Từ phổ điểm thi môn Ngữ văn, GV sẽ phải đổi mới thực chất cách dạy và học ở trường

Từ phổ điểm thi môn Ngữ văn, GV sẽ phải đổi mới thực chất cách dạy và học ở trường
10 giờ trướcBài gốc
Chiều 15/7/2025, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã tổ chức Hội nghị thông tin phổ điểm Kỳ thi tốt nghiệp trung học phổ thông 2025, trong đó có môn Ngữ văn.
Người viết là giáo viên bậc trung học phổ thông có đôi điều chia sẻ về phổ điểm thi tốt nghiệp môn Ngữ văn năm 2025 - trong sự so sánh với năm 2024. Từ đó, đề xuất về định hướng dạy và học môn Ngữ văn ở các nhà trường trung học phổ thông cho những năm học tới.
Phổ điểm môn Ngữ văn.
So sánh phổ điểm thi tốt nghiệp môn Ngữ văn năm 2025 và 2024
Phổ điểm môn Ngữ văn Kì thi tốt nghiệp trung học phổ thông 2025: Tổng số thí sinh: 1.126.726. Điểm trung bình: 7. Trung vị: 7.25. Độ lệch chuẩn: 1.28. Độ lệch tuyệt đối trung vị (MAD): 1.0. Điểm dưới trung bình (<5): 70.308 (6,24%). Điểm lớn hơn hoặc bằng 7 (>=7): 671.209 (59.572%). Điểm nhiều thí sinh đạt được nhất: 7.5. Số lượng thí sinh đạt điểm 10: 0. Số lượng thí sinh đạt điểm 0: 7. Số thí sinh đạt điểm <=1: 87 (0.008%). Tỉ lệ điểm 10 trên 1000 thí sinh: 0.
Còn phổ điểm môn Ngữ văn Kì thi tốt nghiệp trung học phổ thông 2024: Tổng số thí sinh: 1.050.132. Điểm trung bình: 7.23. Trung vị: 7.5. Độ lệch chuẩn: 1.33. Độ lệch tuyệt đối trung vị (MAD): 1.06. Điểm dưới trung bình (<5): 53.207 (5.067%). Điểm lớn hơn hoặc bằng 7 (>=7): 678.185 (64.581%). Điểm nhiều thí sinh đạt được nhất: 8. Số lượng thí sinh đạt điểm 10: 2. Số lượng thí sinh đạt điểm 0: 29. Số thí sinh đạt điểm <=1: 67 (0.006%).
Nhận xét phổ điểm môn Ngữ văn năm 2025 so với 2024
Dựa trên số liệu do Bộ Giáo dục và Đào tạo cung cấp, có thể thấy phổ điểm thi môn Ngữ văn năm 2025 có xu hướng giảm nhẹ.
Kết quả thi thấp hơn một chút: Điểm trung bình năm 2025 là 7.0, thấp hơn so với mức 7.23 của năm 2024. Tương tự, điểm trung vị (mức điểm mà một nửa số thí sinh có điểm thấp hơn) cũng giảm từ 7.5 xuống 7.25. Điều này cho thấy mặt bằng chung điểm thi của thí sinh đã giảm nhẹ.
Mức độ phân hóa giảm: Độ lệch chuẩn năm 2025 (1.28) thấp hơn năm 2024 (1.33), cho thấy điểm thi của các thí sinh trong năm 2025 có xu hướng tập trung quanh điểm trung bình nhiều hơn, ít phân tán hơn so với năm trước.
Tỷ lệ điểm khá giỏi giảm: Tỷ lệ thí sinh đạt điểm từ 7 trở lên đã giảm từ 64.58% (năm 2024) xuống còn 59.57% (năm 2025). Cùng với đó, mức điểm có nhiều thí sinh đạt được nhất cũng giảm từ 8.0 xuống 7.5.
Tỷ lệ điểm dưới trung bình tăng: Số lượng thí sinh bị điểm dưới trung bình (<5 điểm) đã tăng cả về số lượng lẫn tỷ lệ, từ 5.07% (năm 2024) lên 6.24% (năm 2025).
Về điểm tuyệt đối: Điểm 10: Năm 2025 không có thí sinh nào đạt điểm 10, trong khi năm 2024 có 2 em. Điểm liệt (<=1): Số thí sinh bị điểm liệt tăng nhẹ từ 67 em (0.006%) lên 87 em (0.008%). Điểm 0: Số lượng điểm 0 đã giảm mạnh từ 29 xuống chỉ còn 7.
Bảng so sánh chính
Kết luận: Phổ điểm môn Ngữ văn năm 2025 cho thấy một sự dịch chuyển nhẹ về phía điểm thấp hơn so với năm 2024. Đề thi đã có độ khó nhỉnh hơn và mang tính phân loại tốt hơn ở ngưỡng điểm khá, giỏi, dẫn đến việc số lượng điểm cao giảm xuống và mức điểm chung cũng giảm theo. Tuy nhiên, phổ điểm vẫn giữ được dạng phân phối chuẩn, tập trung chủ yếu ở mức 7-8 điểm.
Giáo viên, học sinh cần thay đổi gì trong cách dạy và học môn Ngữ văn?
Đối với giáo viên, cần chuyển đổi từ dạy kiến thức sang phát triển năng lực. Thay vì chỉ truyền thụ kiến thức tác phẩm, giáo viên cần chú trọng rèn luyện các kỹ năng đọc hiểu, phân tích, tổng hợp, đánh giá, và đặc biệt là kỹ năng viết (viết đoạn văn, bài văn nghị luận xã hội và nghị luận văn học).
Cùng với đó, giáo viên không chỉ bó hẹp trong từng bài học mà nên xây dựng các chủ đề liên môn, liên văn bản để học sinh có cái nhìn tổng quát, sâu sắc hơn về các vấn đề văn học và xã hội có liên quan.
Giáo viên cần tạo môi trường để học sinh tự do bày tỏ quan điểm, suy nghĩ cá nhân về tác phẩm, vấn đề xã hội. Khuyến khích các em tranh luận, phản biện có cơ sở lí lẽ thay vì chỉ ghi nhớ và tái hiện.
Ngoài ra, thầy cô cần sử dụng các phương pháp dạy học tích cực như thảo luận nhóm, dự án, đóng vai, thuyết trình... để tăng cường sự tương tác hai chiều và phát huy tính chủ động của học sinh.
Đối với học sinh, cần thoát ly văn mẫu, học tủ, học vẹt. Đây là điều cực kỳ quan trọng. Phổ điểm không có điểm 10, ít điểm 9 và sự phân hóa mạnh mẽ giữa các mức điểm cho thấy việc học thuộc lòng, máy móc sẽ không mang lại hiệu quả cao. Học sinh cần hiểu sâu, nắm chắc kiến thức cơ bản và vận dụng linh hoạt.
Cùng với đó, học sinh đọc nhiều sách báo, tài liệu ngoài chương trình học, theo dõi các vấn đề thời sự, xã hội để có vốn sống, vốn hiểu biết phong phú, phục vụ cho phần nghị luận xã hội.
Học sinh cần mạnh dạn trình bày ý kiến cá nhân, suy nghĩ riêng, không ngại khác biệt, miễn là có lập luận chặt chẽ và thuyết phục, là điểm cộng cho bài kiểm tra, bài thi.
Các em cần thường xuyên rèn kỹ năng đọc hiểu, kỹ năng viết nghị luận xã hội: Nắm vững cấu trúc, biết cách phân tích vấn đề, đưa ra quan điểm cá nhân, lập luận sắc bén và dẫn chứng thuyết phục, đặc biệt là các vấn đề mang tính thời sự, gắn với đời sống.
Nghị luận văn học: Không chỉ dừng lại ở việc phân tích tác phẩm mà còn phải biết liên hệ, so sánh, đưa ra những nhận định, đánh giá cá nhân một cách sâu sắc, có chiều sâu về nội dung và nghệ thuật.
Nhìn chung, phổ điểm Ngữ văn Kỳ thi tốt nghiệp trung học phổ thông 2025 là một tín hiệu cho thấy sự chuyển mình rõ rệt trong cách dạy và học môn Ngữ văn, hướng tới việc đánh giá năng lực toàn diện của học sinh thay vì chỉ kiểm tra kiến thức đơn thuần. Cả giáo viên và học sinh cần chủ động đổi mới để thích ứng và đạt được kết quả tốt nhất.
(*) Văn phong, nội dung bài viết thể hiện góc nhìn, quan điểm của tác giả.
Cao Nguyên
Nguồn Giáo Dục VN : https://giaoduc.net.vn/tu-pho-diem-thi-mon-ngu-van-gv-se-phai-doi-moi-thuc-chat-cach-day-va-hoc-o-truong-post252849.gd