kể cả những ý kiến khác biệt, trái chiều về doanh nghiệp hay chính sách. Những phản biện đó nếu dựa trên cơ sở dữ liệu, phân tích khoa học thì rất cần thiết, góp phần làm cho môi trường kinh doanh và quản trị quốc gia trở nên minh bạch, hiệu quả hơn.
Nhưng một khi thông tin được đưa ra là bịa đặt, xuyên tạc, sai sự thật, thì đó không còn là thực hiện quyền tự do ngôn luận nữa, mà là hành vi xâm hại đến uy tín, lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân và cả lợi ích công cộng. Tin giả có thể gây hoang mang xã hội, làm méo mó hình ảnh doanh nghiệp và cả quốc gia. Ở góc độ này, việc sử dụng công cụ pháp luật để xử lý là bảo vệ sự thật và sự công bằng.
- Theo ông, những đòn tấn công có chủ đích bằng tin giả nguy hiểm thế nào với một doanh nghiệp lớn như Vingroup và cả nền kinh tế?
Tin giả đang trở thành một “đại dịch” trên không gian mạng, tác hại vô cùng nghiêm trọng nếu không được xử lý kịp thời. Ở cấp độ doanh nghiệp, tin giả có thể làm suy giảm niềm tin của nhà đầu tư, khách hàng và đối tác. Chúng ta từng thấy nhiều tập đoàn lớn trên thế giới, chỉ vì một tin giả lan truyền trên mạng, mà giá cổ phiếu sụt giảm hàng tỷ USD chỉ trong vài ngày. Ngay tại Việt Nam, đã từng có trường hợp tin đồn thất thiệt về ngân hàng khiến người dân đổ xô đi rút tiền, gây ra rủi ro nghiêm trọng cho hệ thống tài chính.
Ở cấp độ xã hội, những thông tin bịa đặt về một tập đoàn lớn nếu lan truyền dày đặc có thể tạo ra hiệu ứng tâm lý tiêu cực, làm người dân hoang mang, giảm sút niềm tin vào nỗ lực phát triển kinh tế của đất nước. Một khi niềm tin bị xói mòn thì phục hồi là rất khó.
Ở cấp độ quốc gia, tin giả có thể làm tổn hại đến hình ảnh và uy tín của Việt Nam trên trường quốc tế. Nhà đầu tư nước ngoài không chỉ quan tâm đến ưu đãi chính sách, mà còn đặc biệt coi trọng tính minh bạch của thị trường. Một khi thông tin thất thiệt có thể lũng đoạn, làm méo mó hình ảnh các tập đoàn đầu tàu, họ sẽ e ngại khi bỏ vốn dài hạn.
Cần những động thái mạnh mẽ hơn từ cơ quan quản lý Nhà nước
- Cuộc chiến chống tin giả không phải của riêng Vingroup nhưng làm thế nào để cả cộng đồng sẵn sàng cùng lên tiếng và hành động, thưa ông?
Vingroup chỉ là một trường hợp tiên phong, điển hình. Chống tin giả là vấn đề mang tính hệ thống, đòi hỏi sự chung tay của cả Nhà nước, cộng đồng doanh nghiệp, các tổ chức xã hội và từng người dân. Nếu để một doanh nghiệp đơn độc, cho dù đó là doanh nghiệp lớn, thì cũng rất khó tạo ra sự thay đổi. Phải coi đây là một lợi ích công cộng, cần được bảo vệ bằng công cụ pháp luật, bằng trách nhiệm truyền thông của báo chí, và bằng sự tỉnh táo của cộng đồng mạng.
Kinh nghiệm quốc tế cho thấy, nhiều quốc gia đã đi trước trong việc đối phó với vấn nạn này. Singapore, chẳng hạn, ban hành Đạo luật chống tin giả (POFMA) từ năm 2019. Đây cũng chính là một trong những lý do giúp Singapore duy trì sức hấp dẫn vượt trội đối với dòng vốn FDI.
- Thực tế việc bảo vệ doanh nghiệp trước những nguy cơ do tin giả mang lại ở Việt Nam ra sao, thưa ông?
Việt Nam đã có Luật An ninh mạng và đã thành lập lực lượng chuyên trách về an ninh mạng và phòng chống tin giả, tin vu khống. Đây là những bước đi quan trọng, thể hiện quyết tâm của Nhà nước trong việc giữ gìn không gian mạng trong sạch, an toàn.
Tuy nhiên, thực tế cho thấy, việc xử lý tin giả bôi xấu doanh nghiệp vẫn còn khá “nhẹ tay” so với tin giả trong những lĩnh vực nhạy cảm khác. Điều này dễ tạo cảm giác rằng các doanh nghiệp - lực lượng tạo việc làm, thu hút đầu tư và đóng góp lớn cho nền kinh tế - chưa được bảo vệ đầy đủ.
- Theo ông, các cơ quan quản lý Nhà nước cần có động thái, giải pháp gì cụ thể để đồng hành cùng doanh nghiệp trong cuộc chiến chống tin giả?
Tôi cho rằng các cơ quan quản lý cần có ba nhóm giải pháp:
Thứ nhất, hoàn thiện pháp lý và bảo đảm tính răn đe. Luật phải quy định rõ ràng, minh bạch và đủ sức mạnh để xử lý hành vi tung tin sai sự thật, đặc biệt là tin giả có chủ đích nhằm bôi xấu doanh nghiệp.
Thứ hai, nâng cao năng lực thực thi. Lực lượng chuyên trách cần chủ động phát hiện, điều tra, xử lý nhanh và công khai kết quả, để tạo sức răn đe thực tế. Việt Nam hoàn toàn có thể học hỏi kinh nghiệm từ EU với Đạo luật Dịch vụ số (DSA) hay từ Singapore với Đạo luật chống tin giả (POFMA).
Thứ ba, đồng hành trong truyền thông. Nhà nước nên phối hợp với doanh nghiệp và báo chí để cung cấp thông tin chính thống, kịp thời phản bác các luận điệu sai lệch, đồng thời nâng cao “sức đề kháng thông tin” cho xã hội.
Tóm lại, chống tin giả không chỉ là bảo vệ một doanh nghiệp, mà còn là bảo vệ niềm tin vào thể chế và pháp luật. Mà niềm tin luôn là tài sản quý giá nhất của một nền kinh tế. Khi Nhà nước đồng hành mạnh mẽ và công bằng hơn, niềm tin đó sẽ trở thành nền tảng cho phát triển bền vững.
- Cảm ơn Tiến sĩ!
PV
Nguồn Tiền Phong : https://tienphong.vn/ts-nguyen-si-dung-bao-ve-doanh-nghiep-truoc-tin-gia-cung-la-bao-ve-dong-luc-tang-truong-quoc-gia-post1777840.tpo