Từ 1-7, cấp xã thực hiện toàn bộ việc đăng ký hộ tịch

16 giờ trướcBài gốc

Chính phủ vừa ban hành Nghị định 120/2025 quy định về phân định thẩm quyền của chính quyền địa phương 2 cấp trong lĩnh vực quản lý nhà nước của Bộ Tư pháp; trình tự, thủ tục thực hiện các thủ tục hành chính khi phân định thẩm quyền từ thẩm quyền của cấp huyện cho cấp xã hoặc cấp tỉnh.

Nghị định 120/2025 quy định cụ thể việc phân định thẩm quyền khi tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp trong các lĩnh vực: Hành chính tư pháp (hộ tịch, nuôi con nuôi); chứng thực; hòa giải ở cơ sở, bồi thường Nhà nước...

Chính phủ ban hành Nghị định 120/2025, chuyển nhiều nhiệm vụ từ cấp huyện về xã, giúp tinh gọn bộ máy và tạo thuận lợi cho người dân.

Theo khoản 2 Mục I Phụ lục ban hành kèm theo Nghị định 120/2025, trong trình tự, thủ tục thực hiện tại các quy định nêu tại khoản 1 Mục này, các nhiệm vụ của UBND cấp huyện, Chủ tịch UBND cấp huyện sẽ được chuyển giao tương ứng cho UBND cấp xã, Chủ tịch UBND cấp xã;

Các nhiệm vụ của Phòng Tư pháp, Trưởng phòng Tư pháp, công chức làm công tác hộ tịch cấp huyện sẽ được chuyển giao cho công chức tư pháp - hộ tịch cấp xã.

Nghị định 120 có hiệu lực thi hành từ ngày 1-7-2025 và sẽ hết hiệu lực từ 1-3-2027, trừ một số trường hợp được quy định tại Nghị định này. Điều này đồng nghĩa từ ngày 1-7, công chức tư pháp - hộ tịch cấp xã sẽ chính thức tiếp nhận và thực hiện toàn bộ công việc đăng ký hộ tịch. Đây là những nhiệm vụ trước đây do Phòng Tư pháp cấp huyện và công chức hộ tịch cấp huyện đảm nhiệm.

Bên cạnh đó, theo khoản 2 Điều 5 Nghị định 120/2025, người yêu cầu đăng ký khai sinh, đăng ký khai tử, đăng ký nhận cha, mẹ, con, đăng ký giám hộ, đăng ký thay đổi, chấm dứt giám hộ, đăng ký giám sát việc giám hộ, chấm dứt giám sát việc giám hộ, đăng ký thay đổi, cải chính, bổ sung hộ tịch, xác định lại dân tộc không phải có mặt tại cơ quan đăng ký hộ tịch để ký vào Sổ hộ tịch.

Quy định này được ban hành nhằm tạo thuận lợi cho người dân trong việc thực hiện các thủ tục hành chính, đặc biệt là khi thực hiện đăng ký hộ tịch trực tuyến hoặc thông qua hình thức ủy quyền, giúp giảm thiểu việc đi lại và tiết kiệm thời gian.

Ngoài ra, người dân cũng không còn phải nộp phiếu lý lịch tư pháp khi xin nhận con nuôi. Đây là một trong những điểm mới tại Nghị định 120, cụ thể theo khoản 2 Điều 11, đối với các thủ tục hành chính yêu cầu thành phần hồ sơ có Phiếu lý lịch tư pháp quy định tại khoản 3 Điều 17 của Luật Nuôi con nuôi, điểm g khoản 1 Điều 31 của Nghị định 19/2011, cơ quan giải quyết thủ tục hành chính có trách nhiệm yêu cầu cơ quan quản lý dữ liệu lý lịch tư pháp cung cấp thông tin lý lịch tư pháp; cá nhân khi thực hiện các thủ tục hành chính này không phải nộp Phiếu lý lịch tư pháp trong hồ sơ.

Không những thế, Nghị định còn tạo điều kiện cho cá nhân được nộp hồ sơ đăng ký hộ tịch tại bất kỳ UBND cấp xã nơi cư trú. Theo khoản 1 Điều 5, cá nhân có quyền lựa chọn thực hiện thủ tục hành chính về hộ tịch tại cơ quan đăng ký hộ tịch nơi cư trú; nơi cư trú của cá nhân được xác định theo quy định của pháp luật về cư trú.

Trường hợp không nộp đúng nơi có thẩm quyền, UBND cấp xã tiếp nhận có trách nhiệm hỗ trợ nộp trực tuyến đến đúng nơi có thẩm quyền.

Mặt khác, việc chứng thực bản dịch từ tiếng nước ngoài sang tiếng Việt thuộc thẩm quyền UBND xã. Cụ thể, theo Điều 14 Nghị định 120/2025, việc chứng thực chữ ký của người dịch trong các giấy tờ, văn bản từ tiếng nước ngoài sang tiếng Việt, từ tiếng Việt sang tiếng nước ngoài... thuộc thẩm quyền của UBND cấp xã.

Việc phân cấp này không chỉ cụ thể hóa quy định trong Nghị định 23/2015 (sửa đổi năm 2025), mà còn tạo điều kiện thuận lợi cho người dân, đặc biệt là trong các trường hợp thực hiện thủ tục trực tuyến hoặc qua ủy quyền, khi không cần phải trực tiếp đến cơ quan cấp huyện để giải quyết hồ sơ.

UBND cấp xã cũng sẽ thực hiện xác nhận, hỗ trợ khi hòa giải viên gặp tai nạn. Theo khoản 2 Điều 18 quy định, UBND cấp xã có trách nhiệm xem xét, quyết định hỗ trợ khi hòa giải viên gặp tai nạn hoặc rủi ro ảnh hưởng đến sức khỏe, tính mạng trong khi thực hiện hoạt động hòa giải.

Đối với bồi thường nếu hành vi thiệt hại do UBND cấp huyện gây ra trước 1-7 sẽ được UBND cấp tỉnh giải quyết (theo khoản 1 Điều 19 Nghị định).

Quy định này nhằm thực hiện chuyển đổi thẩm quyền theo Luật Trách nhiệm bồi thường của Nhà nước, đồng thời bảo đảm việc xử lý dứt điểm những vụ việc còn tồn đọng trước thời điểm nghị định mới có hiệu lực. Việc giao cho cấp tỉnh giải quyết được đánh giá là cần thiết để thống nhất đầu mối, tránh phát sinh vướng mắc trong giai đoạn chuyển tiếp về phân cấp hành chính.

HUỲNH THƠ

Nguồn PLO : https://plo.vn/tu-1-7-cap-xa-thuc-hien-toan-bo-viec-dang-ky-ho-tich-post855180.html