Từ giám sát của Quốc hội đã có Nghị quyết gỡ vướng nhiều dự án bất động sản

21 giờ trướcBài gốc

Sáng 6-8, Diễn đàn của Quốc hội về hoạt động giám sát với chủ đề "Kiến tạo phát triển" diễn ra tại Hà Nội. Sau phiên khai mạc, các đại biểu đã tập trung thảo luận phiên chuyên đề “Hoạt động giám sát của Quốc hội góp phần phát triển kinh tế - xã hội của đất nước”. Phó Chủ tịch Quốc hội Vũ Hồng Thanh chủ trì phiên thảo luận.

Phó Chủ tịch Quốc hội Vũ Hồng Thanh chủ trì phiên chuyên đề thứ nhất với chủ đề: "Hoạt động giám sát của Quốc hội góp phần phát triển kinh tế - xã hội của đất nước". Ảnh: QH

Quốc hội giám sát tại bàn, không cần đi đâu

TS Trần Du Lịch, Đại biểu Quốc hội khóa XIII, nguyên Phó trưởng Đoàn ĐBQH TP.HCM chia sẻ, qua nghiên cứu, ông thấy nhà nước kiến tạo phát triển là nhà nước thực hiện một cuộc cải cách sâu rộng trong định hướng quản trị quốc gia. Nhà nước không chỉ điều tiết quản lý mà nhà nước chủ động dẫn dắt, tạo điều kiện cho nền kinh tế xã hội phát triển thông qua chiến lược, chương trình, thể chế và các công cụ hỗ trợ.

Các chính sách được Quốc hội ban hành bằng luật, nghị quyết đều bao hàm đầy đủ các nhóm nội dung của nội hàm nhà nước kiến tạo, song điều quan trọng đặt ra là phải nhấn mạnh lại nhóm nội dung nào để chính sách đi vào cuộc sống.

Ông Trần Du Lịch đề nghị trước hết Quốc hội “giám sát tại bàn, không cần đi đâu”. Cách thức này chỉ cần tổ chức tổng hợp, phân loại, phân tích hệ thống văn bản để khai thông 5 loại thị trường: hàng hóa, tài chính, bất động sản, lao động và KHCN. Theo ông, 5 loại thị trường này đang bị “ức chế” vì nhiều quy định chồng chéo. Có thể thuê các công ty luật, dùng công nghệ AI và các công cụ hỗ trợ khác rà soát toàn bộ để thấy chỗ nào nhà nước can thiệp quá, chỗ nào nhà nước để lỗ hổng.

TS Trần Du Lịch nói cần tập trung triển khai Nghị quyết 198 của Quốc hội ở địa phương nhằm đưa "bộ tứ trụ cột" vào cuộc sống hiệu quả nhất. Ảnh: QH

“Đây là giám sát tại chỗ, chi phí rất thấp nhưng hiệu quả cao nhất”, ông Lịch nhận định.

Với giám sát thực địa, ông Lịch đưa giám sát nhà ở xã hội như ví dụ. Theo ông, quá trình đô thị hóa là quá trình chuyển đất nông nghiệp thành đất hoang vì nhà cửa xây không ai ở, lãng phí. Đặc biệt thị trường bất động sản hiện nay không có nhà cho người thu nhập trung bình và thu nhập thấp.

“Sản phẩm thị trường bất động sản hiện nay giống như chiếc máy bay chỉ có hạng thương gia, hạng nhất mà không có hạng phổ thông. Chúng ta để giá đất, giá đầu cơ đất nông nghiệp đẩy bong bóng và hiện nay vượt sức chịu đựng của nền kinh tế và của người dân. Đây là vấn đề rất lớn trong quản lý để nhà nước kiến tạo phát triển”, ông Lịch nói.

Cuối cùng, ông Lịch kiến nghị trung triển khai Nghị quyết 198 của Quốc hội ở địa phương để xem cần bổ sung thêm những gì để “bộ tứ trụ cột” đi vào cuộc sống tốt nhất và hiệu quả nhất.

Rất tuyệt vời

Ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TP.HCM dùng từ “rất tuyệt vời” để nói về hoạt động giám sát của Quốc hội, nhất là giám sát chuyên đề, trong đó có giám sát thị trường bất động sản và nhà ở xã hội đem lại kết quả “rất tuyệt vời”.

Theo ông Châu, qua giám sát, Quốc hội đánh giá được luật có phù hợp với cuộc sống và đặc biệt là thực thi pháp luật có chính xác và hiệu quả hay không. Điều này rất quan trọng khi vừa qua Tổng Bí thư Tô Lâm tiếp tục khẳng định năm 2025 cơ bản phải giải quyết dứt điểm các vướng mắc, khó khăn về thể chế pháp luật.

Ông Châu khẳng định, các luật, nghị quyết được Quốc hội ban hành từ cuối năm 2021 đến nay đều cho thấy chuyển biến tích cực, thậm chí sẵn sàng sửa luật mới ban hành để đảm bảo đồng bộ, thống nhất, cho thấy tinh thần rất cầu thị, kịp thời.

Ông Lê Hoàng Châu đánh giá công tác giám sát của Quốc hội rất tuyệt vời. Ảnh: QH

“Từ kết quả giám sát của Quốc hội về thị trường bất động sản và nhà ở xã hội, Quốc hội đã ban hành Nghị quyết 161, một nghị quyết chỉ đạo tuyệt vời để Chính phủ, các bộ, ngành, địa phương thực hiện. Cũng lần đầu tiên, nhờ đoàn giám sát đó, chúng tôi thống kê theo báo cáo TP HCM (cũ) có 220 dự án vướng mắc, nhưng giờ thống kê đủ là 405 dự án. Chính phủ thống kê được toàn quốc có 2.981 dự án vướng mắc tồn đọng phải giải quyết, liên quan tới khoảng hơn 7 triệu tỷ đồng và hàng chục ngàn hecta đất”, ông Châu cho hay.

Sau giám sát, Quốc hội ban hành Nghị quyết 170, nghị quyết chuyên đề đầu tiên xử lý cụ thể 64 dự án vướng ở Đà Nẵng, Khánh Hòa và TP.HCM với cơ chế đặc thù. Sau khi có ý kiến đề nghị mở rộng phạm vi điều chỉnh để xử lý dự án tương tự thì cuối kỳ họp thứ 9 vừa qua, Quốc hội đã ban hành nghị quyết về cơ chế chính sách giải quyết các vướng mắc về đất đai.

Đề cập đến Nghị quyết 171 của Quốc hội về thí điểm dự án nhà ở xã hội, nhà thương mại bằng đất khác không phải đất ở và Nghị quyết 2011 về cơ chế giải quyết quỹ đất 20% của dự án nhà ở thương mại để làm nhà ở xã hội, ông Châu nói: “Chúng tôi thấy quá tuyệt vời. Điểm chung của các nghị quyết đó là nó đi vào cuộc sống được, nên chúng tôi mong rằng tiếp tục giám sát chuyên đề của Quốc hội, giám sát tối cao phải đạt được điều đó”.

Đồng quan điểm với ông Lịch, ông Châu cho rằng thị trường bất động sản hiện nay thiếu nguồn cung sản phẩm khiến giá tăng, nhất là thiếu nhà ở giá phải chăng cho người thu nhập trung bình, người thu nhập thấp. Ông Châu mong sẽ có chính sách đối với nhà ở giá rẻ (cả nhà ở xã hội, thương mại) và tất cả mọi người mua nhà lần đầu có thể được vay tín dụng dài hạn với lãi suất hợp lý, ổn định.

Băn khoăn tính hiệu quả của giám sát

Cũng từ quá trình tham gia cuộc giám sát việc thực hiện chính sách, pháp luật về quản lý thị trường bất động sản và phát triển nhà ở xã hội, ĐBQH Phan Đức Hiếu, Ủy viên thường trực Ủy ban Kinh tế và Tài chính cho rằng: Luật giám sát chỉ quy định chung chung “giám sát tối cao là việc Quốc hội theo dõi, xem xét, đánh giá hoạt động của cơ quan, tổ chức, cá nhân chịu sự giám sát trong việc tuân theo Hiến pháp, luật, nghị quyết của Quốc hội và xử lý theo thẩm quyền hoặc yêu cầu cơ quan có thẩm quyền xử lý”. Cùng với đó Luật cũng chỉ quy định và yêu cầu Nghị quyết giám sát chuyên đề một số nội dung cụ thể.

Vì vậy, không thực sự rõ ràng về mức độ, tính chất, nội dung đánh giá trong Báo cáo giám sát và Nghị quyết giám sát. Giám sát khó có thể đưa ra kết luận rõ ràng như kiểm toán, thanh tra hay kiểm tra.

Do đó, nhiều kết quả giám sát, đặc biệt là về các vấn đề khó khăn, bất cập thường được miêu tả về khó khăn, vướng mắc trong thực thi pháp luật một cách chung chung, thiếu tính định lượng hoặc miêu tả trên cơ sở một số trường hợp cụ thể mà đoàn giám sát thu nhận được trong quá trình giám sát, chưa đảm bảo tính phổ quát. Đặc biệt xác định nguyên nhân, vi phạm và trách nhiệm của tổ chức, cá nhân là rất khó khăn.

Từ đó, ông Hiếu đề nghị phải bổ sung thêm các quy định xác định rõ mục tiêu, nội hàm của giám sát, trong đó có đánh giá các tác động của luật, chính sách hoặc chương trình liên quan đến nội dung giám sát.

CHÂN LUẬN

Nguồn PLO : https://plo.vn/tu-giam-sat-cua-quoc-hoi-da-co-nghi-quyet-go-vuong-nhieu-du-an-bat-dong-san-post864196.html