Từ bục giảng vùng biên đến lớp học số: Người thầy tận tâm hơn 30 năm 'gieo chữ'

3 giờ trướcBài gốc

Thầy Nguyễn Văn Tài (sinh năm 1972) - Hiệu trưởng Trường Tiểu học Lê Lợi (xã Ea Súp, tỉnh Đắk Lắk) đã khiến nhiều người xúc động với lá thư đầy tình cảm gửi đến đội Nghi lễ của trường, sau khi các em hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ phục vụ tại Đại hội Đảng bộ xã Ea Súp lần thứ nhất.

Phía sau lá thư giản dị ấy là hình ảnh một người thầy hơn 30 năm gắn bó với vùng đất “chảo lửa - rốn lũ”. Vừa tận tụy gieo chữ, gần gũi với học trò, thầy lại mạnh dạn tiên phong trong chuyển đổi số. Chính sự đổi mới này đã giúp thầy được Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Đắk Lắk tuyên dương như một điển hình trong nỗ lực mang công nghệ về lớp học biên giới.

Thầy Nguyễn Văn Tài (đứng giữa) cùng đội nghi lễ của nhà trường. Ảnh: NVCC

Từ tâm tư đến bén duyên gieo chữ

Trao đổi với phóng viên Tạp chí điện tử Giáo dục Việt Nam, thầy Nguyễn Văn Tài chia sẻ: “Gần đây, nhà trường có hai sự kiện rất đáng tự hào. Thứ nhất, cuối tháng 7, trường được Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Đắk Lắk biểu dương vì sự sáng tạo trong chuyển đổi số. Thứ hai là niềm vinh dự khi Đội Nghi lễ của trường được phục vụ tại Đại hội Đảng bộ xã.

Ở sự kiện thứ hai, tôi đã viết một bức thư gửi tới các em như một lời cảm ơn và bày tỏ niềm tự hào khôn xiết. Còn về nội dung chuyển đổi số, đây vẫn chỉ là khởi đầu cho một hành trình dài mà tôi cùng tập thể nhà trường sẽ tiếp tục theo đuổi, dốc sức cống hiến".

Thầy Nguyễn Văn Tài đã có hơn 30 năm gắn bó với sự nghiệp giáo dục. Những sự kiện trên là những điểm sáng nhỏ trong một hành trình dài đầy tận tụy. Nhắc lại chặng đường ấy, thầy bồi hồi nhớ về lý do mình đến với nghề giáo - một lựa chọn giản dị nhưng xuất phát từ tình yêu trẻ thơ và khát vọng gieo chữ nơi vùng đất còn nhiều gian khó.

Thầy Nguyễn Văn Tài (sinh năm 1972) - Hiệu trưởng Trường Tiểu học Lê Lợi. Ảnh: NVCC

"Câu chuyện bắt đầu từ năm 1982, khi tôi vừa tròn 10 tuổi, theo bố mẹ rời quê Thái Bình vào Ea Súp xây dựng vùng kinh tế mới. Lúc ấy, cả xã chỉ có duy nhất một ngôi trường Phổ thông cơ sở Ea Súp, bao gồm từ mầm non, tiểu học đến trung học cơ sở, mỗi khối chỉ có một lớp học. Trong lớp của tôi khi đó, chỉ mình tôi là người dân tộc Kinh, còn lại gần 20 bạn đều là học sinh dân tộc thiểu số.

Ngày ấy, chúng tôi chủ yếu học Tiếng Việt và Toán, thêm một vài tiết các môn khác. Vùng đất biên giới hoang sơ, khắc nghiệt khiến rất ít thầy cô trụ lại lâu dài. Nhiều thầy cô ngoài việc dạy chuyên môn còn phải kiêm thêm các môn khác. Để duy trì việc dạy và học nơi đây, cần lắm những giáo viên tâm huyết, sẵn sàng hy sinh vì học trò và vì mảnh đất khó khăn này", thầy Tài bộc bạch.

Lớn lên giữa miền biên giới đầy nắng gió, thầy Nguyễn Văn Tài chứng kiến không ít trẻ em ở Ea Súp phải chịu nhiều thiệt thòi so với bạn bè cùng trang lứa ở những vùng thuận lợi hơn. Chính điều đó đã nuôi dưỡng trong thầy ước mơ trở thành một nhà giáo.

Năm 1991, thầy Tài thi đỗ Trường Trung học Sư phạm Đắk Lắk (nay là Trường Cao đẳng Sư phạm Đắk Lắk). Sau khi tốt nghiệp năm 1994, thầy trở về Ea Súp và gắn bó với sự nghiệp giáo dục ở quê hương thứ hai này cho đến hôm nay. Dù cơ sở vật chất còn thiếu thốn, đời sống nhân dân còn nhiều vất vả, nhưng cũng chính trong gian khó ấy, thầy Tài tìm thấy động lực mạnh mẽ để bám nghề.

"Với tôi, giá trị lớn nhất của nghề giáo là được nhìn thấy ánh mắt học trò sáng lên khi hiểu bài, nghe tiếng gọi “thầy ơi!” hồn nhiên, hay cầm trên tay những lá thư còn lỗi chính tả nhưng chan chứa tình cảm sau mỗi năm học.

Gắn bó với Ea Súp không chỉ là sự lựa chọn nghề nghiệp, mà còn là lựa chọn của trái tim. Tôi tin rằng, chỉ khi giáo dục vùng biên giới được quan tâm đúng mức thì sự phát triển bền vững và công bằng mới thực sự lan tỏa", thầy Tài chia sẻ.

Thầy Nguyễn Văn Tài (thứ 2 từ trái sang) trong buổi kiểm kê số tiền quyên góp cho đồng bào chịu ảnh hưởng bởi cơn bão số 3. Ảnh: NVCC

Nhớ lại năm đầu tiên đứng lớp, thầyTài tâm sự: "Tôi được phân công giảng dạy tại Trường tiểu học Ea Bung - một ngôi trường cách nhà khoảng 10km. Khi ấy, đường sá đi lại còn khó khăn, phương tiện duy nhất là chiếc xe đạp cũ. Có những ngày trời mưa, đường trơn, tôi bị ngã quần áo lấm lem, đến trường chỉ kịp dùng nước 'gột giũa một chút' xong vẫn vào lớp dạy.

Hơn thế, do thiếu giáo viên, mỗi thầy cô phải đảm nhận dạy cả hai lớp, sáng và chiều. Ngôi trường có một điểm lẻ cách trường chính chỉ một quãng ngắn nhưng bị ngăn bởi con suối nhỏ. Những hôm mưa to kéo dài, nước dâng cao, thầy trò đứng ở hai bờ, chỉ có thể nhìn nhau cười nói rồi lặng lẽ quay về, hẹn hôm sau dạy bù.

Thế rồi mọi thứ cũng qua đi, những chuyến đò năm ấy tôi vẫn đưa được các em “qua sông”, hoàn thành được sứ mệnh của mình".

Trong hơn 30 năm gắn bó với nghề, thầy Nguyễn Văn Tài đã trải qua nhiều kỷ niệm đáng nhớ. Nhưng có một dấu ấn từ đầu những năm 2000 vẫn còn in đậm trong tâm trí, trở thành động lực để thầy nỗ lực học tập, rèn luyện và trưởng thành như hôm nay.

Thầy chia sẻ, thời điểm ấy, dù đã được bổ nhiệm chức danh phó hiệu trưởng tại một trường ở trung tâm thị trấn, nhưng vì tuổi nghề còn ít, kinh nghiệm chưa nhiều so với các đồng nghiệp đi trước nên thầy Tài chưa được chọn vào đội ngũ cán bộ quản lý hay giáo viên cốt cán để tham gia tập huấn thay sách giáo khoa tại trung ương.

Thầy tham gia tập huấn với tư cách học viên, ngồi dưới hàng ghế lắng nghe, ngước nhìn các báo cáo viên với sự ngưỡng mộ xen lẫn ước mơ: một ngày nào đó mình cũng sẽ được đứng trên bục giảng, tự tin chia sẻ như họ.

Từ ước mơ ấy, thầy bắt đầu tự học qua Internet, miệt mài bồi dưỡng chuyên môn, từng bước khẳng định năng lực. Sự nỗ lực bền bỉ giúp thầy được cấp trên tin tưởng giao nhiều trọng trách như Cụm trưởng chuyên môn, Khối trưởng bậc tiểu học, rồi tham gia các lớp tập huấn cấp tỉnh, cấp trung ương. Sau đó, thầy được Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Đắk Lắk điều động làm báo cáo viên, cộng tác viên thanh tra giáo dục, thành viên đoàn kiểm định đánh giá ngoài…

Ngày 16/9/2019, thầy Nguyễn Văn Tài được điều động về trường Tiểu học Lê Lợi. Đến nay, thầy Tài đã có hơn 30 năm cống hiến trong ngành giáo dục. Dưới sự dẫn dắt và tâm huyết của thầy Nguyễn Văn Tài, Trường Tiểu học Lê Lợi đã gặt hái nhiều thành tích nổi bật trong những năm gần đây.

Từ danh hiệu Tập thể Lao động Tiên tiến năm học 2019 - 2020, nhà trường đã vươn lên đứng đầu khối thi đua bậc Tiểu học của huyện và được Ủy ban nhân dân tỉnh công nhận Tập thể Lao động Xuất sắc năm học 2020 - 2021.

Đặc biệt, trong các phong trào mũi nhọn, Đội Nghi lễ cũng đạt nhiều thành tích, đội ngũ giáo viên liên tục khẳng định năng lực qua các kỳ thi dạy giỏi, chủ nhiệm giỏi, viết sáng kiến kinh nghiệm, còn học sinh giành hàng chục giải thưởng cấp huyện, cấp tỉnh và quốc gia.

Năm 2022, thầy cũng được Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh tặng bằng khen vinh danh nhà giáo có thành tích xuất sắc, tiêu biểu trong thực hiện nhiệm vụ, góp phần vào sự nghiệp phát triển giáo dục và đào tạo tỉnh Đắk Lắk.

Khi người thầy biên giới "làm bạn" với công nghệ

Cuối tháng 7 vừa qua, Trường Tiểu học Lê Lợi (xã Ea Súp, tỉnh Đắk Lắk) được Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh biểu dương vì sự sáng tạo trong chuyển đổi số. Từ năm học 2023 - 2024, nhà trường đã triển khai đồng bộ hệ thống mã QR trong công tác quản lý, giảng dạy và truyền thông.

Chỉ với một thao tác quét mã QR, phụ huynh, giáo viên và học sinh có thể nhanh chóng tiếp cận kế hoạch giảng dạy, thông báo, thời khóa biểu, danh sách điểm danh, khảo sát ý kiến, thậm chí cả hồ sơ kiểm định chất lượng giáo dục. Các mã QR được bố trí ở nhiều vị trí thuận tiện như cổng trường, bảng thông báo, thư viện, phòng học và tích hợp trong tài liệu, thư mời, tờ rơi tuyên truyền. Giải pháp này giúp tiết kiệm thời gian, giảm giấy tờ, đồng thời hỗ trợ giáo viên tích hợp nội dung trực tuyến vào bài giảng.

Chia sẻ về hành trình đưa công nghệ về vùng biên giới, thầy Nguyễn Văn Tài cho biết: “Thực ra, ý tưởng ứng dụng công nghệ trong quản lý và giảng dạy đã nhen nhóm trong tôi từ khá sớm. Những năm đầu 2000, tôi đã bán một mảnh rẫy trị giá 11 triệu đồng để mua chiếc máy vi tính và trở thành người đầu tiên của huyện Ea Súp (cũ) mua máy tính sử dụng cho gia đình ngày đó, mặc dù tôi chưa biết gì về nó kể cả cách khởi động hay tắt máy.

Sau khi mua về tôi đã nhờ một số đồng nghiệp và kỹ thuật viên của công ty bán máy tính chỉ dạy cho tôi những thao tác đơn giản nhất như tắt, mở nhạc, khởi động Word,… một phần do tôi tự học, mãi đến sau này tôi mới được học lớp Tin học A, cứ như vậy, dần dần tôi biết sử dụng Word, Excel một cách đơn giản nhất vào công việc của mình".

Thầy Nguyễn Văn Tài đem chuyển đổi số về trường, giúp trường trở thành trường tiểu học vùng biên đầu tiên ở Đắk Lắk dùng mã QR trong giáo dục. Ảnh: NVCC

Trước khi triển khai mã QR, thầy Tài đã thử nghiệm nhiều sáng kiến nhỏ: dùng Google Form để điểm danh hay khảo sát, tạo nhóm Zalo để kết nối giáo viên - phụ huynh, lập file Excel tự động hóa công việc quản lý, hay đưa video clip minh họa bài học để học sinh dễ tiếp thu hơn.

Đặc biệt, đại dịch COVID-19 đã khiến thầy nhận ra công nghệ không còn là “lựa chọn thêm” mà là yêu cầu bắt buộc. Từ Zoom, Google Meet, Azota, Padlet đến Drive…, thầy cùng đồng nghiệp kiên trì tìm cách duy trì chất lượng giáo dục trong mọi hoàn cảnh.

Bước ngoặt đến khi thầy tham gia lớp tập huấn Cộng tác viên thanh tra do Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Đắk Lắk tổ chức, trong đó giảng viên đã hướng dẫn học viên sử dụng mã QR để nhận tài liệu. Thấy nhiều học viên còn lúng túng trong khi sử dụng mã QR, giảng viên đã dành riêng cho lớp 30 phút để hướng dẫn cách quét và tạo mã QR.

"Tại lớp tôi hiểu được một phần, về nhà tôi lại tìm hiểu thêm trên mạng Internet để tạo mã QR ứng dụng trong quản lý và dạy học. Khi đã nắm được bản chất và thực hành khá thành thạo, tôi liền tổ chức tập huấn lại cho toàn thể giáo viên trong trường. Đến năm học 2023 - 2024, hệ thống mã QR đã được triển khai đồng bộ trong quản lý và giảng dạy tại Trường Tiểu học Lê Lợi.

Điều khiến tôi mạnh dạn thực hiện chính là niềm tin: nếu mình không làm, thì bao giờ vùng biên giới mới được tiếp cận với những điều tiến bộ? Tôi nghĩ khi người đứng đầu sẵn sàng đổi mới, sẽ có đồng nghiệp đồng hành, phụ huynh ủng hộ, và học sinh được hưởng lợi nhiều nhất”, thầy Tài khẳng định.

Đến nay, sau nhiều năm triển khai, mã QR đã trở thành một “người bạn quen thuộc” trong mọi hoạt động của Trường Tiểu học Lê Lợi. Từ phụ huynh đến học sinh, từ giáo viên đến khách đến thăm trường, ai cũng có thể dễ dàng quét mã để tiếp cận thông tin. Không chỉ giúp tiết kiệm thời gian, giảm tải công việc hành chính, việc ứng dụng QR còn góp phần xây dựng hình ảnh một ngôi trường vùng biên giới năng động, sẵn sàng đổi mới và hội nhập với xu thế giáo dục hiện đại.

Trong những năm tháng trực tiếp đứng lớp, khi điều kiện còn thiếu thốn, thầy Nguyễn Văn Tài đã chứng kiến không ít học trò vùng biên vượt khó vươn lên, gặt hái thành công. Một trong những tấm gương tiêu biểu là Tiến sĩ Toán học Dương Quốc Huy - cậu học trò xã biên giới ngày nào nay đã trở thành giảng viên Khoa Sư phạm, Trường Đại học Tây Nguyên.

Câu chuyện của cậu học trò cũ từ việc vừa học vừa làm để trang trải chi phí, chăm sóc mẹ già bệnh tật, cho đến khi tốt nghiệp loại xuất sắc và được giữ lại trường giảng dạy, luôn là nguồn động viên lớn đối với thầy Tài và cũng là minh chứng sống động cho sức mạnh của tri thức.

Nhìn lại hành trình ấy, thầy Nguyễn Văn Tài chia sẻ đầy tự hào: "Tôi tin rằng nếu khi đó học sinh vùng biên đã có cơ hội tiếp cận sớm hơn với công nghệ và những phương thức học tập hiện đại, con đường thành công của các em sẽ bớt gập ghềnh hơn.

Chính vì vậy, khi quyết tâm đưa chuyển đổi số vào nhà trường, tôi đặt nhiều kỳ vọng rằng học trò của mình hôm nay sẽ có thêm nhiều cơ hội, được thụ hưởng những điều kiện học tập công bằng học sinh ở miền xuôi. Và biết đâu, từ những lớp học nhỏ ở Ea Súp, sẽ còn có thêm nhiều học trò khác tỏa sáng, góp phần viết tiếp câu chuyện đẹp về sức vươn của giáo dục nơi vùng biên giới".

Ngọc Huyền

Nguồn Giáo Dục VN : https://giaoduc.net.vn/tu-buc-giang-vung-bien-den-lop-hoc-so-nguoi-thay-tan-tam-hon-30-nam-gieo-chu-post253814.gd